DSC00836 (9)

przykładów wiązania różnych rodzajów ruchu powietrza z demonami i mitycznymi postaciami ⁴*.

Nic wydaje sic. by „świat nad zmysłowy ludu by i mniej materialny od gazowego stanu materii. Raczej na odwrót: ten stan materii jest czymś zbyt nieuchwytnym, zbyt niekonkretnym, by stać się punkiem odniesienia dla wierzeń ludowych. Dlatego też duchy najczęściej przybierają postacie zwierząt, ptaków, przedmiotów martwych lub ludzi. Tę mityczną cechę rozciąga się na całe gatunki zwierząt i roślin, które okazują się albo „przemienionymi” ludźmi, albo pozostają w bliskich kontaktach z duchami, albo też są zgoła ich wcieleniem.

Nawet jednak duch w swej typowej, nie przemienionej w nic postaci wyobrażany był bardzo materiali-stycznie. Tak na przykład, najlepszym lekarstwem na diabła, gdy się ten uczepi człowieka, było uderzyć go lewą ręką na odlew. Podobnie na diabła, który zagnieździł się w stajni i dokucza koniom. Białorusini znali w tej sytuacji dwa sposoby: wysmarować konia ludzkim pomiotem lub powiesić \v“stajni zabitą : rokę. Zalecany był raczej drugi sposób, a to z powodu, żS diabeł za pamiot czasam sa złości pierałomić ndhu koniu albo pierabje czym kania⁴⁴. |

Nie sposób tu referować treści wszystkich legend i opowieści o duchach, diabłach i upiorach, gdzie cieniony te i duchy występując zawsze w konkretnych, „materialnych” postaciach, związane są z konkretnymi miejscami stj łego przebywania i obdarzone ludzkimi przymiotami Upiory i diabły w istocie swej były tak identyczne z zwykłymi srniei ‘1 aibami, Iż zdolne były

'* C-W *n. s. 469 - 4S3 t>r^i r»9l i nast.

‘^Uł-    •-■'.>r.sot czasem ze złoi;, i ziarnie koniowi nogę lub' konia

Cf.-jni sfc '    ..    .. ski:    ushl t. I, Op. rfl., s.

76