■as.—.
j. Nji lilii* górny nnklailamy dolni) kulkę pi/okii/nikową (7) i opuszczamy trzpll dociskowy (8), do którego przy pomocy uchwylu (12n) przytwierdzony jesl pn (12b) z podstawką (12c).
k. Po zamontowaniu edometru i postawieniu stopki czujnika na podstawce (l.\ na czujniku uzyska się wartość odczytu odpowiadającą końcówce cyfry wyną kości próbki, np. przy wysokości próbki 19,850 mm czujnik wskaże 9,850 imnr:
l. Odczytujemy i zapisujemy tę wysokość w przygotowanym formularzu, ł. Przy pomocy śrubki (9) stabilizujemy trzpień dociskowy (8).
m. Nakrętkę mocującą (10) lekko zakręcamy, aż do pierwszego oporu.
n. Przy badaniach z pełnym nawodnieniem doprowadzamy wodę od dołu edonif tru i przystępujemy do następnej czynności, po ukazaniu się wody na górnym filtrze. Przy badaniach bez nawodnienia umieszczamy na edometrze osłonę gti mową uniemożliwiającą wysychanie próbki.
o. Na górną kulkę zakładamy wieszak obciążnikowy (11) wraz z prętem obciążał kowym uzyskując nacisk na grunt 25 kPa.
p. Odkręcamy śrubkę (9) i przystępujemy do zapisywania kontrolnych odczylm* czujnika, które dokonujemy według następującej kolejności: 1 min, 2 mili; 5 min, 30 min, a następnie co godzinę aż do trzykrotnego powtórzenia się nil czytu. Po każdym odczycie lekko dokręcamy nakrętkę (10) do oporu.
q. Następnie przy pomocy śrubki (9) ponownie stabilizujemy trzpień dociskowy, a nu pręt nakładamy odpowiednią ilość obciążników zwiększając stopień obciążenia.
r. Odkręcamy śrubkę (9) i prowadzimy dalej badania według zasad podanych poprzednio.
s. Po zakończeniu badań ważymy dwukrotnie wyjęty pierścień z próbką, a średni wynik wpisujemy do formularza.
t. Próbkę wkładamy w pierścieniu do suszarki i suszymy do stałej masy w cdii określenia wilgotności gruntu przed badaniem i po badaniu.
Uwaga. Obciążenie gruntu w edometrze przeprowadza się z reguły stosując następują -wartości: 25 - 50 - 100 — 200 - 400 kPa. Czasami zachodzi potrzeba wprowadzenia obcii| żeń mniejszych od 25 kPa i większych od 400 kPa. Obciążenie próbki może być wykony wane z doprowadzeniem lub bez doprowadzenia wody. Poglądy na tę sprawę są podzielohii i trzeba stwierdzić, że krzywe pęcznienia otrzymane według obu metod różnią się między sobą. Przy odciążeniu gruntu wykonujemy te same czynności, jakie podano w pkt o i |i i tyle razy, ile zmniejszamy obciążenie, z tym, że z chwilą przystąpienia do odciążeiml gruntu nakrętkę zupełnie odkręcamy.
Z otrzymanych wyników należy wyliczyć edometryczny moduł ściśliwości pici wotnej, wtórnej, odprężenia oraz przedstawić wykresy odkształcenia i odprężenia.
( WK /KNII. *)
" > ii, K ./,ości obliczeń geotechnicznych niezbędna jest znajomość parametrów lmiiilili'1 y/.iijifcych wytrzymałość gruntu. Przykładem jest wymiarowanie funda-i> ul i względu na nośność podłoża, parcie gruntu na konstrukcje oporowe, i I iownnie zakotwień, jak również sprawdzanie stateczności skarp i zboczy. ■ t1 u 11 z li-j powszechną próbą badania wytrzymałości gruntu jest próba bezpo-■i luli i'11 śc inania. Polega ona na określeniu naprężenia stycznego potrzebnego do *t i i la pióbki gruntu przy zadanym naprężeniu normalnym.
i min, bezpośredniego ścinania przeprowadza się przy użyciu specjalnego przy-l i i Inpimil bezpośredniego ścinania), którego zasadę działania przedstawiono na
* miku •> I. Próbkę gruntu umieszcza się w dwudzielnej skrzynce pomiarowej, u i i‘, pnie obciąża określoną siłą pionową P„, wywołującą naprężenia normalne I',,/11],, gdzie f oznacza pole przekroju próbki. Następnie górną część ukl przesuwa się poziomo, dokonując pomiaru siły P, (co umożliwia określe-
ii ipię/oń stycznych xn =P,/F0 ) oraz pomiaru przemieszczeń. Wynikiem prób
i \ ku i naprężenia stycznego Tn dla danego obciążenia normalnego.
Rys. 9.1. Schemat aparatu bezpośredniego ścinania