DSC00231 (6)

nowotwory potencjalnie chemiowyleczalne - chemioterapia radykalna stosowana samodzielnie

nowotwory potencjalnie wyleczalne -chemioterapia uzupełniająca inne metody leczenia

nowotwory    _

chemioniewyleczalne _ - chemioterapia    _

paliatywna (wydłużenie i poprawa jakości żyda)

nowotwory chemioniewyleczalne - chemioterapia całkowicie nieskuteczna

7. Taksany (taksoidy)

Paklitaksel i docetaksel.

Mechanizm działania: stabilizowanie mikrotubul, co powoduje zablokowanie mitozy; sugeruje się dodatkowo indukowanie apoptozy przez docetaksel.

Zastosowanie: rak jajnika, rak piersi, rak płuca, hor-monooporny rak gruczołu krokowego.

Działania niepożądane: mielotoksyczność, reakcja ana-filaktyczna, neuropatia obwodowa, ból stawów i mięśni, wyłysienie, nudności, wymioty, biegunka, odczyn w miejscu wstrzyknięcia, zmiany skórne. Przed podaniem tak-sanu stosuje się premedykację z użyciem glikokortykoste-roidów i leków przeciwhistaminowych w celu zmniejszenia ryzyka odczynów anafilaktycznych.

8.    Pochodne kamptotecyny Irynotekan i topotekan.

Mechanizm działania: hamowanie aktywności topoizo-merazy I.

Zastosowanie: rak jelita grubego, rak płuca, rak jąjnika. Działania niepożądane: mielosupresja, biegunka, nudności, wymioty, gorączka, objawy grypopodobne, wyłysienie.

9.    Enzymy pochodzenia naturalnego Asparaginaza, pegasparagaza.

Mechanizm działania: hamowanie syntezy kwasów nukleinowych w wyniku rozkładu asparaginy. Zastosowanie: białaczki, chłoniaki.

Działania niepożądane: odczyny anafilaktyczne, gorączka, dreszcze, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości, depresja, koagulopatie, hiperglikemia.

4.1.3. Ogólne zasady chemioterapii

Racjonalne wykorzystanie chemioterapii polega na jej zastosowaniu wtedy, gdy może ona przynieść obiektywne korzyści, takie jak wyleczenie, przedłużenie życia, istotne zmniejszenie dolegliwości związanych z nowotworem i poprawę jakości życia. Ustalając wskazania do chemioterapii, należy wziąć pod uwagę m.in.:

1)    typ nowotworu (podział nowotworów pod względem skuteczności chemioterapii - tab. X.E.4-2)

2)    ogólną sprawność chorego, ocenioną obiektywnie wg standaryzowanych skal klinicznych (np. skala ECOG Isyn. skala Zubroda-WHO] — tab. X.E.4-3, skala Kar-nofsky’ego - tab. X.E.4-4CO).

Skuteczność, bezpieczeństwo i racjonalność chemioterapii warunkuje przestrzeganie następujących zasad:

H przed rozpoczęciem leczenia

a)    ustalenie rozpoznania histologicznego nowotworu

b)    ocena ogólnej sprawności i wydolności ważnych życiowo narządów oraz ocena chorób współistniejących i ich leczenie

c)    ocena uwarunkowań psychospołecznych i ekonomicznych chorego

d)    określenie potencjalnych korzyści w zestawieniu | potencjalnym ryzykiem działań niepożądanych planowanego leczenia

e)    określenie możliwości profilaktyki i leczenia potencjalnych działań niepożądanych za pomocą dostępnych metod leczenia wspomagającego

Tabela X.E.4-2. Podział nowotworów pod względem skuteczności chemioterapii

ciążowa choroba trofobiastyczna chłoniak Hodgkina (ziarnica złośliwa) chłoniaki nieziamicze (część) ostra białaczka limfoblastyczna nowotwory zarodkowe jądra nowotwory zarodkowe jajnika ostra białaczka szpikowa

rak jelita grubego rak piersi rak jajnika rak szyjki macicy mięsak kostnopochodny rak odbytu

drobnokomórkowy rak płuca (postać ograniczona) guz Wilmsa mięsak Ewinga siatkówczak

nerwiak zarodkowy współczulny mięsak poprzecznie prążkowany przewlekła białaczka szpikowa

nowotwory zarodkowe pozagonadaine przewlekła białaczka limfatyczna rak gruczołu krokowego rak piersi (stadium uogólnione) rak jajnika (stadium uogólnione) rak jelita grubego (stadium uogólnione) szpiczak plazmocytowy białaczka włochatokomórkowa nowotwory głowy i szyi drobnokomórkowy rak płuca (postać rozległa) niedrobnokomórkowy rak płuca neuroendokrynne guzy układu pokarmowego (w tym rakowiaki) mięsak Kaposiego rak endometrium rak nadnercza rak pęcherza moczowego mięsaki tkanek miękkich (rozsiew)

Czerniak rak przełyku rak żołądka rak trzustki

rak szyjki macicy (rozsiew) rak tarczycy

rak wątrobowokomórkowy i rak dróg żółciowych ? chłoniaki ośrodkowego układu nerwowego związane z AIDS rak nerki

nowotwory ośrodkowego układu nerwowego (poza skąpodrzewiakami i rdzeniakami płodowymi) j

na podstawie: Chu DeVita V.T.: Principtes of cancermanagement: chemotherapy. W: DeVita V. t, Hellman S., Rosenberg S A. (red.): Cancen prindples and practice of oncołogy. Wyd. 6. Philadelphia. lippincott Williams f 6 Wilkins, 2001:292, zmodyfikowane 2) w czasie leczenia

a)    stosowanie schematów wielolekowych (monoterapia w wyjątkowych przypadkach)

b)    stosowanie leków w należnych dawkach (maksymalne dawki terapeutyczne związane z odwracalną toksycznością) i odstępach czasowych

c)    kojarzenie z metodami leczenia miejscowego w przypadku potwierdzonych korzyści z takiego postępowania

2025