W mioórj kmaórcr ftcuna jem bmćto cienki i rawtcni substancje podłoża i K/kicb:i„Mi V HBf wnusiu 1 rozwoju komórki ściana podległ przeobrażeniom w wyniku p>)a«iMu aA rwądó* inkrustujących lub adbM«)Vydi
Substancje podłoża
Wyróżnia mc wśród ruch substancje pektynowe i hemicelulozy ora/ niewielkie Hośm buk* kk cząstce/ki me tworzą w ścianie regularnych układów. toteż mogą pomięd/y nu. wxkur ilości wody. będącej powszechnym składnikiem ścian. Tylko niewielka tlidc wody ^ związana i substancjami podłoża, pozostała czcić wody — wolna mola Mkuk4M przepływ*? przez ścianę.
Substancje pektynowe (protopektyny. pektyny, kwas pektynowy) naklą do giupy potm*«m dów złożonych z kwasu galakturonowcgo. którego reszty połączone M wiązaniami giuś.,/rb, •ynaiM). Substancje pektynowe są bezpostaciowe, ale mogą występówać również w ziarnistej lub fibiylamej. W tej ostatniej postaci tworzą one krótkie, w nie/mu /nym mym ■porządkowane mikrofibryle.
Wśród hemiceluloz wyróżnia się:
— zbudowane z reszt kwasu glukuronowego oraz pentoz (arabino/y i kaylo/y j, />/#•/• i, wiązaniami glukozydowymi a lub P (l-*4.1—>3.1—>2),
— zawierające wyłącznie pentozy i heksozy (glukozę, galaktozc i manno/*)
W zależności od dominującego cukru hemicelulozy przyjmują nazwy ksylenów, manaaaóa. gal ak tanów itp.
W Ścianach nasion z rodziny Annonaceae i Primulaceae występuje jr»/tu trmy r«*/ąj hemicelulozy — amyloid — zawierający obok glukozy galaktozc i ksylozę, pełniący iu«k*j$ materiału zapasowego.
Zarówno substancje pektynowe, jak i hemicelulozy są syntetyzowane przez aparat <jg|gi*g» i transportowane za pośrednictwem pęcherzyków do miejsc tworzenia ściany.
Ściany wszystkich roślin zielonych z wyjątkiem Charales zawierają glikoprocemy togtfc w hydroksyprolinę. Ilość hydroksyproliny jest rozmaita u różnych roślin i w różnych typach komórek, np. w pierwotnych ścianach komórkowych roślin wyższych od 0/J5 1,1% 7 i* .* u wielu gatunków glonów morskich ściana zbudowana jest prawie wyłącznie / hydrok (<Codium — około 95%). Synteza tej glikoproteiny zachodzi w siateczce śfódpU/imuyoułci ziarnistej, uczestniczącej wraz z aparatem Golgiego w transporcie tego związk u
W ścianie komórkowej znajdują się białka enzymatyczne, jak np pektynoma ijk* afera/) peroksydazy i hemicelulazy uczestniczące w rozbudowie ściany, są one /wią/n* / maindini podłoża.
Substancje szkieletowe
Głównym składnikiem ścian większości roślin jest celuloza (błonnik). CeWlo/a zbudowaiw jest z reszt glukozy połączonych wiązaniami glukozydowymi P (l-*4) C ząasec/ii celuloz) wchodzące w skład ścian pierwotnych zawierają około 1000 reszt glukozowych, a ponad 'i99. — w celulozie ścian wtórnych. Cząsteczki celulozy mają kształt długich łaóc r tór»ułozoiK
równolegle obok siebie w wiązki tworzą fibrylęelementarną o średnicy 3.5 un F&yi* djwwt* tama składa się z 40-100 cząsteczek celulozy i jest podstawową jednooką suuki jraksa $«*»)