316
Yioletta Trella
ną metodą terapii, a ich komputerowa wizualizacja stwarza bezpieczną formę jej realizacji
W odniesieniu do zagadnień bibioterapeutycznych można mówić o zastosowaniu elektronicznej diaporamy. Diaporama to spektakl audiowizualny, na który składają się nieruchome obrazy w postaci przeźroczy lub bitmap (diaporama cyfrowa) rzutowane na ekran wraz z zsynchronizowanym dźwiękiem. ścieżką dźwiękową może być muzyka, nagrane dźwięki i słowo mówione. Przeźrocza są wyświetlane tak, aby uzyskać efekt przenikania się obrazów. Utwór diaporamowy, prekursor dzisiejszych multimediów, jest zamkniętym dziełem posiadającym swój temat i dramaturgię. Technika komputerowa oferuje dziś biblioterapii możliwość twórczego wykorzystania programów generujących multimedialne prezentacje komputerowe, w których jako ścieżkę dźwiękową można stosować literaturę o terapeutycznym charakterze. Diaporama w cyfrowej postaci może być wykorzystana także jako technika relaksacyjna. Terapia realizowana w najmniej sprzyjającym stanie umysłu, powiązanym z wszelkiego rodzaju stresami, gdy mózg emituje fale BETA, jest nieskuteczna. Zharmonizowanie ciała i umysłu człowieka następuje w stanie ALFA, kiedy ustępują wszystkie napięcia fizyczne i psychiczne, a umysł ma szansę odblokować się i otworzyć na terapeutyczne komunikaty. Ten stan pozwala zintegrować obie półkule mózgowe, ułatwia równomierną stymulację wszystkich zmysłów. Podczas projektowania technik relaksacyjnych uwzględnia się m.in. słuchanie muzyki o powolnym, miarowym rytmie oraz ćwiczenia umysłowe polegające np. na wyobrażeniu sobie ulubionych elementów przyrody, wyobrażenie odczu wania zapachu, dźwięków, dotyku. Cyfrowa diaporama reżyserowana z założeniem osiągnięcia stanu relaksacji, obok muzyki może wykorzystywać wizualizacje dostosowane do diagnozy będącej podstawą tworzenia scenariusza zajęć bibioterapeutycznych. Badania przeprowadzone wśród pacjentów i personelu medycznego hospicjum skłaniają do postawienia tezy o wysokiej skuteczności wizualizacji w formie diaporamy w obniżaniu poziomu agresji, apatii, poczucia izolacji '. W wielu przypadkach sprzyja ona kompensacji niespełnionych potrzeb i budowaniu więzi pomiędzy pacjentami
Zastosowanie w procesie bibiioterapeutycznym materiałów czytelniczych funkcjonujących w cyfrowym środowisku (multimediów, sprzętu komputerowego i dokumentów na CD-ROM-ach) ma kapitalne znaczenie w pracy z „czytelnikami opornymi” Dzieci nieczytające do biblioteki początkowo przyciąga książka elektroniczna, z czasem jednak wzbudza się w nich zainteresowanie li-
' Badania zostały przeprowadzone przez autorkę referatu