312 I illM/ A H V WV TYPOWANIA I MTHATYfiHAriĄ
II.H
i'//"/,*} IkóW makroskopowych
kładom
ląt/.eniu f itbiorowluku osadów wio! wni-t i/.u Tu hIuihw 1960)
orskim, waoeniw północnojjolsklogo
leitic
inl/1
tuk
'lut
mym dnośl to wi JOMt
5^1 ocli ____ HH
j w Koił i nil; ZakopiaÓKklOj. Joj prZykL. części <ńitatniogo zlodowacenia w iJobrii*
WukKmuml/.kutJ (j! Olu™! »«<!)• N« wysokości 1Z60-1300 m n.p.m, *~ i iiu morena atamzej cw.-śet oatalnlego zlodowacenia. Morena j*. uo młodszych studiów wystgpuj. w tej cz<;6ci doliny na wysokości m, m n.p.m. (B. Halicki, 1930). Pod t ą moreną lezą osady nar dziej drobn*. frakcyjne, zapewne interglacjalne bądź, co jest bardziej prawdopodofc. nt, subglacjalne. Miąższość obu warstw wynosi około 5 m.
W Kotlinie Zakopiańskiej występują dwa poziomy zasypania z czasu zlodowacenia północnopolskiego (K. Guzik, W. Jaczynowska, !9a9), one rozdzielone okresem erozji interstadiału „oryniackiego . Pooryniac-kie stożki są tam najmłodszą pokrywą plejstoceńską potoków Bystrego,
dOCEDU
ilrin
pi
ifil
wi
Białego i Młynisk (Strążyskiego). /
Ważnym elementem profilu stratygraficznego zlodowacenia północnopolskiego w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej są torfy i inne utwory or-ganogeniczne późnego glacjału. Leżą one, jak już wspomniano, na niższym z dwóch stopni erozyjnych wyciętych w pokrywie wodnolodowco-wej zlodowacenia północnopolskiego.
Przykładem takiej sytuacji jest torfowisko „na Grelu” na zachód od Nowego Targu. Diagram pyłkowy w profilu tego torfowiska ukazał
(W. Koperowa, 1962) obecność najstarszego dryasu w najniższej części profilu, na głębokości 7,40—6,95 m. Wyżej leżąca warstwa miąższości 0,15 m należy do bollingu. Starszy dryas jest reprezentowany przez odcinek profilu na głębokości 6,8—6,5 m, a allerod na głębokości 6,5— 5,8 m. Młodszy dryas obejmuje utwory z głębokości 5,8—5,0 m. Ta ostatnia fitofaza jest reprezentowana również w najniższej części diagramów pyłkowych niektórych innych torfów z, obszaru Kotliny Orawsko-Nowotarskiej. Są wreszcie pośrednie wskazówki, że i osady denne jezior tatrzańskich w swej najniższej części mogą być wieku późnogla-cjalnego (B. Wicik, 1979).
HOLOCEN
NIŻ POLSKI I WYŻYNY SRODKOWOPOLSKIE
ffoloeen, młodszy podokres czwartorzędu, obejmuje ostatnie 10 000 lat historii Ziemi. Jego podział jest oparty głównie na zmianach warunków klimatycznych. Zmiany te zdecydowały o ewolucji paleogeograficz-nej na obszarze kraju, wpływając na przeobrażenia szaty roślinnej, fauny, a także na rodzaj i intensywność procesów geologicznych. Powszechnie używany jest podział holocenu na „okresy” według A, Blytta i R. SemanderaJ tj. na okres preborealny, boreaJny, atlantycki, subbo-realny i subatlantycki. Do podziału tego dowiązują podziały specjalne, jak podziały florystyczne, chyba najbardziej liczne, podziały historii rozwoju Bałtyku, ewolucji kultur ludzkich i In.
Aczkolwiek rozwój fauny w holocenie nie jest systematycznie prze-