DSC01546

zaktualizowanych w teraźniejszości, opowiadanie opierające się na użydu czasu teraźniejszego w formie czasu przeszłego (preasens historicum)

3. opowiadanie Informacyjne-jest formą przekazu uogólnionej wiedzy narratora o zdarzeniach

opis zawiązkowyr* pierwiastki opisowe pojawiające się już na poziomie jednostek tekstowych ’ mniejszych od zdania

opis w rozproszeniu- smaodzlelne zdanie opisowe, które stanowi wtrącenie w kontekst modalny opowiadania    • -

opis rozwinięty i scalony- zespół zdań opisowych tworzących mniejsza lub większą grupę w tekście narractfnym. Rozbudowane włelozdaniowe fragmenty narracji, wyraźnie odcinające się od otoczenia I kształtujące własny kontekst znaczeniowy

Trzy podstawowe modele semantyczne, wg których układają się właściwe opisowi konfiguracje leksykalne

1.model lokalizacyjny- w którym znaczenia jednostek leksykalnych pozostają w relacjach odsyłających do jakichś kategorii przestrzennych. Wyrazy określające umiejscowienie, ódległośd, kierunki

• 2.modei logiczno-hierarchiczny- znaczenia jednostek leksykalnych pozostają w relacjach częśd do cąłośd lub elementu do uporządkowanego zbioru elementów, częśfi do częśd,

^ elementu do elementu - konwencjonalne ryso plsy,jstyl Izo wane na fachowość opisy urządzeń .technicznych - zaczynamy od całości I przechodzimy do częśd

3.model operacyjny- relatywizacja znaczeniowa do słów czy wrażeń oznaczających spostrzeganie, obserwowanie, rozpoznawanie, porządkowanie danych percepcyjnych -ograniczenie zjawisk opisywanych do tego co podpada pod wskazane wprost działania poznawcze; odwzorowanie sekwencji działań poznawczych - zaznaczenie operacji poznawczych, poznajemy okiem przedstawiającego

presupozycja - założenie wstępne zawarte w wypowiedzi przy jej formułowaniu ale nie formułowane wprost, nie podlega zanegowaniu (Pani Anna wzięła swoje dzied na wydeczkę-presuponuje że p. Anna ma dzied.

suponować - zakładać, przypuszczać

mik rop resupozycja- tylko osoby zaangażowane wiedzą o co chodzi (Proszę !ść~dó pani dziekani) wiedza wynikająca ze wspólnoty wiedzy

w literaturze - presupozycja jako szerszą wiedzą kulturową opowiadanie pragmatyczne - deixis i presupozycja

deiktyczność- operacja mówienia przebiega we wspólnym dla nadawcy I odbiorcy polu wskazania, mające swoje centrum I początek w osobie nadawcy komunikowania oraz w momende i miejscu aktu mówienia

delksy- ten, ta - •    *

wypowiedź pragmatyczna- niezależna od operacji deiktycznych I pozostająca w stosunku dystansu do sytuacji opowiadania, nadaje się do przekazania (poprzez zapis) gdziekolwiek i kiedykolwiek. Występujące w niej informacje doŁ Osób przestrzeni i czasu nie są uzależnione od istniejącego poza tekstem centrum i związanej z nim deixis. Wypowiedź nie wynikająca wprost z sytuacji opowiadania i nieadresówana do określonego odbiorcy

sytuacja pragmatyczna- praktyczny odbiór, kontekst wspólny dia nadawcy i odbiorcy

2