llfl&ŁfOpejską
telekomunikacyjnego, ochrony konsumenta, ochrony danych osobowych, konkurencji, środowiska naturalnego i transportu. Według jej opinii jedną z dziedzin stwarzających najwięcej problemów było rolnictwo:20.
Komisja Europejska pozytywnie oceniła reformy administracji i uznała, że w średnim okresie struktury rządowe i samorządowe będą przygotowane do administrowania acąuis, a ważnym czynnikiem, zwiększającym ich potencjał i sprawność, będzie strategia przedczłonkowska. W konkluzji Komisja Europejska zaleciła otwarcie negocjacji z Polską w sprawie jej przystąpienia do Unii.
Avis było bardzo ważne dla przebiegu procesu przystępowania Polski do UE. Pozytywna opinia Komisji oznaczała rekomendację do rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych, co w połączeniu z podaniem pierwszych terminów ewentualnego rozpoczęcia rozmów przyjęto w Polsce z zadowoleniem. Opinia Komisji oddziaływała na rząd polski mobilizująco, ponieważ potwierdzała słuszność podjętej po 1989 roku drogi reform i dawała realną szansę na szybką akcesję do Unii Europejskiej w przypadku ich kontynuacji. Wraz z Białą Księgą, avis wskazywało na konieczność intensyfikacji określonych działań, dzięki czemu łatwiejsze stało się określenie priorytetów w rządowych programach integracji z Unią Europejską21.
3.3.4. Problem dyferencjacji w Agendzie 2000
W Agendzie 2000 Komisja Europejska zajęła stanowisko, że Unia Europejska powinna rozpocząć negocjacje akcesyjne z grupą najbardziej zaawansowanych państw kandydackich. Przeprowadzona analiza pozwoliła Komisji Europejskiej na stwierdzenie, że Czechy, Estonia, Polska, Słowenia i Węgry są w stanie wypełnić warunki członkostwa w średnim terminie, jeśli; będą kontynuować wysiłki podjęte w ramach przygotowań do członkostwa. Określone trudności, jeśli wtoku negocjacji się pojawiąt miały być rozstrzygane za pomocą ustanowienia okresów przejściowych, a nie trwałych wyłączeń (derogacji). W konsekwencji, wedle opinii Komisji, do negocjacji powinny zostać zaproszone wymienione wyżej państwa22.
Stanowisko Komisji Europejskiej nie było zaskoczeniem, aczkolwiek początkowo sądzono, że zaleci ona rozpoczęcie rozmów tylko z Czechami, Polską i Węgrami. Słowacja utraciła swoją szansę, gdyż nie spełniała wymogu stabilności instytucji demokratycznych. W powszechnej opińiiliajlepiej; w oczach Komisji wypadły
Ibidem, s. 64-67.
Stanowisku Rządu RP w sprawie Opinii Komisji Europejskiej o polskim wniosku o członkostwo w UE, „Studia Europejskie” 1998, nr 1.
Negocjacje w tym czasie co państwa Europy Środkowo-Wschodniej rńiał rozpocząć także Cypr. Tę grupę państw nazywano powszechnie luksemburską, a drugą helsińską (od miejsc szczytów Rady, na których zapadły decyzje o rozpoczęciu z danymi państwami rozmów na temat warunków członkostwa).
Instytucjonalno-prawne ramy procesu integracyjnego...
Węgry, a za nimi Polska. Poszerzenie grupy państw negocjujących o Słowenię i Estonię było sygnałem wysłanym w kierunku państw bałtyckich i bałkańskich, a także dowartościowaniem podjętego przez nie trudu transformacji (vide Estonia) lub stosunkowo małego dystansu, jaki dzieli je od państw Wspólnoty (vide Słowenia). Reszta państw mogła dołączyć do wymienionej wcześniej piątki, jeżeli pozytywnie wypadną okresowe raporty dotyczące przygotowań do członkostwa.
Część państw członkowskich sprzeciwiała się wnioskom Komisji i proponowała otwarcie rozmów ze wszystkimi państwami kandydującymi. Dania i Szwecja były największymi zwolennikami tzw. podejścia regatowego, czyli rozpoczęcia negocjacji z maksymalnie liczną grupą krajów, ale z założeniem, że nie kończą one rozmów w tym samym czasie23. Ówczesny komisarz ds. rozszerzenia UE Hans van der Broek odpowiadał jednak, że zbyt wczesne rozpoczynanie rozmów akcesyjnych z nieprzygotowanymi państwami może narazić na szwank proces negocjacji i dać tylko poczucie krótkotrwałej satysfakcji. Nie można też zapominać, że sama idea kryteriów kopenhaskich miała w istocie służyć dyferencjacji.
Wnioski z Agendy 2000 i avis stały się przedmiotem debaty podczas szczytu Rady Europejskiej w Luksemburgu 12-13 grudnia 1997 roku. Rada podjęła kompromisową decyzję w sprawie rozpoczęcia rozmów, ogłaszając, że rozpoczęcie negocjacji dotyczyć będzie wszystkich państw stowarzyszonych, jednakże na wiosnę 1998 roku zwołane zostaną konferencje bilateralne z Czechami, Słowenią, Węgrami, Polską i Estonią w sprawie podjęcia negocjacji dotyczących warunków przystąpienia do Unii Europejskiej. W tym samym czasie miały zostać przyspieszone przygotowania do podjęcia właściwych negocjacji z innymi państwami: Rumunią, Słowacją, Bułgarią, Łotwą, Litwą. Tym samym mający się rozpocząć 31 marca 1998 roku screening, czyli przegląd prawa krajowego pod kątem jego zgodności z acąuis, dotyczył wszystkich państw aspirujących do członkostwa, ale właściwe negocjacje zostały rozpoczęte tylko z Czechami, Węgrami, Polską, Estonią i Słowenią. Niemniej ważną konkluzją było, że coroczna ocena wszystkich państw mogła skutkować przesunięciami w ramach dwóch grup państw24.
Polityczne podstawy procesu..., op. cit., s. 62.
W wyniku pozytywnych ocen Komisji, na szczycie Rady Europejskiej w Helsinkach w 1999 roku podjęło decyzję o rozpoczęciu właściwych negocjacji akcesyjnych z resztą państw regionu (z wyjątkiem Rumunii i Bułgarii). Do grona lego dołączyła także Malta, która ponownie złożyła wniosek o przystąpienie do UE. Wraz l szybkimi postępami Słowacji, Litwy i Łotwy oczywiste stało się, że poszerzenie będzie dotyczyć całej grupy dziesięciu pańslw Europy Środkowej i Wschodniej.