nety psychologa i pedagoga. Świetlica, jako teren neutralny, służy wszystkim organizowaniu spotkań dzieci z ich rodzicami naturalny^ (Bzibziak 1995, s. 19).
Domy w wiosce budowane są. według dwóch wersji i różnią się między sobą wyglądem zewnętrznym. Trzy domki zostały przystosowane do po. trzeb osób niepełnosprawnych (Bzibziak 1995, s. 20). Każdy dom składa się z salonu, pokoi z łazienkami dla dzieci, pokoju dla matki, pralni dwóch garderób oraz pomieszczenia na rowery i wózki. Domy umeblowane są zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami każdej rodziny. Dzieciom pozostawiono dowolność w urządzeniu ich własnych pokoi (Tobiasz 1994 s. 15). Wszystkie domki posiadają zatem swoją indywidualność i niezależność, tak jak w każdej normalnie funkcjonującej rodzinie. Obecnie w wiosce mieszkają cztery rodziny, opiekujące się 26 dziećmi. Przed przyjęciem dzieci do wioski nawiązuje się z nimi bliższy kontakt. Początkowo przyszła matka odwiedza dzieci, później są one zabierane na weekend, prowadzi się z nimi rozmowy, a następnie dzieci te przyjeżdżają do wioski na tydzień lub dwa i ostatecznie to one wyrażają chęć pozostania w wiosce lub powrotu do poprzedniej placówki.
W wiosce w Rajsku najważniejsza jest właśnie rodzina, którą stanowi matka wraz z powierzonymi jej opiece dziećmi. Matki zatrudniane są na podstawie umowy cywilno-prawnej, a sprawdzenia ich kwalifikacji dokonuje specjalna komisja powołana przez Fundację „MAJA”. Podstawowe kryteria doboru matek to: poczucie odpowiedzialności oraz wysoki poziom moralno-etyczny, łatwość nawiązywania i bezpośredniość, w kontaktach z dziećmi, życzliwość dla nich oraz rozumienie dziecięcych potrzeb, umiejętność organizowania życia rodzinnego i prowadzenia gospodarstwa domowego, posiadanie średniego wykształcenia oraz odpowiednich warunków zdrowotnych i predyspozycji psychicznych. Matką może zostać kobieta samotna, bezdzietna, w wieku 27—35 lat. Bardzo ważne jest, aby nigdy wcześniej nie była ona pozbawiona praw rodzicielskich i opiekuńczych.
Do obowiązków matki należy przede wszystkim zapewnienie dzieciom serdecznej atmosfery rodzinnej i dbałość o ich rozwój fizyczny i psychiczny, stworzenie odpowiednich warunków do nauki, rozwijania zainteresowań i uzdolnień dzieci oraz kształtowanie u nich właściwych nawyków życia codziennego. Obowiązkiem matki jest również racjonalne prowadzenie gospodarstwa domowego, a także troska o dom i jego właściwe wyposażenie. Każda matka ma prawo do wypowiadania się w sprawie dzieci przyjmowanych do swojej rodziny. Poza tym może wyrażać opinię dotyczącą przyjęcia dziecka niepełnosprawnego, może również podejmować decyzje dotyczące umieszczenia dzieci w odpowiedniej placówce za-
lii* pozaszkolny* lub w określonej organizacji iliiu iętej Do jej koapo-l^pcji należy także opiniowanie kandydatek na stanowisko non. czyli tkobiety, która w przyszłości będzie samodzielną matką Matka w każde)
- wili m« prawo skorzystać z pomocy kierownika wiotki bądź innych sa-f trudnionych w niej specjalistów (Statui Wiotki flt/iecięeąj im dr. J. Kor-Ejnża w Rajsku k. Oświęcimia). Każda matka odpowiada za domowy budżet i odpowiednio nim gospodaruje, a wszystkie wydatki noszą być |poparte rachunkami.
Całkowitą opiekę nad wioską sprawuje kierownik, do którego zadań i należy kierowanie działalnością opiekuńczą, wychowawczą i administracyjno-gospodarczą. Kierownik pomaga również matkom w rozwiązywać S niu problemów wychowawczych, troszczy się o stworzenie siak ianj atmosfery wychowawczej oraz odpowiednich warunków socjalno-byiawyeb dla mieszkańców wioski, organizuje kontakty dzieci z rodzinami natural-: ńymi, zapewnia matkom i innym pracownikom wioski możliwość dosko-i nalenia zawodowego, a także reprezentuje wioskę na zewnątrz. W wiosce [zatrudnieni są także tacy pracownicy pedagogiczni, jak psycholog i pedagog. Bardzo ważną rolę pełnią pomocnice matek, czyli ciocie, które w przyszłości będą samodzielnymi matkami. Ich zadaniem jest przede wszystkim stała i systematyczna pomoc matkom w opiece i wychowania . dzieci oraz prowadzeniu domu. W wiosce zatrudniani są także mstruk-i torzy-specjaliści, terapeuci, nauczyciele oraz pracownicy i obsługi (Statut Wioski Dziecięcej im. dr. J. Korczaka w Rajsku k. Oś-UNęcimta).
I. W wiosce dziecięcej w Rajsku przebywają zarówno sierocy naturalne,
' jak i społeczne. Kwalifikacji dzieci do wioski dokonuje się na podstawie wniosku placówki interwencyjnej, sądu rodzinnego bądź innych uprawnionych do tego instytucji i organizacji. Zazwyczaj przyjmuje się dzieci od 3. roku życia, ale ponieważ obowiązuje zasada nierozdzielania rodzeństwa, mogą być przyjmowanie także dzieci młodsze.
I W każdej rodzinie, pod opieką jednej matki, przebywa 6-8 dzieci różnej płci i w różnym wieku, co przede wszystkim ma pozwolić na tworzenie prawdziwie rodzinnej atmosfery w domu. W zasadzie pod opieką matki dzieci mogą przebywać do momentu usamodzielnienia się, ale nie dłużej niż do 21 roku życia. Dzieci, które umieszczone są w bursach, internatach czy domach studenckich także przebywają pod opieką matki ck> chwili usamodzielnienia się. Dorośli wychowankowie zawsze mogą liczyć na pomoc i wsparcie ze strony matki oraz całej wioski. Dom, w którym się wychowywali w wiosce, na zawsze pozostaje ich domem rodzinnym.
Działalność wioski finansowana jest przede wszystkim z dotacji państwowych, ale znaczące źródło środków na utrzymanie placówki sta-