WSTĘP TEORETYCZNY
W budowie maszyn zazwyczaj stosowane są gwinty metryczne. Według PN-83/M 02113 gwinty metryczne dzielimy na trzy klasy w zależności od dokładności wykonania:
-gwinty dokładne -gwinty średnio dokładne,
-gwinty zgrubne.
W śrubie tolerowana jest średnica zewnętrzna d i średnica podziałowa d2, w nakrętce średnica wewnętrzna Di i średnica podziałowa D2.
Położenie pól toleranql średnic względem wymiarów nominalnych określone są przez odchyłki podstawowe:
-El dla gwintów wewnętrznych (nakrętek)
-Es dla gwintów zewnętrznych (śrub).
Kąt a i podziałka P nie są tolerowane, ale ich błędy są uwzględnione w tolerancjach podziałowych.
Pomiary gwintów zewnętrznych
Średnice zewnętrzna d gwintu mierzy się takimi samymi metodami i przyrządami jak średnicę gładkiego wałka uwzględniając tylko niedokładność pomiaru narzędzia w zależności od dokładności wykonania gwintu. Można więc stosować suwmiarki, mikrometry, mikroskopy pomiarowe, długośdomierze i optimetry.
Średnice wewnętrzna dl gwintu najczęściej mierzy się na mikroskopie pomiarowym lub mikrometrem do gwintów ze specjalnymi końcówkami.
Podziałke P można sprawdzić wzorcami zarysu gwintu, na mikroskopie pomiarowym oraz specjalnymi przyrządami czujnikowymi lub optycznymi. Wzorce zarysu gwintu najczęściej stosuje się przy identyfikacji gwintu. Pomiar podziałki gwintu jest z reguły wykonywany przy kontroli gwintów dokładnych- śrub pociągowych, pomiarowych.
Średnice podziałowa d2 mierzy się mikrometrem do gwintów, za pomocą wałeczków lub mikroskopem pomiarowym.
Kąt a boku gwintu mierzy się na mikroskopie przy pomocy głowicy goniometrycznej lub rewolwerowej.