DSC01951 (3)

*

I

I

i

i

M

^|i

s

m

N*

%

^Ia®

Hi

fot*

może

o ha-MA neu-ające irze-lacją

wają

unie

oraz

rjflj

ole

ją^

0

ji

I

ro

119

jenia prześladowcze, napady lęku, omamy słuchowe, wzrokowe, dotykowe (robaki pod skórą). Zaburzenia te mogą utrzymywać się latami i są bardzo trudne do wyleczenia. Oprócz zaburzeń psychicznych, u osób uzależnionych rozwija się nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca, często dochodzi do zgonu na skutek komorowych zaburzeń rytmu serca.

4.2.3. Pochodne kannabinolu

Pochodne kannabinolu występujące w konopiach indyjskich są związkami o działaniu psychoaktywnym. Haszysz jest żywicą otrzymywaną z konopi, marihuana to suszone liście i kwiatostany tej rośliny. Najsilniejsze działanie psychoaktywne wywołują wtedy gdy stosowne są drogą wziewną, palone w formie papierosów lub spalane w fajce.

Kannabinole znoszą napięcie psychiczne, wywołują stan dobrego samopoczucia, euforii, zmieniają percepcję bodźców słuchowych i wzrokowych, zaburzają poczucie czasu, wydłużają czas reakcji na bodźce, pogarszają też zdolność wykonywania wyuczonych czynności. U osób nie przyzwyczajonych do ich stosowania mogą wywołać napady panicznego lęku. Tolerancja na ich działanie rozwija się stosunkowo wolno.

Wprawdzie ostre działania toksyczne kannabinoli są nieznaczne, to jednak przy przewlekłym ich stosowaniu występuje szereg działań szkodliwych. U osób nadużywających marihuanę lub haszysz stwierdza się pogorszenie pamięci, trudności w skupieniu uwagi, mogą też rozwijać się psychozy, dotyczy to głównie osób z obciążeniami rodzinnymi. Ponadto u stosujących te środki, stwierdza się obniżenie odporności organizmu, nieżyty oskrzeli, ataki astmatyczne, ta-chykardię, hipotensję ortostatyczną, przekrwienie i obrzęk spojówek (czerwone oczy), rozszerzenie źrenic, suchość błon śluzowych, mogą też rozwijać się zmiany przednowotworowe.

Mimo że, konopie uważane są często za tzw. „miękkie narkotyki”, ich nadużywanie prowadzi do zależności psychicznej, podobnie jak w przypadku innych środków uza4. Zależności lekowe i narkomanie leżniających. Warto też pamiętać, że osoby często zażywające konopie mogą następnie sięgać po „twarde” narkotyki, takie jak opiaty czy środki psychostymulujące.

4.2.4. Środki stosowane drogą wziewną

Właściwości psychoaktywne posiadają również kleje i rozpuszczalniki produkowane na bazie toluenu, benzenu, benzyny, czterochlorku węgla. Ich potencjalne działanie uzależniające często jest bagatelizowane. Stanowią one jednak bardzo niebezpieczną grupę środków uzależniających, nie tylko ze względu na konsekwencje jakie wywołują. Są to substancje łatwo dostępne, powszechnie stosowane w gospodarstwach domowych i dlatego zazwyczaj są one pierwszym kontaktem dzieci i młodzieży ze środkami psychoaktywnymi.

Stosowanie inhalantów może prowadzić do uszkodzenia szpiku kostnego, uszkodzenia wątroby, nerek, rozwoju zmian degene-racyjnych mózgu, zaburzeń rytmu. Wśród osób nadużywających tych środków zdarzają się nagłe zgony, spowodowane zatrzymaniem akcji serca lub uduszeniem.

Zależność wywołana przez te środki jest bardzo trudna do leczenia.

Do nadużywanych związków psychoaktywnych stosowanych drogą wziewną zaliczamy również środki stosowane do znieczulenia ogólnego, takie jak eter etylowy czy halotan.

_Grażyna Rajtar-Cynke

4.3. UŻYWKI WYWOŁUJĄCE UZALEŻNIENIA

4.3.1. Alkohol etylowy

Alkohol etylowy metabolizowany jest w wątrobie przy udziale dehydrogenazy alkoholowej (ADH) do aldehydu octowego, następnie aldehyd ten przy udziale dehydrogenazy aldehydowej metabolizowany