DSC00744

■nam

oęooa na obserwacjach wskazujących, że K występują na powierzchni komórki w postaci dwóch foctn toooomerycznej i oligomerycznej, będących ze sobą w równowadze dynamicznej. Pierwsza inich cechuje się niższym powinowactwem do Uganda oraz znikomą aktywnością enzymatyczną, pnsga natomiast charakteryzuje się zarówno wysokim powinowactwem, jak i aktywnością enzymatyczną. W omawianej hipotezie przyjmuje się, że Ugand łączy się przede wszystkim z receptorem o większym do niego powinowactwie, tzn. będącym w formie ołigomerycznej i powoduje jej stabilizację. Dzięki temu równowaga pomiędzy postaciami monomerycznymi i oligomcrycz-nynu przesuwa się w kierunku tej drugiej, co powoduje wzrost cząsteczek RTK o wysokiej itywności enzymatycznej.

Podklasa D. Stanowią ją receptorowe kinazy tyrozyno we, które mają budowę heterotetrame-tyczną. W ich domenach zewnątrzkomórkowych występuje tylko jederr region bogaty w cysteinę i krótka insercja aminokwasowa dzieli ich domenę katalityczną. W podklasie lej występują teceptory dla insuliny i IGF-1.

Receptor insulinowy (rys. 28.17 i 28.19), podobnie jak inne z omawianej podkłasy. jest hettWtctrameremzbudowanym z dwóch podjednostek a(735 aminokwasów, masa 130kD)oraz dwóch podjednostek p (620 aminokwasów, masa 95 kD) będących glikoproteinami i łączących s<re sobą mostkami dwusiarczkowymi (rys. 28.19). Obie podjednostki są syntetyzowane w obrębie jednej cząsteczki prekursorowej (1355 aminokwasów). W wyniku przemian potranslacyjnycb z jej części po stronie N tworzy się podjednostka a, a z przeciwnej powstaje podjednostki (Ł Pierwsza z podjednostek (735 aminokwasów), zawiera miejsce wiążące insulinę i wraz z częścią drugiej tworzy domenę zewnątrzkomórkową. Podjednostka a ma jeden region bogaty w cysteinę (17cząsteczek) i łączy się z sąsiednimi podjednostkami poprzez mostki dwusiarczkowi Podjed-ndstka p, zbudowana z 620 aminokwasów, tworzy hydrofobową domenę śródbłonową (23-26 munokwasów) oraz wewnątrzkomórkowa, w której zawarty jest region tyrozynowej kinazy białkowej przedzielony przez krótką wstawkę aminokwasową.

Bezpośrednim efektem związania się insuliny z receptorem jest aktywacja kinazy tyrozynowej. która w pierwszym rzędzie fosfory luje grupy tyrozynowe występujące w jego podjednostee p.

Autofosforylacja tyrozyny znajdującej się na 1150 miejscu ma duże znaczenie w regulacji aktywności kinazy tyrozynowej, ponieważ wpływa na wzrost jej aktywności. Efekt ten znosi defosforylacja tego aminokwasu przez fosfatazy.

Związanie się insuliny z receptorem, w warunkach in vivo powoduje nie tylko fosforylację tyrozyny, ale także seryny i treoniny, co jest wynikiem aktywacji kinazy białkowej C. Tb tnnsmodulacja receptora, która może też być spowodowana przez kinazę białkową R, podobnie jak w przypadku receptora EGF powoduje spadek aktywności kinazy tyrozynowej (do 35%). Do fizjologicznych substratów zależnej od insuliny białkowej kinazy tyrozynowej, obok podjed-BONO I omawianego receptora zalicza się zależną od kalmoduliny i Ca²* kinazę białkową oraz białka o masach 15 kD i 110 kD. W komórkach tłuszczowych reszty tyrozynowe obu tych białek ulegają fosforylacji zaraz po autofosforylacji podjednostek p receptora, z których pI5 ma być odpowiedzialne za metabolizm heksoz, a pl 10 mediatorem w innych wielokierunkowych reakcjach komórek.

Podklasa HI. Zaliczane tutaj receptory, podobnie jak z podkłasy L wykazują mooomeryczną budowę. Mają one jednak w domenie katalitycznej długą sekwencję rozdzielającą (70-100 ami-ookwisów) oraz nie mają w ektodomenie regionów bogatych w cysteinę. W omawianej podkłasie znajdują się receptory dla PDGF i CSF-1. z których pierwszy jest znacznie lepiej poznany (rys. 28.17). Jest on glikoproteiną o masie 185 kD. Podobnie, jak omówione już rcccptorowoza-mĘ kinazy tyrozynowe, ulega on autofosforylacji po związaniu się z PDGF powodującym

479