DSC04824 (2)

(regionalnych), aby koncentrować środla publiczne na talach działaniach publicznych i w takich obszarach, które zapewnią naj-■ .---bardziej-skuteczne.. realizowanie .celów politycznych. Zastosowanie tej zasady uzasadnia, więc potrzebę wyznaczenia strategicznych obszarów interwencji polityki regionalnej państwa.

7. Zasada zapewnienia efektywności i najwyższej jakości polityki regionalnej - polityka regionalna państwa powinna dążyć do maksymalizacji efektów działania i racjonalnego wykorzystania środków publicznych”. Oznacza to stałe dążenie do zwiększania potencjału administracyjnego, służącego do skutecznego realizowania celów polityki regionalnej państwa, w tym poprawiania oraz upraszczania procedur i wzmacniania instytucji odpowiedzialnych • za zarządzanie tą polityką.-Wymaga ..także zwiększania profesjonalizmu i kompetencji- urzędników, włączania ekspertów do prac administracji lip Wprowadzenie tej zasady może również pociągać za sobą potrzebę wprowadzenia standardówsłużby cywilnej do administracji samorządowej®, racjonalizowanie wydatków,

. struktur i zatrudnienia w administracji tery- " •torialnęj, a także konieczność stałego dążenia do poprawy zarządzania polityką regionalną państwa. Efektywność zarządzania wymaga także odpowiedniego systemu monitorowania i oceny tej polityki.

8. Zasada tranSparentności - polityka regionalna państwa powinna być prowadzona w sposób otwarty przed obywatelami. Oznacza to potrzebę informowania o działaniach wszystkich instytucji publicznych, zarówno o bieżących pracach, planach działań (strategiach, programach itp.), najważniejszych pomysłach i inicjatywach, a także efektach podejmowanych działań i wynikach morii-

¹⁵ Por. zasada wysokiej stopy, oszczędności .i .inwestycji: J/Hausner (red.), Programowanie rozwoju regionalnego, Kraków 1999, s. 40.

^w Zob. TG. Grosse, Czy w Polsce powinna powstać samorządowa służba cywilnal, .Samorząd Terytorialny" 2000/7-8, s.61-70.

toringu. Ponadto istotne znaczenie ma informowanie. o zakresie (odpowiedzialności W sprawach .publicznych] i procesach decyzyjnych, tym bardziej że polityka regionalna państwa jest realizowana ilre współpracy między różnymi podmiotami|i szczeblami władz' publicznych. Tego typu informacje powinny być udostępniane w Ihterjiecie; a także w specjalnych publikacjach lup w odpowiedzi na. pytania zgłaszane-przez obywateli. Ważnym elementem realizowania] omawianej zasady powinno być wzmocnienie relacji administracji z mediami. Kolejnym składnikiem zasady transparentności ppwinno-być przygotowanie systemu przeciwdziałania-korupcji, którego istotnym elementem jest poprawa standardów -antykorupc yjnych, publikowanie 'informacji o proced irach i uczestnikach procesów decyzyjnych, mechanizmach "wydatkowania funduszy j ublicznych, a także • wynikach funkcjonowania innych instytucji ! antykorupcyjnych. i

9: Zasada partnerstwa-ma na celu-zwiększę- . nie udziału obywateli i organizacji społecznych w planowaniu, implementacji i. monitoringu polityki regionalnej państwa²¹. Oznacza to podjęcie systematycznych działań w kierunku: a) wzmacniania instytucji 1 organizujących partnerstwo, b) rozwoju ; odpowiednich kompetencji administracji, . niezbędnych do takiej współpracy oraz c) i stymulowania potencjału podmiotów spo- i łecznych, który umożliwi ich kooperację ] z instytucjami publicznymi. Chodzi także ‘ o to, aby powstały względnie trwałe insty- ; tucje, procedury i standardy partycypacji. -Duże znaczenie ma wyznaczenie podmio- '• tów odpowiedzialnych za poprawną orga- j nizację procesu partycypacji, zwłaszcza \ jeśli dotyczy ona współpracy w układach ‘ horyzontalnych, a więc między instytucjami : administracyjnymi niebędącymi w żadnych ^: hierarchicznych relacjach:zależności. Istotne znaczenie ma również określenie klarownej ^{1 2}

odpowiedzialności politycznej za sposób _: organizacji i efekty partnerstwa. Powinna . ona zostać powierzona właściwej władzy politycznej, reprezentowanej przez, polityka

jH wyłonionego w wyborach powszechnych.

.Zasada partnerstwa nie powinna utrudniać | możliwości wykonywania polityki regionalnej państwa, co oznacza konieczność wprowadzania odpowiednich mechanizmów organizacyjnych i proceduralnych. Istotne znaczenie ma również kwestia- zachowania odpowiedniej reprezentatywności partnerów społecznych oraz zrównoważenia .rozbieżnych interesów grup zaangażowanych w politykę regionalną państwa.

10.    Zasada odpowiedzialności - ma na celu silniejsze wprowadzenie do debaty wyborczej' (na wszystkich szczeblach władz politycznych) kwestii merytorycznych, związanych z poprawą polityki regionalnej państwa. Wiąże się to z potrzebą merytorycznego wzmocnienia partii politycznych, w tym poprzez.zwiększenie zakresu finansowania prac merytorycznych i programowych w partiach z budżetu państwa. Innym aspektem zasady odpowiedzialności jest klarowne określenie kompetencji i ód-' powiedżMności poszczególnych j5odmłb^: tów i instytucji, zwłaszcza takich, które uczestniczą w zarządzaniu wielopoziomowym lub zintegrowanym (między wieloma politykami publicznymi). -Duże znaczenie ma wzmocnienie systemu oceny polityki regionalnej państwa, jej monitoringu i raportowania, a także przedstawianie wyników tych działań do publicznej- wiadomości. Można również rozważyć wzmocnienie osobistej odpowiedzialności urzędników za skutki działań publicznych.

11.    Zasada zrównoważonego rozwoju - działania prowadzone w ramach polityki rozwoju państwa powinny pozwalać na zachowanie trwałości podstawowych procesów przyrodniczych i związanych z nimi stanów równowagi ekologicznej w celu zaspokajania pptrzeb bieżącego pokolenia i gwarantowania zaspokojenia tych potrzeb przyszłym pokoleniom®. Oznacza to potrzebę preferowania i wzmacniania takich procesów rozwoju w układach terytorialnych, które będą przyczyniały się do tworzenia struktur efektywnych z punktu widzenia kryteriów ekonomicznych, społecznych i ekologicznych. Ma to powodować taki wybór działań i priorytetów, który ograniczy zużycie zasobów naturalnych, zwłaszcza nieodnawialnych, zmniejszy wytwarzanie zanieczyszczeń, wzmocni działania innowacyjne (np. w energetyce), zredukuje zagrożenia związane z klęskami naturalnymi lub niedoborem surowców oraz będzie prowadził do poprawy stanu środowiska przyrodniczego kraju.

4. Cele

Aby precyzyjnie określić cele polityki regionalnej państwa, należy zastanowić się nad najważniejszymi wyzwaniami dla tej polityki. Powinny one zostać uwzględnione przy projektowaniu celów polityki regionalnej państwa. Wspomniane wyzwania mają również implikacje natury organizacyjnej, zwłaszcza w zakresie integracji odpowiednich polityk sektorowych z polityką regionalną państwa. Wśród najważniejszych można wymienić:

1) dążenie do międzynarodowej konkurencyjności regionów oraz inicjowanie rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, w celu jak najszybszego osiągnięcia przez Polskę standardów najwyżej rozwijających się państw europejskich oraz efektywnego włączania się do gospodarki globalnej^{3 4},

1

Szerzej np. L. Pietrzyk, Polityka regionalna Unii Europej

2

skiej...

3

¹¹ Por. M. Mazurkiewicz, Regulacja konstytucyjna ochrony środowiska w Polsce, w: H. Lisicka (red.)₍ Ochrona środowiska w polityce, Wrocław 1999, s. 28-30; A. Papuziński (red.), Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, Bydgoszcz. Ibruń 2007.

4

Raport przygotowany na zlecenie Komisji Europejskiej wskazuje na ogromne różnice między krajami europejskimi w zakresie innowacyjnej gospodarki, por. Europem In-noratlon Scoreboani 2007, Compamtiye Analysis of Innmntion Performance, Pro Inno Europę, Inno Metrics, luty 2008. Na ten temat również: PC Padoąn, E Mariani, Growth and Fina nce, Eumpam Integration and the Lisbon Stmtcgy, Journal