10
Usługa logistyczna jest działalnością organizacji (lub komórki) logistycznej ukierunkowaną na spełnienie potrzeb producenta (organizacji) ń zakresie wspomożenia: transportu, spedycji, magazynowania, obsługi klienta, generowania i transformowania potrzebnych informacji oraz przepływów finansowych.
1.2. Struktura i cele systemów logistycznych
W każdej organizacji funkcjonują elementy składowe systemów' logistycznych. nawet gdy brakuje wy odrębnionych komórek zarządzania logistycznego. Wynika to z istoty potrzeb produkcyjnych, które wymagają zaopatrywania z zewnętrz w potrzebne surowce, materiały', elementy składowe wytwarzanych wyrobów. Nabywane z zew nętrz do przedsiębiorstwa, zasoby materiałowe mogą stanowić 30-80% wartości produktu finalnego. Stwarza to konieczność rozwiązania następujących problemów:
• ustalenia, co będzie potrzebne do pozyskania z zewnątrz do wytworzenia wyrobu finalnego i w jakich ilościach,
• znalezienia odpowiednich dostawców zdolnych do spełnienia wymagań jakościowych, ilościowych i terminowych z zakresu dostaw potrzebnych materiałów lub elementów,
| ustalenia zasad współpracy, kontroli jakości, rozliczeń, rozstrzygania kwestii spornych itp., w celu zapewnienia dostaw w wymaganych terminach,
• rozstrzygania problemów związanych z transportowaniem i ochroną ładunków, sposobów pakowania i znakowania, sposobów przeładowywania i magazynowania.
Z chwilą gdy dostawy znajdą się u producenta, pojawia się konieczność rozwiązywania kolejnych problemów, do których należą:
| przyjmowanie, ewidencjonowanie i wydawanie przechowywanych zasobów potrzebnych do produkcji,
| sposoby transportowania tych zapasów do miejsc ich zużywania w bieżącej produkcji,
i zapewnienia warunków nieuszkadzalności tych zapasów w procesach magazynowania, transportowania, przeładowywania i manipulowania,
| zapewnienie takiego stanu zapasów, który umożliwiałby ciągłość produkcji bez ich nadmiernego gromadzenia.
Zadania logistyczne nie kończą się na wyprodukowaniu wyrobu finalnego. Pojawiają się wówczas kolejne potrzeby i działania logistyczne, do których należą [3]:
I odpowiednie pakowanie (gwarantujące nieuszkadzalność do momentu odbioru przez klienta) i znakowanie (np. z pomocą kodów kreskowych) umożliwiające łatwą identyfikację ładunków,
• dostarczenie wyrobu do klientów lub miejsca pośredniego (hurtownie, sklepy, serwisy),
• upewnienie się, czy wyroby zostaną dostarczone klientom bez uszkodzeń, czy też podmiany, co wymaga ich odpowiedniej ochrony.
Realizacja tych zadań wymaga zorganizowania odpowiednich komórek organizacyjnych w różny sposób usytuowanych w strukturze organizacji. Są to przeważnie komórki zajmujące się transportem, zaopatrzeniem, magazynowaniem, zbytem, ewidencjonowaniem, zamówieniami, marketingiem i in. W tych komórkach są zużywane określone zasoby wpływające na koszty wytwarzanych wyrobów. W celu minimalizacji tych kosztów w strukturach przedsiębiorstw są tworzone struktury systemów logistycznych realizujących wskazane działania lub zlecających część z nich wyspecjalizowanym firmom zewnętrznym. Podstawowym kryterium wyboru właściwych rozwiązań jest minimalizacja łącznych kosztów działań logistycznych. W działaniach na rzecz redukcji kosztów szczególnie ważne są następujące zagadnienia:
i minimalizacja zapasów magazynowych i produkcji w toku,
• redukcja marnotrawstwa czasów na skutek przerw w ciągłości przepływu strumieni materiałowych poprzez organizację i jej linie produkcyjne,
• racjonalny dobór środków transportu w celu pełnego wykorzystania ich możliwości (ładowność, nośność, prędkość przemieszczania),
i synchronizacja przepływów strumieni materiałowych ze strumieniem informacji towarzyszącej oraz koniecznych środków pieniężnych i dokumentacji.
Minimalizacja kosztów i realizacja podanych postulatów pośrednio zależą od skuteczności funkcjonowania innych służb w organizacji, a zwłaszcza:
| służb utrzymania ruchu (zapewniają bezawaryjną pracę urządzeń technologicznych w okresach ich wykorzystywania),
i służb gospodarki narzędziowej i energetycznej (zapewniają zaopatrywanie urządzeń technologicznych oraz elementów systemu logistycznego w czynniki niezbędne do ich funkcjonowania),
• służb zarządzania relacjami z klientem (rozpoznają zapotrzebowanie na wyroby i ustalają odpowiednie tempo ich wytwarzania).
Realizacja zadań o charakterze logistycznym w organizacji przebiega sprawniej, jeśli są one koordynowane i nadzorowane przez specjalnie wydzieloną komórkę w systemie organizacyjnym przedsiębiorstwa. Skuteczność funkcjonowania takiej komórki zależy w dużym stopniu od kompetencji jej pracowników oraz usytuowania w strukturze organizacyjnej. Może ona być podstawowym działem funkcjonalnym lub podległą któremuś z działów podstawowych.