DSC00308

W wielu badaniach ukierunkowanych na wykrycie przyczyń niedostosowania społecznego zwraca się szczególną uwagę na zewnętrzny aspekt sytuacji dziecka - stronę materialno-bytową i kulturalną jego środowiska wychowawczego. Jest to, co należy podkreślić, uproszczenie sprawy, które stopniowo zostaje przezwyciężone w badaniach choćby ostatnich dwudziestu lat

Słusznie ustosunkowuje się do tego typu uproszczeń J, Konopnicki (1971) stwierdzając, iż „równie szkodliwy i niebezpieczny byłby pogląd, że środowisko jest głównie odpowiedzialne za niedostosowanie dziecka. Ponieważ w środowisku tym najbardziej widoczna jest strona materialna i kulturalna domu danego dziecka, tym czynnikom zwykło się dawać pierwszeństwo. Czynniki te dla niektórych badaczy są nie tylko zasadniczev.,ale_.pi2^siąniaj^ą pozostałe, również ważne. Czynniki te są niewątpliwie łatwiej uchwytne. Łatwiej jest zobaczyć brud i nędzę w domu, łatwiej jest zorientować się w wykształceniu rodziców' i ich poziomie intelektualnym czy kulturalnym, niż przeniknąć stosunki dziecka_z-każdym z rodziców i odwrotnie o tych ostatnich^ nikt nie wie, a nawet bezpośrednio zainteresowani mogą sobie nie zdawać. sprawy z braków w te! dziedzinie”./J. M. Stanik, 1980, s. 52)

Podstawowe potrzeby psychiczne, które powinny być zaspokajane w środowisku rodzinnym to:'a) potrzeba pewności i poczucia bezpieczeństwa;®^ potrzeba solidarności i łączności z bliskimi osobami; (^potrzeba miłości; |$fV potrzeba akceptacji. (H. Spionek, 1973)

Niezaspokojenie którejś z wymienionych potrzeb wywołuje lęk, niepewność, poczucie zagrożenia.

Rodzina, dzięki _: staipści swego środowiska, daje dziecku oparcie i

dziecka. Toteż mm

zdrowia psychicznego

równowagi emocjonalnej

nieprawidło||^    stanowią bardzo często o cesze środowisk

rodzinnych dzieci z zaburzonym procesem uspołecznienia. Zaburzona struktura

69