DSC02369 (4)

(^IM    UTWORY SZEKSPIRA W FILMIE |

VII. ROZPOWSZECHNIENIE »HAMLBTA« W FILMIB Próby ekranizacji sztuk Szekspira rozpoczęły się j już w roku 1899 i od tego czasu nie ustały nigdy, ani w epoce filmu niemego (53 razy), ani dźwiękowego (13 razy).

Najpopularniejszym dramatem Szekspira okazał się na ekranie Hamlet: filmowano go 9 razy. W dalszej kolejności idą: Romeo i Julia oraz Makbet po 7 razy, Juliusz Cesar i Otello po 6 razy, Poskromienie złośnicy 5 razy, Kupiec wenecki 4 razy, Ry-szard 111 3 razy. Pozostałe sztuki nie zdobyły w filmie większej popularności, osiągając zaledwie jedną czy dwie ekranizacje.

W zrealizowanym w Niemczech przez Sven Gade a Hamlecie (1920) wystąpiła w roli tytułowej wielka tragiczka duńska Asta Nielsen.

Aktor angielski Laurence Oliyier położył na polu ekranizacji sztuk Szekspira największe zasługi, stwarzając dzieła, które zajęły trwałe miejsce w historii sztuki filmowej. Dotyczy to jego Henryka V (1944), Ryszarda 111 (1954), ale przede wszystkim Hamleta (1948). Faktem jest, że film Oliyiera Hamlet obejrzało w ciągu roku tylu widzów, ilu zachwycało się tą samą sztuką na deskach teatrów świata od czasów jej premiery w roku 1601 w Londynie do dni dzisiejszych.

Kino stało się potężnym propagatorem arcy-dzieł Szekspira, w pierwszym rzędzie Hamleta¹.

P03,' **■    i IlusHacjTShrtrt, 1855, _{nr 23}

Niniejsze wydanie tłumaczenia Hamleta, dokonanego przez Władysława Tarnawskiego, oparte jest na pierwodruku tegoż w Naszej Bibliotece, opracowanym przez Grzegorza Sinkę i wydanym we Wrocławiu w roku 1953 nakładem Zakładu im. Ossolińskich. Z porównania obu wydań wynika, że w edycji niniejszej wprowadzono do przekładu około pół setki zmian i poprawek wyrazowych i znaczeniowych. Przy całym uznaniu dla zalet tłumaczenia Władysława Tarnawskiego redakcja i wydawca doszli do przekonania o konieczności wprowadzenia lekkiej rewizji przekładu, potrzebnej dla celów wydawniczych Biblioteki Narodowej.

Usunięto równocześnie uwagi reżyserskie w liczbie około pięćdziesięciu, wprowadzone przez tłumacza według standaryzowanych wydań, a nie zawsze opierające się na pierwotnym tekście z Ouarto 2 i Folio 1. Wprowadzono na to miejsce przeszło dwieście uwag reżyserskich zaczerpniętych z aparatu edytorskiego, załączonego przez Jana Dover Wilsona w jego tekście Hamleta drukowanym w roku 1934. Za podstawę tych uwag reżyserskich służyło wydanie czwarte Wilsona z roku 1948.

W druku niniejszego wydania oznaczono autentyczne, dosłowne uwagi sceniczne, przejęte przez Wilsona z pierwodruków, szczególnie z Ouarto 2, ale również z Folio 1 i Ouarto 1, wprowadzając ostre nawiasy (). Nie uczyniono tego przy tradycyjnych uwagach: enter, exit (wchodzi, wychodzi),