DSC09905 (2)

96 $» tffcwwŁ - Objaśniema

OBJAŚNIENIA

•to 99

•forso - odmian.) komedii. klórę cechuje beztroski nastrój, niewybredny rubaszny humor, umowność sytuacji i bohaterów, j>r\ mitywizm treści.

Cechy farsy:

a) komizm sytuacyjny zaczerpnięty z życia:

bl ivwa akcja obfitująca w zawikłania, niespodziewane zwroty, zaskakujące, śmieszne sytuacje (gagi);

c) jest przeznaczona dla szerszej publiczności, spełnia funkcję dydaktyczny i sahawowf.

’* KoroeJui - gatunek dramatu o treści pogodnej, akcji obfitującej w zdarzenia oraz majfcej pono sine dla bohaterów zakończenie. Rozwinęła się już w starożytności w opozycji do tragedii. Komedia nowożytna ukształtowała się w XVI i WII w. Zaznaczyły się w niej dwa wzorce: tzw. komedia romantyczna (Szekspir. Lope de Yega) i klasyczna (Molier). Powstanie dramatu mieszczańskiego ograniczyło rozwój komedii.

Rodzaje komizmu:

ai sytuacyjny — wynika ze śmieszności zaskakujących zdarzeń, zabawnych nieporozumień, niespodziewanych zwrotów akcji, rubasznych zachowań; bi po>:ha - zwięzany jest z charakterystycznymi, zabawnymi, śmiesznymi cechami bohaterów;

cl słowny (dowcip) - polega na śmiesznym zestawieniu słów, zabuwnych sformułowaniach.

sto. 100

* Planty Plautus Titus Maccius (ok. 250-184 p.n.e.) - komediopisarz rzymski, autor około 130 sztuk, przeważnie swobodnych przeróbek greckich.

sto 101

*Jan$enwn (Port Royal) - nurt teologiczny we francuskim i holenderskim katolicyzmie XVII ! XVIII w. wywodzący się od C. Jansena. Jego wyznawcy byli wrogo ustosunkowani wobec filozofii. Podkreślali znaczenie Biblii i pism Ojców kościoła, głosili tzw. mistykę serca, surowość moralnę i suwerenność biskupów wobec papiestwa. Kilkakrotnie |iotępiony przez Kościół katolicki.

** Ateizni — odrzucenie wiary w Boga jako sprzecznej z rozumem, niezgodnej z nauką; ateista tłumaczy zjawiska bez odwoływania się do przyczyn nadnaturalnych; atciziu jako składnik refleksji filozoficznej jest związany z racjonalizmem i materializmem.

*** Libertyn izm - laicki ruch umysłowy X\ II w. skierowuny przeciwko katolicko-feu-dalnemu ideałowi życiu i tradycyjnej obyczajowości; jedno ze źródeł racjonalizmu oświeceniowego.

|| 102

*Nikolas Boileau (1636-1711) - poeta i krytyk literacki, historiograf Ludwika XIV, członek Akademii Francuskiej, prawodawca poetyki klasycyzmu.

Jean La Fontaine (1621-1695) - poeta, członek Akademii Francuskiej, pisał bajki wzorowane na utworach Ezopa.

Jean Baptiste Radne (1639-1699) - dramatopisarz, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli klasycyzmu, autor tragedii, np. Berenika, Fedra, zawierających wnikliwą analizę ludzkich cierpień i namiętności.

** Michel Montaine (1533-1592) - francuski pisarz i filozof, humanista, przedstawiciel sceptycyzmu, rzecznik autonomii człowieka i swobodnego rozwoju każdej jednostki ludzkiej.

Franęois Ra be lad (1494-1553) - pisarz francuski, autor powieści Garganiua i Pantagruel, uważanej za arcydzieło francuskiego renesansu, zawierającej ostrą satyrę na średniowieczne instytucje, w której autor propaguje wzór społeczeństwa rządzonego według ideałów renesansowych.

Kartezjusz, Rene Descartes (1596-1650) - filozof i matematyk, przedstawiciel racjonalizmu i sceptycyzmu poznawczego; postulował metodę myślenia opartą na wzorach rozumowań matematycznych.

BI ais Pascal (1623-1662) - matematyk, fizyk, pisarz, filozof; głosił autonomię racjonalnego myślenia i zasadę podziału między rozumem a wiarą.