Fig. 3. Podział geomorfologiczny regionu świętokrzyskiego na tle głównych jednostek geologiczno-stru-kturalnych
1 — trzon paleozoiczny Gór Świętokrzyskich, 2 — obrzeżenie mezozoiczne Gór Świętokrzyskich, 3 — Wyżyna
Krakowsko-Częstochowska, 4 — niecka nidziańska i łódzka, 5 — niecka warszawska i lubelska, 6 — osady morza mioceńskiego, 7 — granica regionu świętokrzyskiego
»HiTV 1 NIZINA ftl.ĄHKA
3!!
1 (WC J l< )N A WI Jj}T< l W U /, Y M K I. MII
kio i Wy*-yu«; Opatowską, a w skład drugiej wchodzą! Niecka Włosz-r/iłwska, l Maskowy A J$drKP_j owaki, Garb Wodzisławski, Garb IM Jeżowski, Pogór*© Ssydtawskie I Niecka Połaniecka (fig, 3),
Koneckie
: WECKA;; POŁANIECKA
SUDETY I NIZINA SLĄSKA
W Polsce południowo-zachodniej wyróżnia się górotwór Sudetów wraz z kulminacjami strefy przedgórskiej, zbudowany z litych skał, oraz Nizinę Śląską, gdzie na powierzchni występują prawie wyłącznie luźne skały trzeciorzędowe i czwartorzędowe. Niżowe „zatoki” Niziny Śląskiej wkraczają w strefę przedgórską. Ta ostatnia — przejściowa strefa między górami i niziną — jest obszarem współwystępowania elementów górskich w postaci wychodni litych skał i powierzchni akumulacyjnych skał sypkich. Osady czwartorzędowe w tej części Polski wykazują cechy wspólne z osadami z innych obszarów kraju, ale przy tym należy podkreślić dwa odrębne czynniki, które wywarły wpływ na rozmieszczenie i stratygrafię osadów czwartorzędowych, Szczególnie plej-stoceńskich. Pierwszym czynnikiem jest położenie w obrębie najdalszego ku południowi zasięgu lądolodów obu starszych zlodowaceń. Jako drugi czynnik trzeba przyjąć dużą grubość masy lodowej w strefie brzeżnej,
0 czym świadczy najwyższy w Europie pionowy zasięg moreny dennej
1 materiału eratycznego skandynawskiego w Sudetach i na Ślęży. Zna-
3*