1
»«u
36. ROKOWANIE
Rokowanie jest aa ogól dobre. Psychoza trwa rozmaicie długo — czasem kilka tygodni — czasem szereg miesięcy. Znaczne nasilenie objawów stopniowo słabnie, zjawia się poczucie przebytej choroby i najpierw usiłowanie nieujawnicnia symptomów, to znaczy omamów i urojeń, a później cała psychopatologiczna produkcja mija i następuje pełna remisja. Stan zdrowia może utrzymywać się długo, ałe bywa, żc są nawrory.
37. RÓŻNICOWANIE
Parafrenia jest ze względu na swoje objawy usytuowana pomiędzy schizofrenią urojeniową (paranoidalną) a paranoją, ale odróżnienie staje się łatwe, jeśli się zwróci uwagę na te objawy, które te psychozy rozdzielają. Można by stworzyć tabelę pomagającą w różnicowaniu tych psychoz, w których urojenia są objawami dominującymi.
Rozpoznanie |
Objawy osiowe schiz. urojenia nieusystematyzow. |
Omamy |
Urojenia usystematyzowane |
Schizofrenia urojeniowa |
+ |
+ |
— |
Parafrenia |
— |
+ |
+ |
Paranoja |
— |
— |
+ |
]
IV. PARANOJA Stanisław Ctoynar
38. ETIOLOGIA 1 PATOGENEZA
Etiologia nie jest znana. Przyjmuje się, że tak zwana paranoja praw-dziwa-obtęd przewlekły, jest uwarunkowana konstytucjonalnie. Kracpclin uważał paranoję za chorobę endogenną, a więc za psychozę rozwijającą się u osób z pewną wrodzoną dyspozycją specjalną. Pawłów uważał objawy obłędu za zastoinowy proces pobudzenia w odpowiednich strukturach mózgu. Zazwyczaj na człowieka z taką dyspozycją wrodzoną działa też prowokująco środowisko, które może w znacznym stopniu przyczynić się do patologicznego rozwoju ■osobowości paranoicznej. Spostrzeżenia Kliniki Gdańskiej, żc objawy paranoi ustępują pod działaniem largaktylu, skłoniły Bilikicwi-•cza, Wdowiaka i Sulestrowskiego do uznania, że jest to psychoza endogenna.
Na ogół uznaje się, że oprócz paranoi prawdziwej (paranoia rera) istnieją też czynnoicimce zespoły paranoiczne uwarunkowane niekorzystnymi warunkami, w jakich dana osoba rozwijała się. Anatomicznie ani histopatologicznie żadnych zmian morfologicznych nie wykryto.
39. WYSTĘPOWANIE I PRZEBIEG
Paranoja jest rozpoznawana rzadko — około 1% chorych przyjmowanych na leczenie do zakładów psychiatrycznych. Prawdopodobnie lżejsze przebiegi tej choroby nie stykają się z lecznictwem, ani z diagnostyką psychiatryczną. Przebieg zasadniczo przewlekły, jeśli nie jest stosowane stałe leczenie. Reakcje paranoiczne mogą ustąpić ■szybko, jeśli dojdzie do pomyślnego rozwiązania sytuacji, która spowodowała reakcję.
40. OBRAZ KLINICZNY
W obrazie klinicznym dominują usystematyzowane urojenia różnej treści. Urojenia powstają przez mylną interpretację wydarzeń rze-