DSC00180 (17)

4.    zmiany stanu przychodów przyszłych okresów,

5.    inne wartości kształtujące wynik finansowy podmiotu lecz nie po. mnażające lub nie zmniejszające jego zasobów pieniężnych np.*J darowizny niepieniężne otrzymane lub przekazane, aporty rzeczowa niepieniężne zyski i straty nadzwyczajne.

Tak więc powstaje potrzeba określenia formuły nadwyżki bądź niedo-i boru finansowego, która to wielkość w sposób wiemy a jednocześnie informacyjny odzwierciedli zależności między istotnymi wielkościami ekonomicznymi w podmiocie gospodarczym.

Jak już wspomniano wcześniej, wartość poznawcza wskaźników obli* czanych na podstawie bilansu oraz rachunku zysków i strat, aczkolwiek bardzo duża i istotna z punktu widzenia zarządzania podmiotami gospo» darczymi, wykazuje jednak pewne luki informacyjne, które może wypełnić analiza oparta na rzeczywistych wskaźnikach wykorzystujących dane o przepływach pieniężnych.

Wielu autorów porusza tę kwestię. Np. L. Bednarski i T. Waśniewski pokazują zestawienie czterech różnych ujęć „cash flow”:^,,>

„Zależnie od sposobu sporządzania stopnia szczegółowości i przyjętych celów spotyka się w literaturze różne ujęcia rachunku, które nie mogą być podstawą do formułowania jednoznacznych pojęciowo defini-1 cji przepływów środków pieniężnych (cash flow):

1.    cash flow = wynik finansowy + amortyzacja

2.    cash flow = wynik finansowy + przyrost rezerw tworzonych z zysku

3.    cash flow = wynik finansowy + amortyzacja + przyrost rezerw two- j rzonych z zysku + inne koszty niepieniężne (nie będące wydatkami), i

4.    cash flow = wynik finansowy + koszty niepieniężne (nie będące wydatkami) - przychody niepieniężne (nie będące wpływami).”

Jak podkreślają autorzy wyżej wymienionego ujęcia, trzy pierwsze formuły nie są do końca konsekwentne, ponieważ rzeczywisty przepływ środków pieniężnych koryguje się tylko o niektóre wielkości, nie ujmując z kolei innych równie ważnych, o czym wspomniano we wcześniejszych rozważaniach. Często mówi się, że ujęcie czwarte jest pełne, dokładne i konsekwentne, bo przedstawia przepływy pieniężne, jako realizowaną w danym okresie nadwryżkę wypływów nad wydatkami.

18) Por. L. Bednarski, T. Waśniewski, Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem. FRRwP, Warszawa 1996, tom II, s. 222;

Jednak nie można do końca zgodzić się z powyższym stwierdzeniem ponieważ nadwyżka lub niedobór wpływów nad wydatkami z całej działalności podmiotu, a więc z działalności operacyjnej, inwestycyjnej

1    finansowej daje nam w efekcie po prostu zmianę stanu środków pieniężnych w danym okresie.

Oczywiście, można wyliczyć wskaźniki pokazujące relacje np.: zmiany stanu środków pieniężnych do kapitału własnego, czy rozmiarów nakładów inwestycyjnych, ale powstaje pytanie: „Po co?” Jak zinterpretować taki wskaźnik i jaką on ma wartość poznawczą? Szczególnie w sytuacji, kiedy wszyscy zdajemy sobie sprawę z faktu, że BO i BZ w bilansie jest, jak tego uczy teoria, tylko momentem, a więc wartości,

2    uwagi na szereg czynników, są tam do pewnego stopnia przypadkowe, nie świadczące o całości zagadnienia.

Z analizy rozwiązań światowych wynika, że przez „cash flow” rozumie się najczęściej:'”

1) nadwyżkę finansową, czyli zysk netto plus amortyzacja - które to ujęcie zostało skrytykowane we wcześniejszych rozważaniach tego rozdziału, a w efekcie potraktowane jako zbyt duże uproszczenie;

1 2) przepływy środków pieniężnych netto z całej działalności podmiotu (a więc innymi słowy zagregowany strumień przepływów z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej), czyli zmiana stanu środków pieniężnych w danym okresie, o czym również była mowa wcześniej,

I 3) przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej, czyli innymi słowy wynik kasowy, który generuje dana jednostka z podstawowej działalności przynoszącej dochody.

Ostatnia formuła „Cash flow” wydaje się być najbardziej przydatna i adekwatna do różnych wariantów funkcjonowania podmiotu i jego otoczenia. Musimy bowiem pamiętać, że zgodnie z podstawowymi zasadami działania podmiotu gospodarczego w dłuższym okresie czasu istotne znaczenie dla jego przetrwania, rozwoju oraz budowania pozycji na rynku ma zdolność do generowania gotówki z działalności operacyjnej.

Pamiętamy, że w krótkim okresie może funkcjonować zarówno firma tentowna w kategoriach kosztowo - dochodowych, ale nierentowna w kategoriach kasowych, jak również rację bytu (w ograniczonym okresie ®su) ma firma nierentowna w kategoriach kosztowo - dochodowych (ponosząca stratę), ale rentowna w kategoriach kasowych.

t^lPor. np.: E. Śnieżek, Rachunek przepływów finansowych i pieniężnych; sporządza-^ waliza, interpretacja, Centrum Kreowania Liderów, Skierniewice, 1996, s. 181-187;