V
\
\
sztolnie poszukiwawcze w terenach górskich
Ponieważ roboty poszukiwawcze są kosztowne a wynik ich nie zawsze pomyślny przez to rozpoczyna sieje zawsze sposobami najtańszymi a wiec geologicznymi i geofizycznymi, a w miarą powodzenia stosuje sią droższe poszukiwania robotami górniczymi.
Złoża zalegające płytko bada się za pomocą, górniczych robót poszukiwawczych, zalegające głęboko - wyłącznie otworami wiertniczymi poszukiwania górnicze są bardzo kosztowne i dlatego prowadzi się je w sposób planowy. Najpierw jednym wyrobiskiem określa się linię poszukiwawczą. Wzdłuż tej linii rozmieszcza się górnicze wyrobiska poszukiwawcze (szybki, sztolnie, rowy) lub otwory wiertnicze. Rozmieszczenie ich powinno być takie, ab^rżadna z warstw nie została pominięta.
Zazwyczaj zakłada się jedną, a następnie więcej równoległych do siebie linii poszukiwawczych. Odległość między nimi może wynosić 30C-3000 m.
Punkty, w których złoże zostaje obnażone górniczym wyrobiskiem poszukiwawczym lub odwiertem nazywają się punktami stwierdzenia złoża.
Uzyskane informagę odnośnie złoża dokonuje się w formie map, przekroju geologicznego, próbek kopaliny użytecznej i skał pionowych wraz z obliczeniem zasobów kopaliny użytecznej stanowi dokumentację geologiczną złoża.
WYROBISKA UDOSTĘPNIAJĄCE
1.) Pionowe wyrobiska udostępniające. Do wyrobisk tych należą: szyby, szybiki, dukle, studnie, nadsięwłom
a.) SZYBY stanowią najczęściej stosowane połączenie podziemnego złoża z powierzchnią, Szybem nazywa się wyrobisko korytarzowe o nachyleniu większym niż 45°, głębokości większej od 200 m i przekroju poprzecznym większym od 15 m2 łączące złoże z powierzchnią. Szyby mogą być pionowe lub pochyłe. Ze względu na koszty utrzymania i eksploatację w górnictwie polskim stosowane są prawie wyłącznie szyby pionowe.
Szyby stanowią głownie arteria komunikacyjne i wentylacyjne kopalń. Zależnie od zadań w komunikaqi między dołem a powierzchnią rozróżnia się szyby:
-wydobywcze przeznaczone do wyciągania kopaliny i skały płonnej na powierzchnię -zjazdowe przeznaczone i przystosowane do zjazdu i wyjazdu ludzi. Szyby te muszą być wyposażone na całej swej długości w przedziały drabinowe.
-materiałowe przeznaczone do opuszczenia materiałów -drzewne mające specjalne urządzenia do opuszczania drewna
-podsadzkowe z zainstalowanym rurociągiem do opuszczenia podsadzki hydraulicznej.
Pod względem wentylacyjnym szyby dzielą, się na _r_wdechowe lub wciągające, którymi świeże powietrze dopływa do kopalni -wydechowe lub wentylacyjne lub powietrzne, którymi zużyte powietrze wypływa z kopalni na powietrze
Ponieważ szyb jest wyrobiskiem bardzo kosztownym, w praktyce wykonuje się szyby przystosowane do wykonania różnych zadań. Są więc szyby wydobywczo-zjazdowe, materiałowo-podsadzkowe, itp.
Szyby mogą mieć przekrój poprzeczny kołowy eliptyczny lub prostokątny. Przekroje kołowe i eliptyczne są bardziej wytrzymałe na ciśnienie górotworu. Przekrój prostokątny lub kwadratowy zezwala natomiast na lepsze wykorzystanie jego powierzchni do celów wyciągowych i innych.
14