DSC00656

H gMbandawyan a lub fi 11 —*41 Mikrofibrylc chityny mają wielkość zbliżoną do celulozy W Ontjiu jest symctYzowana za pośrednictwem ziarenek o średnicy 40-70 no (chitosomów i j0» ttKiąrh — plazmolemie. Chitosomy uczestniczą w dostarczaniu nieaktywnej syntetazy chityny ■■ rytnoprtuii do plazmoiemy i miejsc syntezy ściany.

Substancje inkrustujące

Do tej grupy zaliczane są substancje wnikające miedzy elementy szkieletowe ściany, tj. związki nieorganiczne i organiczne.

Lignina (drzewnik) jest polimerem składającym się z jednostek fenyiopropanoidowych. głównie alkoholu koniferylowego i sinapinowego oraz kum arowego i kawowego. Jednostki te sydają się cechą charakterystyczną dla gatunku oraz poszczególnych grup systematycznych. Na _pzyklad lignina drewna roślin iglastych zawiera prawie wyłącznie alkohol koniferylowy. a ligni-

II Bl roślin jednoliściennych składa się z alkoholu koniferylowego. sinapinowego i komarowego. Lignina pojaw ia się po zakończeniu wzrostu komórki albo danej części ściany komórkowej tylko w komórkach pewnych typów tkanek, w których tworzy się ściana wtórna. Obecność ligniny ■« ścianach zwiększa wytrzymałość mechaniczną rośliny, cementuje i przymocowuje fibryle [celulozowe, zmniejsza zdolność pęcznienia ściany komórkowej oraz zapobiega fizycznym i che Imicznym uszkodzeniom komórki.

Lignina może występować wre wszystkich pokładach ściany oraz w blaszce środkowej, przy I czym ściana pierwotna i blaszka środkowa ulegają wcześniej lignifikacji niż ściana wtórna. Prace* 1 lignifikacji ściany może być regulowany przez tworzenie nadtlenku wodoru w obszarach powsta-|*inia ligniny lub przez jego rozpad na terenach nie podlegających lignifikacji dzięki działaniu Iperoksydazy związanej ze ścianą. Enzymem uczestniczącym również w tworzeniu ligniny jest nkkaza (o-i-p-difenolo-oksydaza).

Substancje nieorganiczne (krzemionka, węglan wapnia) impregnują ściany komórek leza-jcych na powierzchni organów roślin wyższych bądź budują ściany organizmów jednokomórkowych. Ich obecność w ścianie jest cechą charakterystyczną poszczególnych grup systematycznych O tak krzemionka buduje pancerzyk okrzemek lub impregnuje ściany komórek cpidermy u traw. [turzyc, skrzypów. Natomiast węglan wapnia odkłada się w wyrostkach ściany (cystoliuchj lub ie wioskach roślin z rodziny Cruciferae. Boraginaceae i Cucurbitaceae.

■    Niekiedy ściany komórkowe mogą być inkrustowane związkami organicznymi, np. taninami,

[żywicami, lipidami, olejkami eterycznymi czy kwasami organicznymi.

Istnieją przekonywujące dowody, że tak lignina jak i krzemionka są syntetyzowane przez karat Golgiego. Do substancji inkrustujących zaliczyć można również białko — alergiczny Buty gen E występujący w kanałach egzyny ziaren pyłku. np. u Ambtosia.

■Substancje adkrustujące

jl® Są to związki odkładane na powierzchni ściany pierwotnej. Zalicza nc do nich związki l^Hipidowe, których wspólną cechą jest nie rozpuszczalność w wodzie i bydrafobność kutyna łuberyna. woski, sporopolenina) oraz polisacharydy (kaloza. śluzy i gumy).

Rutyna i suberyna są związkami wysoko spolimeryzowanymi składającymi się z kwasów Hutzczowych (w suberynie są to kwasy dwu- i jednokarboksylowe o 8-22 aouadi węgla. Wh kutynie — co-hydroksyjednokwasy o 16 atomach węgla). Suberyna i kutym syntetyzowane