Krótka rozprawka na temat MUX'a
Ostatnimi czasy - na forum - coraz częściej pojawiają się pytania typu:
co to jest MUX i jak rozpoznać czy go mam w swoim samochodzie?
Starałem się to napisać językiem dla typowych laików, tak aby każdy mógł coś z tego
zrozumieć i ogarnąć. Mam nadzieję, że ta krótka wzmianka, wyjaśni odrobinę nieścisłości i
rozwieje kilka mitów.
Osoby, które uważają, iż warto byłoby coś dodać, bądz
zmienić - proszę o treściwe
komentarze i podpowiedzi.
Co to jest MUX i po co to komu?
MUX  pochodzi od słowa multiplex i dosłownie oznacza - instalację multipleksową, która
niejako zastępuje tradycyjną instalację elektryczną w naszych samochodach. Oparta jest na
tzw. szynie CAN (ang. Controller Area Network) - sygnały na tej instalacji  płyną w wersji
cyfrowej, w przeciwieństwie do standardowych instalacji samochodowych. CAN został
wymyślony przez firmę BOSCH i zadebiutował na początku lat 80-tych ubiegłego wieku.
Dzięki temu rozwiązaniu, znacznie zmniejszono ilości przewodów używanych na wiązki
elektryczne samochodu, zmniejszono ilość punktów połączeniowych oraz podniesiono
szybkość przepływu sygnałów. Dla porównania - w latach 60 tych - długość ogólna
przewodów w instalacji elektrycznej wynosiła ok. 300m, obecnie ok. 2 km. Gdyby tak dalej
to wyglądało, wozilibyśmy ze sobą kilogramy miedzi i szafę bezpiecznikową Warto
jeszcze podkreślić, iż nie cała instalacja jest cyfrowa w samochodzie!!! Występują tzw.
główne trakcje CAN owskie, które komunikują ze sobą poszczególne komputery i sterowniki
w samochodzie. Na jednej szynie CAN może  chodzić ok. 650 sygnałów, na CAN 2.0 ponad
2 tysiące!!! W standardowej instalacji jeden przewód miał jeden sygnał  łatwo policzyć ile
trzeba przewodów aby dorównać jednej szynie CAN
Tyle z podstawowej teorii, co mamy z tego w praktyce?
Medal ma dwie strony - z jednej strony mamy multum funkcji, z drugiej strony multum
problemów. Jak wiemy z własnego doświadczenia, im więcej elektroniki w samochodzie, tym
więcej problemów. Poza awaryjnością, której samemu nie sposób usunąć poza
wyspecjalizowanym serwisem, o nierzadko wielu rzeczach decyduje komputer, która ma na
celu dobro auta i swoją hierarchię wartości np. może nie pozwolić na włączenie np.
ogrzewania szyby, gdy akumulator jest rozładowany, a silnik pracuje na wolnych obrotach.
Dlatego mogą występować kaprysy naszego autka  dzisiaj nie działa, jutro już jest ok
Czas na pozytywy W instalacjach CAN owskich (zwanych MUX em), mamy o wiele
więcej możliwości i funkcji do wykorzystania w naszym autku: począwszy od
bezpieczeństwa, po przez prace silnika i jego podzespołów, skończywszy na naszym
wygodnictwie wiele rzeczy oblicza komputer, podając nam już gotowe informacje.
Tak jak we wszystkim, są zwolennicy sieci cyfrowych, jak i konserwatyści, którzy wolą
tradycyjne instalacje elektryczne. Niestety Ci drudzy muszą pogodzić się z faktem iż
technologia idzie do przodu i jest nieuniknionym, że systemy CAN wraz dziesiątkami
komputerów opanują nasz samochód warto zauważyć, iż obecnie, w samochodach
najwyższej klasy, sieci cyfrowe opanowały już większość instalacji elektrycznej, włącznie z
wprowadzenie technologii światłowodowej (np. BMW, Mercedes).
Jak rozpoznać czy mam MUX a (CAN)?
1. MUX wszedł od drugiej połowy 2001 roku!
2. Jeśli masz 1.4 HDI - to na bank jest to MUX, bo innych nie było!
3. Jeśli masz zegary (licznik) na jedną wtyczkę - to masz MUX'a (jak na dwie to bez MUX'a)!
4. Jak zdejmiesz tą zaślepkę od bezpieczników wewnątrz pojazdu (tam gdzie również BSI
est) to jest tam mnóstwo kabli idących do BSI. Na nich są papierowe "metki" - więc spójrz
na nie, jeśli będziesz miał MUX'a, to będzie napisane na metce "MUX", a jeśli nie, to
podejrzewam, że będzie coś innego (raczej słowa MUX nie będzie) ;]
5. Jeśli nie masz MUX'a, to Twoje manetki wyglądają tak:
a jeśli masz MUX'a, to wyglądają tak:
Ja mogę dodać od siebie, że jeżeli kiedykolwiek przyjdzie Wam grzebać w elektryce
samochodowej, w celu podłączenia czegoś, unowocześnienia etc., uważajcie na pary
cieniutkich przewodów, które zazwyczaj są ze sobą wzajemnie splecione (a la warkocz u
kobiet ) to właśnie jest CAN -> nie ciąć, nie rwać, nie podłączać nic do nich, najlepiej
nie ruszać
Światłowód w naszych PEUGEOTACH nie występuje, ale np. w BMW 7 (najnowsza seria)
przypomina on linkę hamulcową z rowera  taki sztywny i mało elastyczny tutaj również:
 nie ciąć, nie rwać, nie podłączać nic do nich, najlepiej nie ruszać
- jeśli airbag w kierownicy - w miejscu gdzie jest lewek ma lekkiego "garbka" - jest taki
wypukły to NIE MASZ muxa. Jeśli airbag jest bardziej płaski - MASZ muxa
1. NIE MA muxa
2. JEST mux
- jeśli kierownica obszyta jest fabrycznie skórą i posiada wybrzuszenia na kciuki (patrz fotki
wyżej) MASZ muxa. Jeśli jest jednolita - NIE MASZ muxa.
- jeśli po włączeniu kierunkowskazu słyszysz dziwnego rodzaju cykanie (takie bardziej "klak
klak" - jakby koń po asfalcie szedł ) to znaczy ze JEST muxm jeśli słyszysz zwykle cyk
cyk to NIE MA muxa
- jeśli masz silnik 1.6 8v 90KM to na pewno NIE MASZ MUXA
- jeśli masz silnik 1.4 HDi lub 1.6 HDi lub 1.4 16v 88KM lub 2.0 177KM (RC) na pewno
MASZ MUXA
- NIE MASZ muxa jeśli masz potencjometr - pokrętełko do regulacji jasności przyrządów
(czyli licznika, wszelkich wskaz
ników, zegarka, wyświetlacza - komputera --- w zależności
od wersji) które znajduje się na konsolce po lewej stronie kierownicy, obok
włącznika/wyłącznika airbaga pasażera i pokretelka (podobnego zresztą) regulacji wysokości
reflektorów
Natomiast jesli regulujesz jasność wciskanym guziczkiem (lewym, prawy jest do kasowania
przebiegu) w liczniku MASZ muxa.
- jeśli masz dzielony przycisk świateł awaryjnych i zamykania centralnego drzwi (i/lub nie
masz też "dinksów" do zamykania drzwi - tych do wciskania) to na pewno MASZ MUXA
(jeśli masz dinksy a Twój przełącznik nie jest dzielony to możesz mieć lub możesz nie mieć
muxa)