4X Ćw iczenie -i
4.2. ZABEZPIECZENIA NADPRADOWE ZWŁOCZNE O CHARAKTERYSTYCE
NIEZALEŻNEJ
4.2.1. Wprowadzenie
Zabezpieczenie powinno działać tylko w przypadku wystąpienia zakłócenia w zabezpieczanym elemencie układu elektroenergetycznego oraz nie działać przy zakłóceniach występujących poza zabezpieczanym elementem. Wymaganie to określane jest jako wybiórczość działania zabezpieczeń.
Jedną z metod uzy skiwania wybiórczości działania zabezpieczeń nadprądowyeh jest wprowadzenie zwłoki czasowej w ich działaniu. Dzięki współpracy członu nad-prądowego z członem czasowy m uzyskuje się zabezpieczenie nadprądowe zwłoczne.
Podstawową właściwością zabezpieczeń nadprądowyeh zwłocznych jest charakterystyka prądówo-czasowa. czy li zależność czasu zadziałania zabezpieczenia od wartości wzbudzającego go prądu. Charaktery sty ka prądów o-czasow a zabezpieczenia może być realizowana jako niezależna (rys. 4.2). częściowo zależna (ćw iczenie 5) lub zależna (ćw iczenie 6).
t
Rys. 4.2 ( huraklerystyka niezależna przekaźnika nadprądowego zw tocznego. gdzie: I prąd rozruchowy zabezpieczenia nadprądowego
Przekaźniki nadprądowe zwłoczne o charakterystyce niezależnej, ze względu na swoją prostotę, dużą niezawodność, wybiórczość działania oraz możność wykorzystania ich jako zabezpieczeń rezerwowych, znalazły zastosowanie jako:
- zabezpieczenia linii elektroenergetycznych promieniowych (ćwiczenie 8) i dw ustronnie zasilany ch (ćw iczenie 9) od zwarć i przeciążeń.
- zabezpieczenia transformatorów od zwarć zewnętrznych i przeciążeń ruchowych,
- zabezpieczenia generatorów sy nchronicznych od zwarć zewnętrznych i przeciążeń ruchowych.
4.2.2. Zabezpieczenia transformatorów od zwarć zewnętrznych i przeciążeń
Zabezpieczenie transformatorów od zwarć zewnętrznych wykonuje się bądź jako dwufazowe (dla transformatorów o mocy mniejszej od 5 MVA zasilanych z sieci z nieskutecznie uziemionym punktem neutralnym), bądź jako trójfazowe (dla transformatorów pracujących w sieci ze skutecznie uziemionym punktem neutralnym). Zabezpieczenie to stanowi jednocześnie rezerwę zabezpieczenia szyn zbiorczych oraz zabezpieczeń na odpływach z szyn dolnego napięcia.
Prąd rozruchowy zabezpieczenia ustala się według zależności:
(4.3)
gdzie: Inax - prąd maksymalnego obciążenia transformatora w warunkach roboczych, kb - współczynnik bezpieczeństwa (1,15-i-1,25), kp - współczynnik powrotu przekaźnika.
K| - przekładnia przekładnika prądowego.
Jednocześnie musi być spełniony warunek czułości zabezpieczenia:
(4.4)
gdzie: ^„„n - minimalny prąd zwarcia na szynach dolnego napięcia lub na końcu odcinka o największej impedancji. spośród zasilanych z szyn zbiorczych dolnego napięcia stacji,
K - współczynnik czułości (kc = 1.5 przy rezerwowaniu zabezpieczeń szyn zbiorczych. kc = 1.2 przy rezerwowaniu zabezpieczeń na odpływach).
Czas zadziałania tego zabezpieczenia dobiera się tak, aby skoordy nować jego pracę z zabezpieczeniami odpływów z szyn zbiorczych dolnego napięcia, a jednocześnie spełnić warunek wytrzymałości cieplnej uzwojeń transformatora.
Zabezpieczenie transformatorów od przeciążeń cieplnych wykonuje się jako jednofazowe. Nastawę prądu rozruchowego wyznacza się z zależności:
(4.5)
gdzie: lm - prąd znamionowy transformatora.
kt, - współczynnik bezpieczeństwa (1,05).