Obliczenia i dobór przepompowni
1. Parametry niezbędne do doboru pompy:
" maksymalny godzinowy dopływ ścieków Qhmax [l/s],
" rzędna terenu, na którym zlokalizowana jest pompownia Rt [m n.p.m.],
" rzędna dna kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni Rdop [m n.p.m.],
" średnica kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni Ddop [mm] (najczęściej 200 mm),
" rodzaj materiału kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni : (np. PVC),
" rzędna dna rurociągu tłocznego na wylocie do odbiornika lub w jego najwyższym punkcie na
trasie do odbiornika R tłmax [m n.p.m.],
" rzędna dna rurociągu tłocznego na wylocie z przepompowni Rtł PS [m n.p.m.],
(Rtł PS = Rt  (1�1,5m))
" rzędna zwierciadła wód gruntowych w miejscu posadowienia przepompowni Rwgr [m n.p.m.]
(zakładamy),
" długość przewodu tłocznego Ltł [m],
" średnica przewodu tłocznego D [mm],
W zależności od typu pompy oraz przepływu należy dobrać wstępnie średnicę króćca
tłocznego i przyjąć wstępnie jako średnicę rurociągu tłocznego.
Tab. 1 . Zalecane średnice rurociągów w zależności od typu pompy oraz natężenia dopływu
ścieków
Dopływ ścieków
Średnica króćca
Rodzaj pompy
[l/s]
[m3/h]
tłocznego [mm]
Pompy z rozdrabniaczem 50 8 2,22
80 18 5,0
Pompy z wirnikiem otwartym i jednokanałowym 100 32 8,9
125 49 13,6
" rodzaj materiał, z którego wykonany jest rurociąg tłoczny: (np. stal, PVC, PE),
" wysokość ciśnienia w odbiorniku ścieków hodb [m]  jest to wysokość ciśnienia jaka ma
panować na wylocie ścieków z rurociągu tłocznego, często zakłada się ciśnienie większe od
atmosferycznego jako rezerwa na póz
niejsze straty po drodze.
1
Rys.1. Parametry niezbędne do doboru przepompowni
2. Obliczeniowa wydajność pompy
Qp = k �"Qhsr [l / s] (1.1)
Qp  obliczeniowa wydajność pompy [l/s],
Qhmax  maksymalny godzinowy dopływ ścieków [l/s],
k współczynnik bezpieczeństwa,
k = 1,0�1,5 w przypadku pracy jednej pompy jednocześnie
k = 0,8�1,5 w przypadku pracy dwóch pomp jednocześnie
3. Wysokość podnoszenia pompy:
3.1. Obliczenie prędkości przepływu ścieków w rurociągu tłocznym
4Qp
v = [m / s]
Ą �" D2
(1.2)
v  prędkość przepływu ścieków w przewodach [m/s],
D - średnica przewodu tłocznego [m],
Qp  obliczeniowa wydajność pompy [l/s].
Prędkość przepływu powinna się zawierać w granicach 0,8(0,7)�3m/s  optymalne wartości powinny
się zawierać w przedziale 1,0�2,5m/s.
2
3.2. Obliczenie liczba Reynoldsa
4Qp
Re = [-]
Ą �" D �"�
(1.3)
Re - liczba Reynoldsa [-],
Qp- obliczeniowa wydajność pompy [m3/s],
D - średnica przewodu tłocznego [m],
� - współczynnik lepkości kinematycznej ścieków bytowych ( odczytujemy z tab.2 ) [m2/s],
Tab. 2. Wartości współczynnika lepkości kinematycznej ścieków bytowych [mm2/s]
Temperatura Stężenie zawiesiny [g/m3]
ścieków [oC] 100 200 300 400 500 600
2 2,17 2,67 3,17 3,67 4,17 4,67
5 1,60 1,68 1,76 1,84 1,92 2,00
10 1,33 1,35 1,37 1,39 1,41 1,43
15 1,15 1,16 1,17 1,18 1,18 1,19
20 1,02 1,02 1,20 1,03 1,04 1,04
25 0,90 0,91 0,91 0,91 0,92 0,92
3.3. Obliczenie współczynnika strat liniowych
-2
�ł łł
�ł k a �ł
 = 0,25 �"
�łlog�ł 3,42 �" D + Re �łśł [-] (wzór Fiodorowa) (1.4)
�ł łł
�ł �ł
 - współczynnik strat liniowych [-],
Re - liczba Reynoldsa [-],
D  średnica przewodu tłocznego [m],
k  zastępcza bezwzględna chropowatość rury [m],
a  bezwymiarowy współczynnik uwzględniający charakter rozkładu chropowatości wewnętrznych
ścian rury i strukturę strumienia z zawiesiną [-],
Tab. 3. Wartości współczynników chropowatości k i bezwymiarowych współczynników
uwzględniających charakter rozkładu chropowatości wewnętrznych ścian rury i strukturę strumienia z
zawiesiną a
Materiał rury Chropowatość k [mm] Współczynnik a
Ceramika 1,3 90
Beton 2,0 100
Żeliwo 1,0 83
Stal 0,4 58
PVC 0,01 15,5�16,5
PE 0,001 13�14
3
3.4. Obliczenie strat liniowych w przewodzie tłocznym od przepompowni do odbiornika
ścieków
�ł �ł �ł �ł
Ltł v2
�ł
"hltł = �" �"
�ł Dtł �ł �ł 2g �ł [m] (1.5)
�ł �ł �ł
�ł łł �ł łł
"hltł - straty liniowe w przewodzie tłocznym od przepompowni do odbiornika ścieków [m],
 - współczynnik strat liniowych
Ltł - długość przewodu tłocznego [m]
Dtł - średnica przewodu tłocznego [m]
v  prędkość przepływu ścieków w rurociągu tłocznym [m/s]
g  przyspieszenie ziemskie g = 9,81 m/s2
3.5. Obliczenie strat miejscowych w przewodzie tłocznym od przepompowni do odbiornika
ścieków
v2
"hmtł = �" [m]
"� 2g (1.6)
"hmtł - straty miejscowe w przewodzie tłocznym od przepompowni do odbiornika ścieków[m],
v  prędkość przepływu ścieków w przewodach [m/s],
g  przyspieszenie ziemskie [m/s2], g= 9,81 m/s2,
� - współczynnik oporu miejscowego (suma współczynników oporów na kolanach , trójnikach ,
zwężkach, zasuwach)[-],
Tab. 4. Współczynniki oporu miejscowego �
Lp. Kształtka Średnica DN [mm] �
50 0,45
65 0,40
80 0,35
1. Zasuwa płaska
100 0,30
150 0,30
200 0,30
50 1,00
65 1,10
80 1,40
2. Zawór zwrotny
100 1,50
150 1,70
200 2,00
R/D = 1,0 0,50
3. Kolano 90o
R/D = 2,5 0,35
R/D = 1,0 0,35
4. A
uk 45o
R/D = 2,5 0,20
4
3.6. Obliczenie strat miejscowych w przepompowni
v2
"hmps =
"� �" 2g [m] (1.7)
ps
"hmps - straty miejscowe wewnątrz przepompowni ścieków [m],
Ł�ps  suma oporów miejscowych ( w przypadku braku danych należy przyjąć 6,0 )[-],
v  prędkość przepływu ścieków w przewodach [m/s],
g  przyspieszenie ziemskie [m/s2], g= 9,81 m/s2.
3.7. Obliczenie długości przewodu tłocznego w przepompowni
Lps = Rtł , ps - Rdop + 2,0 [m]
(1.8)
Lps - długość przewodu tłocznego w przepompowni [m]
Rtł,ps -rzędna dna rurociągu tłocznego na wylocie z przepompowni [m n.p.m.],
Rdop- rzędna dna kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni [m n.p.m.]
3.8. Obliczenie strat liniowych w przepompowni
"hlps = S �" Lps �" Qp 2 [m]
(1.9)
j
"hlps - straty liniowe w przepompowni [m],
Lps - długość przewodu tłocznego w przepompowni [m],
Qp- obliczeniowa wydajność pompy [m3/s],
Sj  jednostkowa oporność przewodów tłocznych pompowni , odczytywana z tabeli 5
[m/((m3/h)2�m)].
Tab.5. Jednostkowa oporność przewodów tłocznych pompowni w zależności od średnicy pionu
tłocznego
Średnica przewodu Jednostkowa oporność przewodów tłocznych pompowni Sj
[mm] [m/((m3/h)2�m)]
50 0,00121933
65 0,00023148
80 0,00009781
100 0,00002675
125 0,00000747
150 0,00000349
5
3.9. Obliczenie wysokości strat ciśnienia w przewodzie tłocznym
"htł = "hltł + "hmtł + "hmps + "hlps [m]
(1.10)
"htł - wysokość strat ciśnienia w przewodzie tłocznym [m],
"hltł - straty liniowe w przewodzie tłocznym od przepompowni do odbiornika ścieków [m],
"hmtł - straty miejscowe w przewodzie tłocznym od przepompowni do odbiornika ścieków [m],
"hmps - straty miejscowe wewnątrz przepompowni ścieków [m],
"hlps - straty liniowe wewnątrz przepompowni ścieków [m].
3.10. Obliczenie geometrycznej wysokości podnoszenia ścieków
H = Rtł max - Rdop + hb + hr [m] (1.11)
g
hb  wysokość bezpieczeństwa w zbiorniku tj. różnica pomiędzy rzędną dna kanału
doprowadzającego ścieki do przepompowni , a maksymalnym poziomem ścieków w przepompowni;
najmniejsza dopuszczalna wartość to 0,3 [m],
hr - wysokość retencyjna [m]; w obliczeniach wstępnych przyjmuje się 0,5�1,0m,
Rdop- rzędna dna kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni [m n.p.m.],
R tłmax - rzędna przewodu tłocznego w najwyższym punkcie na trasie do odbiornika [m n.p.m.].
3.11. Obliczenie wysokości podnoszenia pompy
H = H + "htł + hodb [m]
(1.12)
p g
Hg  wysokość geometryczna między minimalnym poziomem ścieków w przepompowni , a najwyższą
rzędną przewodu tłocznego [m],
"htł - wysokość strat ciśnienia w przewodzie tłocznym [m],
hodb  wysokość ciśnienie w odbiorniku [m].
3.12. Dobór pompy
Po obliczeniu wymaganej wydajności i wysokości podnoszenia pomp należy obliczyć wysokość
podnoszenia dla :
Qpobl 0 0,5 Qp 0,75Qp Qp 1,25Qp 1,50Qp 2,0Qp
Hpobl Hp
Pompę należy dobrać na podstawie charakterystyk zamieszczonych w kartach katalogowych
przepompowni ścieków. Należy przy tym pamiętać, że zamieszczone w kartach katalogowych
charakterystyki są wyznaczone dla jednej pompy (nie obejmują pompy rezerwowej).
6
Przy doborze pomp należy kierować się następującymi zasadami:
" charakterystyka pompy powinna przechodzić przez wyznaczony uprzednio obliczeniowy
punkt pracy (Qp, Hp) lub znajdować się nieco powyżej tego punktu,
" rzeczywisty punkt pracy pompy jest punktem przecięcia się charakterystyki pompy z
charakterystyką rurociągu,
" wymagana wydajność pompowni Qp nie powinna przekraczać maksymalnej wydajności
pompy, odczytanej z wykresu pracy znajdującego się w karcie katalogowej (skraj
charakterystyki),
" punkt pracy wybranej pompy powinien leżeć w strefie najwyższej sprawności,
" jeżeli nie można znalez
ć pompy spełniającej powyższe warunki  należy spróbować znalez
ć
pompę o innej wydajności:
o zwiększając jej wydajność obliczeniową (zwiększając równocześnie współczynnik
bezpieczeństwa k),
o w ostateczności zmniejszając jej obliczeniową wydajność  jednak zachowując
warunek Qpe"Qhmax,
Dla wybranej pompowni należy określić rzeczywisty obliczeniowy punkt pracy (Qp,r, Hp) pompy.
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
0 2 4 6 8 10 12
Przepływ Qp , [l/s]
Charakterystyka rurociągu Punkt obliczeniowy IF 200(T)
Rys. 2. Rzeczywisty obliczeniowy punkt pracy (Qp,r, Hp) pompy
Po dobraniu pompy należy przedstawić schematyczny rysunek opisujący poszczególne wymiary
pompy oraz opisujący poszczególne jej elementy oraz podać dokładne dane techniczne dobranej
pompy.
7
p
Wysokośc podnoszenia H , [m]
Przykład dobranej pompy:
Dobrano pompę LFP Leszno o następujących parametrach:
Dobrano pompę LFP Leszno o następujących parametrach:
Typ IF1 200/80T
Wykonanie silnika pompy : EKO
Moc 1,5 kW
Obroty : 1450 obr/min
Zasilanie 3-400-415 [V]
Prąd znamionowy 4,1 ln [A]
H = 663 mm
h = 155 mm
wysokość martwa hm = 650 mm
B = 385 mm
b1 = 155mm
b2 = 230 mm
Dnom = 80mm
Masa M = 69 kg
Wydajność Q = 14,5-45,2 m3/h
Wysokość podnoszenia H = 8,8-5,3m
5,3m
Rys. 3. Wymiary montażowe pomp typu IF
Wymiary montażowe pomp typu IF
Dobrano 2 pompy (pracującą i rezerwową ) , które będą pracować naprzemiennie.
Dobrano 2 pompy (pracującą i rezerwową ) , które będą pracować naprzemiennie.
Dobrano 2 pompy (pracującą i rezerwową ) , które będą pracować naprzemiennie.
Rys. 4. Budowa pompy
8
4. Obliczenie wymaganej objętości retencyjnej zbiornika pompowni
Jeśli:
Qp,r
Qh max e" Qp,r / 2 Vr min = [m3]
4 �" z �" nmax
(1.13)
Qh max �" (Qp,r - Qh max )
Qh max d" Qp,r / 2 Vr min = [m3 ]
z �" Qp,r �" nmax
Vrmin  minimalna objętość retencyjna zbiornika przepompowni [m3],
Qp,r  rzeczywista obliczeniowa wydajność pompy [m3/h],
z  współczynnik zależny od liczby pomp w przepompowni ,
" z = 1 dla jednej pompy,
" z = 2 dla dwóch pomp pracujących naprzemiennie,
n max - dopuszczalna liczba włączeń pompy w przepompowni [1/h] (odczytujemy z tab.4),
Tab. 4. Maksymalna częstotliwość załączeń pomp zatapialnych
Obroty [min-1] Moc silnika [kW] Liczba włączeń/h
<5 20
1400 5�11 15
>11 10
<5 20
2900 5�11 15
>11 10
5. Geometryczne wymiary przepompowni
Należy przyjąć rzeczywistą objętość retencyjną zbiornika przepompowni z zachowaniem warunku
Vr e" Vrmin
Vrmin  minimalna objętość retencyjna zbiornika przepompowni [m3],
Vr  rzeczywista objętość retencyjna zbiornika przepompowni [m3].
Należy unikać przyjmowania zbyt dużej objętości retencyjnej pompowni, gdyż ze względu na
możliwość zagniwania ścieków , czas ich przetrzymywania w pompowni powinien być jak najkrótszy.
5.1. Rzeczywista średnica wewnętrzna zbiornika przepompowni
Należy przyjąć średnicę wewnętrzną zbiornika przepompowni Dwz z zachowaniem warunku :
Dwz e" Dwz min
Dwz  wewnętrzna średnica zbiornika przepompowni [m],
Dwzmin  minimalna wewnętrzna średnica zbiornika przepompowni odczytana z katalogów doboru
pomp dla danego typu pompy[m].
9
5.2. Niezbędna wysokość retencyjna zbiornika ( hrn e" 0,3 m)
4�"Vr
hrn = [m] (1.14)
Ą �" Dwz2
Dwz  wewnętrzna średnica zbiornika przepompowni [m],
Vr  rzeczywista objętość retencyjna zbiornika przepompowni [m3],
hrn- wysokość retencyjna [m] ; hrn e"0,3 m Warunek ten musi być spełniony.
5.3. Rzędna minimalnego poziomu ścieków w przepompowni
Rs min = Rdop - hb - hrn [m n.p.m.]
(1.15)
Rsmin  rzędna minimalnego poziomu ścieków w przepompowni [m n.p.m.],
Rdop - rzędna dna kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni [ m n.p.m.],
hb  wysokość bezpieczeństwa w zbiorniku tj. różnica pomiędzy rzędną dna kanału
doprowadzającego ścieki do przepompowni, a maksymalnym poziomem ścieków w przepompowni;
najmniejsza dopuszczalna wartość to 0,3 [m] (dobrano wcześniej),
hrn - niezbędna wysokość retencyjna [m].
5.4. Rzędna maksymalnego poziomu ścieków w przepompowni
Rs max = Rdop - hb [m n.p.m.]
(1.16)
Rsmax  rzędna maksymalnego poziomu ścieków w przepompowni [m n.p.m.],
Rdop - rzędna dna kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni [ m n.p.m.],
hb  wysokość bezpieczeństwa w zbiorniku tj. różnica pomiędzy rzędną dna kanału
doprowadzającego ścieki do przepompowni , a maksymalnym poziomem ścieków w przepompowni;
najmniejsza dopuszczalna wartość to 0,3 [m].
5.5. Rzędna dna zbiornika przepompowni
Rd = Rdop - hb - hrn - hm - hd [m n.p.m.] (1.17)
Rd  rzędna dna zbiornika przepompowni [m n.p.m.],
Rdop - rzędna dna kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni [ m n.p.m.],
hrn - niezbędna wysokość retencyjna [m].
hb- wysokość bezpieczeństwa w zbiorniku [m],
hm  wysokość martwa odczytana z kart katalogowych pomp [m],
10
hd- wysokość dna zbiornika odczytana z opisu wybranego zbiornika przepompowni [m].
W przypadku posadowienia pompowni na terenie, gdzie występuje wysoki poziom wód gruntowych
często niezbędne jest zrównoważenie sił wyporu poprzez pogrubienie dna komory lub wykonanie
innych zabezpieczeń przed wypłynięciem zbiornika.
5.6. Wewnętrzna wysokość zbiornika przepompowni
Hw = hg + hb + hrn + hm [m] (1.18)
Hw- wewnętrzna wysokość zbiornika przepompowni , liczona od rzędnej terenu , na której
zlokalizowana jest przepompownia [m],
hg  zagłębienie kanału doprowadzającego ścieki [m],
hrn - niezbędna wysokość retencyjna [m].
hb- wysokość bezpieczeństwa w zbiorniku [m],
hm  wysokość martwa odczytana z kart katalogowych pomp [m].
5.7. Zagłębienie kanału doprowadzającego ścieki
hg = Rt - Rdop [m]
(1.19)
hg  zagłębienie kanału doprowadzającego ścieki [m],
Rt - rzędna terenu, na którym zlokalizowana jest pompownia [ m n.p.m.],
Rdop - rzędna dna kanału doprowadzającego ścieki do przepompowni [ m n.p.m.].
5.8. Całkowita zewnętrzna wysokość zbiornika przepompowni
Hc zew = Hw + hp + hd [m] (1.20)
Hc zew  całkowita zewnętrzna wysokość zbiornika przepompowni [m],
Hw- wewnętrzna wysokość zbiornika przepompowni , liczona od rzędnej terenu , na której
zlokalizowana jest przepompownia [m],
hd- wysokość dna zbiornika odczytana z opisu wybranego zbiornika przepompowni [m],
hp- wysokość położenia pokrywy zbiornika przepompowni [m]:
" dla przepompowni zlokalizowanej w ciągu komunikacyjnym wynosi hp = 0,0 m,
" dla przepompowni zlokalizowanych poza ciągiem komunikacyjnym hp = 0,15�0,20 m.
5.9. Rzędna położenia pokrywy zbiornika przepompowni
Rpok = Rt + hp [m n.p.m.]
(1.21)
R pok- rzędna położenia pokrywy zbiornika przepompowni [m n.p.m.],
Rt - rzędna terenu, na którym zlokalizowana jest pompownia [m n.p.m.],
hp- wysokość położenia pokrywy zbiornika przepompowni [m].
11
5.10. Schematyczny rysunek zbiornika przepompowni z naniesionymi wysokościami
zagłębienia kanału, bezpieczeństwa, retencyjną, martwą
Przykład:
hg  zagłębienie kanału dopływowego 1,07 m
hb - wysokość bezpieczeństwa w zbiorniku (min 0,30 m ) 0,30 m
hr  wysokość retencyjna 0,71 m
hm  wysokość martwa odczytana z kart kat. pomp 0,65 m
Pompownia
3,00
2,50
2,00
hg
h
hb
1,50
hr
hm
1,00
0,50
0,00
0 , 3 5 7
Rys. 5. Podział na poszczególne strefy w przepompowni
5.11. Dobór zbiornika przepompowni
Należy dobrać zbiornik przepompowni z katalogów przepompowni na podstawie wcześniej
wyliczonych parametrów oraz podać jej parametry techniczne.
Przykładowy zbiornik przepompowni z podanymi parametrami technicznymi:
" Wysokość nominalna przepompowni : 3,0 [m]
Dk  935 mm
" Wymiary :
o
o Hz - 3088 mm Dwz  1000 mm
o
Dzw max  1100 mm
o hd  97 mm
o
Dzw min  1000 mm
o hk  604 mm
o
hpr - 750/1000 mm " Masa  220 kg
o
hu  133 mm
o
hs  637 mm
o
12
Rys. 6. Podział na poszczególne strefy w przepompowni
6. Obliczenie rzeczywistej maksymalnej częstotliwości włączeń pomp
Qp,r
Qh max e" Qp,r / 2 nmax,r = [1/ h]
4 �" z �"Vr
Qh max �" (Qp,r - Qh max )
Qh max d" Qp,r / 2 nmax,r = [1/ h]
z �" Qp,r �"Vr
(1.22)
Vr  rzeczywista objętość retencyjna zbiornika przepompowni [m3],
Qp,r  rzeczywista obliczeniowa wydajność pompy [m3/h],
z  współczynnik zależny od liczby pomp w przepompowni ,
" z = 4 dla jednej pompy,
" z = 8 dla dwóch pomp pracujących naprzemiennie,
n max - dopuszczalna liczba włączeń pompy w przepompowni [1/h].
13
7. Sprawdzenie warunku na wypłynięcie
Warunek na wypłynięcie:
Gp e" Wp
Gp  ciężar zbiornika przepompowni [kN],
Wp  siła wyporu działająca na zbiornik przepompowni [kN].
7.1. Określenie różnicy wysokości pomiędzy zwierciadłem wód gruntowych, a dnem
zbiornika przepompowni
Hwgr = Rwgr - Rd [m] (1.23)
Rd  rzędna dna zbiornika przepompowni [m n.p.m.],
Rwgr - rzędna zwierciadła wód gruntowych w miejscu posadowienia przepompowni [m n.p.m.],
Hwgr  różnica wysokości pomiędzy zwierciadłem wód gruntowych, a dnem zbiornika
przepompowni [m].
7.2. Określenie objętości zbiornika przepompowni poniżej zwierciadła wód gruntowych
2
Hwgr �"Ą �" Dzwmax
Vzb,wgr = [m3]
4
(1.24)
Vwgr  objętość zbiornika przepompowni poniżej zwierciadła wód gruntowych [m3],
Hwgr  różnica wysokości pomiędzy zwierciadłem wód gruntowych, a dnem zbiornika
przepompowni [m],
Dzw max  średnica zewnętrzna zbiornika przepompowni odczytana z katalogu do doboru
przepompowni [m].
7.3. Obliczenie siły wyporu działającej na zbiornik przepompowni
Wp = Vzb,wgr �" �w �" g [kN]
(1.25)
Wp  siła wyporu działająca na zbiornik przepompowni [kN],
Vwgr  objętość zbiornika przepompowni poniżej zwierciadła wód gruntowych [m3],
�w  gęstość wody [kg/m3], �w = 1000kg/m3,
g  przyspieszenie ziemskie [m/s2], g = 9,81 m/s2.
14
7.4. Obliczenie ciężaru zbiornika przepompowni
Gp = M �" g [kN] (1.26)
Gp  ciężar zbiornika przepompowni [kN],
M  masa zbiornika przepompowni odczytana z katalogu do doboru przepompowni [kg],
g  przyspieszenie ziemskie [m/s2], g = 9,81 m/s2.
7.5. Sprawdzenie warunku na wypłynięcie
Gp e" Wp
Jeżeli warunek nie jest spełniony należy zwiększyć grubość dna zbiornika przepompowni
zwiększając tym samym ciężar samego zbiornika.
Literatura
Błażejewski R. (2003): Kanalizacja wsi. Wydawnictwo PZITS, Poznań
Heidrich Z. (1999): Wodociągi i kanalizacja - Kanalizacja. Wydawnictwo Szkolne i
Pedagogiczne S.A., Warszawa
Szpindor A. (1998): Zaopatrzenie w wodę i kanalizacja wsi. Wydawnictwo Arkady,
Warszawa
Katalogi dotyczące przepompowni ścieków firmy LFP
Katalogi dotyczące przepompowni ścieków firmy INSTAL COMPACT
15