DSC07220 (3)

nich najczęściej; znajomość języków obcych, obsługi komputera, zcloln_f -i umiejętności pracy w grupie, umiejętność podejmowania szybkich i trafny⁵?' decyzji, komunikatywność, operatywność, dyspozycyjność, przedsiębiorczo!/ spryt, zdobyty zawód, szczęście, wdzięk, urok osobisty, prawo jazdy, wiek ^ Młodzież badana przeze mnie miała za zadanie ocenić wymienione wy -kwalifikacje pod kątem ich znaczenia dla uzyskania pracy (por. tabela 4) *

labela 4. Kwalifikacje niezbędne do uzyskania pracy w ocenie młodzieży

Lp.	Kwalifikacje	Liczba wskazań		Ranga
		N	%
1.	Znajomość języków obcych	156	75,0	~~2~"
2	Znajomość obsługi komputera	158	76,0	~Tj
3.	Umiejętność pracy w grupie	16	7,7
4.	Umiejętność podejmowania szybkich i trafnych decyzji	28	13,5	~ 5
5-	Komunikatywność	11	5,3	8 "
6.	Operatywność	5	2,4	10 T^7
7.	Dyspozycyjność, uzdolnienia	46	22,1	4 ~
i &	Przedsiębiorczość	25	12,0	6
*	Przygotowanie zawodowe	125	60,1	3
10.	Prawo jazdy	10	4,8	9

Źródło: Badania własne

Oceny młodzieży dotyczące kwalifikacji niezbędnych do uzyskania pracy wy kazują, iż badana młodzież niezbyt dobrze orientuje się, że większość owych kwalifikacji ma znaczenie podstawowe dla zatrudnienia. Tymczasem nazbyt duże różnice odsetków wskazań na poszczególne kwalifikacje świadczą, że młodzież przypisuje im różne znaczenie. Można nawet zaryzykować tezę, iż wiedza młodzieży oparta jest na informacjach przekazywanych przez mass media. Jest to zatem tzw. wiedza obiegowa. Wykazują to także różnice w kategorii inne kwalifikacje. Młodzież wymieniała m.in. znajomości i układy towarzyskie - 40% wskazań, szczęście, przypadek - 24%, spryt, cwaniactwo - 12,6%, wdzięk, urok osobisty -15,3%. Trudno jednak te cechy zaliczyć do kategorii kwalifikacje. Zabrakło natomiast takich, jak; uczciwość czy odpowiedzialność za siebie i innych.

Powstaje pytanie - czego młodzież oczekuje od pracodawców, od zakładów pracy’, w których ma zamiar podjąć pracę.

Spośród wielu czynników wymienianych przez młodzież - najistotniejsze okazały się (wg liczby wskazań);

-    zadowalające wynagrodzenie -31,1% wskazań,

-    możliwość stałego podnoszenia kwalifikacji - 20,9%,

-    samodzielność - 16,1%,

—    zatrudnienie na czas nieokreślony — 12,4%,

—    dobra atmosfera w zespole — 6,3%,

—    kompetentny kierownik — 5,0%,

—    kontakt ż nową technologią — 4,9%,

—    kontakt z klientem — 2,9%,

—    właściwa praca w zespole — 2,4%.

Jakie — w świetle zarysowanej wyżej sytuacji - były losy badanej młodzieżowy październiku 2002 roku, a więc wtedy, gdy po ukończeniu w czerwcu szkół podjęła bądź starania o studia wyższe, bądź szukała stosownej pracy?

Otóż spośród 208 badanych absolwentów na studia wyższe dzienne lub zaoczne dostały się 92 osoby (tj. 59,7% uprawnionych), w tym 31 absolwentów liceum ogólnokształcącego (73,8%), 42 technikum (67,7%), 19 — liceum zawodowego (38%). Taki rozkład starań młodzieży o studia wyższe jest zbliżony do tego, jaki jest w całym kraju.

Losy pozostałych 116 absolwentów były następujące.

—    Spośród 54 absolwentów szkół zasadniczych pracę otrzymały 33 osoby (01,1%), pozostali zarejestrowali się jako bezrobotni (38,9%). Stopa bezrobocia w lej grupie jest najwyższa i zbliżona do lej, jaką podaje Wojewódzki Urząd Pracy (por. tabela 2).

—    Nieco lepsza była sytuacja absolwentów' liceów zawodowych. Wśród badanych, którzy nie dostali się na studia, pracę otrzymały' 22 osoby (71%), reszta (29%) zasiliła szeregi bezrobotnych.

—    Losy absolwentów technikum były jeszcze korzystniejsze. Spośród 20 badanych, którzy nie dostali się na studia, 15 osób otrzymało zatrudnienie (75%), 5 zaś pozostawało bez pracy (25%).

—    Absolwenci liceum ogólnokształcącego w zdecydowanej większości dostali się na studia. Z pozostałych 1 1 osób — pracę otrzymało 9 osób (81,8%), tylko 2 są bezrobotne.

Dokonane analizy i interpretacja uzyskanych wy ników dają podstawy do sformułowania wniosków. Aktualna sytuacja młodzieży na rynku pracy w województwie świętokrzyskim jest bardzo złożona. Zmieniające się warunki społeczno-ekonomiczne w kraju, szczególnie widoczne są w regionach mniej uprzemysłowionych.

Analiza odpowiedzi na temat zdobycia pracy i sprostania wymaganiom pracodawców dowodzi, że młodzi nie mogą poprzestać na kształceniu się w jednym kierunku, ale muszą łączyć wiele umiejętności. Oznacza to łączenie dobrej znajomości języków obcych, kreatywności, umiejętności nawiązywania kontaktów interpersonalnych, analitycznego i syntetycznego myślenia z szybkim, sprawnym podejmowaniem decyzji. Młody człowiek musi mieć świadomość ciągłego samodoskonalenia, być gotowy do zmiany miejsca pracy, a także zawodu.

Należy podkreślić, że jest to ogromne zadanie dla edukacji. Szkoła powinna wspierać aktywność i dynamikę młodych, kłaść duży nacisk na systematyczność w nauce języków obcych, uczyć i uświadamiać konieczność umiejętności

79