DSC00811

fyąstPTTlri MHC są glikoproteinami. Istnieją cząsteczki MHC klasy I i klasy n, różniące się zarówno pod względem budowy jak i funkcji, a także cząsteczki klasy III i inne. Cząsteczki MHC klasy I i klasy II uczestniczą, jak wspomniano, w prezentacji antygenów limfocytom T, natomiast klasa m obejmuje trzy składniki dopełniacza: C2, C4 i czynnik B. Cząsteczki MHC klasy I występują na powierzchni wszystkich komórek jądrzastych, a w niewielkich ilościach również na erytrocytach. Natomiast cząsteczki MHC klasy II występują głównie na limfocytach B, makro-fagach. komórkach dendrytycznych, komórkach Langerhansa, komórkach nabłonkowych grasicy.

Budowa cząsteczek MHC

Cząsteczki MHC klasy I zbudowane są z dwóch łańcuchów, lekkiego i ciężkiego połączonych ze sobą mekowalencyjnie (rys. 31.5). Łańcuch lekki, [ł-2 mikroglobulina (f)2ra), o masie 12 kD jest u człowieka identyczny we wszystkich cząsteczkach tego typu. Łańcuch ciężki (a) ma masę 40 do 45 kD. Jego fragment zewnątrzkomórkowy składa się z trzech domen tworzących pętle (cci, a2 i ct3) po około 90 aminokwasów każda. Dwie zewnętrzne domeny (cel, ce2) odznaczają się polimorfizmem, który jest podstawą różnic między cząsteczkami MHC klasy I pochodzącymi od różnych osobników i kodowanych przez różne allele.

Badania krystalograficzne dostarczyły informacji na temat budowy przestrzennej cząsteczek MHC klasy I i wyjaśniły, jak cząsteczki te prezentują antygeny limfocytom T. Okazało się, że zarówno domena cel, jak i domena oc2 zbudowane sąz jednej helisy cc i czterech pasm f). Wspólnie tworzą one rowek, którego dno stanowi struktura pofałdowanej kartki zbudowanej z ośmiu przeciwbieżnie ułożonych pasm b, a jego brzegi utworzone są przez obydwie helisy a (rys. 31.6). Ten właśnie rowek jest miejscem lokowania się prezentowanych limfocytom T peptydów (antygenów).

Cfltste

lifłowalerj

**h0 I

fochach fochów i steczek A Wszystk ?i-jjest w i astaekM Główny i sitak na: acUestoi jmzóstym ffl)Dio:HL

Rys. 31.6. Struktura rowka utworzonego pracz domeny al i a2 cząsteczki MHC klasy I (wg P. J. BiOrŁman i wsp.. tfanire. 329.506.1987. u zgodą Macmiłlan Magnzines Lid)

544