DSC03324 (3)

fi MORFOLOGIA STRUKTUR INFORMACYJNYCH. TECHNIKA AIDA W ZADANIACH PROJEKTOWYCH

3.1. WPROWADZENIE

Z doświadczeń praktycznych wiemy, że struktura systemu infor-macyjno-decyzyjnego przesądza o całości procesów zarządzania czy też sterowania obiektem, w którym system ten rezyduje /np. system zarządzania w przedsiębiorstwie przemysłowym, system sterowania - w komputerowo zintegrowanym wydziale montażowym fabryki, eystea operacyjny - w sieci mikrokomputerowej/. Dzieje się tak dlatego, że uwzględnia się podczas projektowania tego typa systemów kryteria efektywności i racjonalności. Za pomocą kryterium efektywności oceola się możliwości adaptacyjne projektowanego obiektu w kierunku osiągania pożądanego funkcjonowania t procesie realizacji najbardziej prawdopodobnych celów: /np. ekonomicznych - dzięki zmniejszeniu kosztów zarządzania, technologicznych - dzięki automatyzacji procesów projektowania/. Kryterium racjonalności wyrażane Jest przez obiektywizację /unaocz-nlenie/ przyczynowo-skutkowych łańcuchów zdarzeń opisujących proces tworzenia się i rozwiązywania sytuacji problemowych [6, 8, 9] /np. podejmowanie decyzji w warunkach ekstremalnych - pod przymusem, przy ograniczonej wiedzy lub w ograniczonym czasie/•

Projektowanie systemów lnformacyjno-decyzyjnych musi być poprzedzone szczegółową analizą morfologiczną struktur informacyjnych, opisujących funkcjonowanie obiektu w kategoriach efektywności oraz racjonalności. Analiza ta powinna prowadzić do u-zyskanla tzw. dobrze ustrukturallzowanego problemu projektowego, którego rozwiązanie będzie możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich metod i technik morfologicznych - a zwłaszcza techniki AIDA /Analyela ot Interconnected Dec ls i on Areas/ [7,    11,

Prezeotowaoy materiał został poświęcony i

-    formowaniu struktury Informacyjnej opisującej problem pro* jektowy w kategoriach zadań 1 zasobów, łącznie z cybernetycznym modelem zasobu /p. 5.2/;

-    opisowi funkcjonowania zasobu w przestrzeni Jego cech I zakresie koniecznym do sformułowania i rozwiązania problemów dekompozycji 1 syntezy zasobu; problemy dekompozycji 1 syntezy oparto na tzw, zasadzie charakteryzacji, która mole być zaliczona do podstawowego aparatu pojęciowego analizy morfologicznej /p. 3*3«/;

-    opisowi rozszerzonego wariantu techniki AIDA, wykorzystywanej do budowy modelu grafowego przestrzeni decyzyjnej dla przypadku rozwiązywania zadań projektowych /p. 5.4/i

-    przykładowi ilustrującemu kolejne fazy rozwiązania zadania projektowego od momentu sformułowania problemu, przez cybernetyczny model zasobu, aż do uporządkowanego generowania wariantów decyzyjnych, realizowanego zgodnie z zasadą charakteryzacji /p. 3*5/? przykład ten zaczerpnięto z obszaru zastosowań sztucznej Inteligencji do sterowania robotem przemysłowym - zamyka on rozwiązania teoretyczne.

Na końcu zamieszczono listę zagadnień powstałych w trakcie badań nad możliwościami wykorzystania techniki AIDA w rozwiązywaniu zadań projektowych. Sformułowano również niektóre problemy bardziej ogólnej natury, związane z dalszym postępem prac nad teorią charakteryzacji /P- 3*6/.

3.2. ZADANIA I ZASOBY 3*2.1. Sformułowanie problemu projektowego

Sformułowanie problemu projektowego jest początkiem określenia zadania projektowego, którego rozwiązanie będzie równie* rozstrzygnięciem pewnej sytuacji problemowej. Następstwem udanego sformułowania problemu projektowego - ze względu na twórczy charakter tego działania - będzie precyzyjnie określono zadanie projektowe, co z kolei jest warunkiem realizacji jednej g trzech poniższych możliwość i *

1/ zaliczenia zadania do grupy zadań już wcześniej rozwiąza-