Konwekcja naturalne, lub swobodna jest procesem przeno — szenia ciepła w płynie, w którym ruch. nie jest wymuszany*Jeśli płyn w danej objętości, na przykład, ciecz w zbiorniku,powietrze w pomieszczeniu zetkną się z gorącymi powierzchniami, ścianami /np. ciecz ze ścianką grzaną przeponowo, powietrze z gorącymi kaloryferami/, to warstwy płynu bliskie tych. po — wierzchni nagrzewają się, stają się lżejsze, unoszą się ku górze, odpływają a na ich miejsce napływają chłodne, lecz ciężkie warstwy.
Należy zauważyć, że kierunek przepływu płynu w pobliżu powierzchni grzejnych /chłodzących/ jest różny w zależności
Hys.41. Ruchy płynu przy konwekcji swobodne j •
od jej ustawienia oraz od tego czy jest to powierzchnia p±onbwa czy pozioma. Niezależnie od tego, stwier — dzono doświadczalnie że przenikanie ciepła przy konwekcji swobodnej zależy od charakterystycznego wymiaru liniowego 1, ciepła właściwego płynu c, współczynnika rozszerzalności objętościowej (b , ciężaru właś— ciwego)fj>rzewodnictwa właściwego A , lepkości , różnicy temperatur pomiędzy ścianą 1 płynem śt, przyspieszenia ziemskiego g.
A zatem
cc = f /l>c^,^A|hUi nt,g/
Przy pomocy analizy wymiarowej funkcję tę /dla przypadku konwekcji naturalnej/ można sprowadzić do następującej postaci
Nu = tp/Pr . Grr/ ./W*\/
Przypominamy, że liczbę Grashoffa wyznacza ułamek Gr = At
w którym własności fizyczne płynu są odniesione do średniej temperatury ściany i płynu
Funkcja /111/ może być sprowadzona do postaci
Hu = C./Gr.Pr/a /112/
gdzie liczby Gr i Pr występują w tej samej potędze*
Wzory /111/ i /112/ wskazują, że warunkiem podobieństwa procesów przenikania oiepła w konwekcji swobodnej jest równość iloczynów liczb Grashoffa i Prandtla /Gr.Pr/. Przy tym badania doświadczalne wykazały, że w zakresie . 2
Gr.Pr < 5.10 — rucb ma charakter laminamy;
2 7 i
5*1£r* < Gr.Pr <2.10' - ruch ma charakter przejściowy /najczęściej spotykany/;
Gr.Pr > 2.10^ — ruch ma charakter burzliwy.
W zależności od charakteru ruchu zmieniają się wartości C i n w równaniu /112/.
Gdy płyn niemal się nie porusza, a więc przy równanie /112/ przedstawia się następująco; |
/Gr.PrAKf5 | |
Hu e |
0,5 |
/115/ |
— w ruchu laminamym |
Nu = 1,18./Gr.Pr/1/8 |
/114/ |
— w przejśoiowym |
Nu = 0,5WGr.Pr/1/4 |
/115/ |
— w ruchu burzliwym |
Nu = 0,135./Gr.Pr/1/3 |
/116/ |
Dla najważniejszego zakresu /Gr.Pr/ od 500 do 2.10^ rozwinięto odpowiednio równanie i wyznaczono bezpośrednio <* | ||
cc = C./4V/4 |
/117/ |
61