236 Podstawy makroekonomii
b) gwałtowny spadek globalnego popytu,
Q wzrost nic planowanych zapasów,
a) żadna z powyższych odpowiedzi nic jest dobra.
18. W fazie ożywienia mamy do czynieniu z rynkiem:
(O nabywcy,
b) sprzedawcy,
c) nabywcy i sprzedawcy jednocześnie,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
19. Ożywienie to:
a) zjawisko gwałtownego załamania się gospodarki.
faza wzrostu produkcji po wyjściu z dolnego punktu zwrotnego Koniunktury,
c) zjawisko gwałtownego spadku cen,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nic jest dobra.
20. Do czynników popytowych określających poziom dochodu narodowego zaliczamy:
a) wielkość zatrudnienia oraz poziom nakładów kapitałowych,
(2>) wydatki inwestycyjne, wydatki rządowe oraz eksport netto,
- c) tempo wzrostu wydajności pracy oraz tempo wzrostu nakładów kapitałowych,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nic jest dobra.
Zadanie 1
Przyrost dochodu narodowego w okresie poprzednim (f— 1) wyno-sił 100 mld zł. a wysokość współczynnika akceleracji wynosi 0,5.
a. Oblicz wielkość inwestycji indukowanych w okresie bieżącym.
b. Jaka będzie wielkość inwestycji indukowanych w okresie t+lĄ jeśli dochód w okresie / wzrośnie o 50 mld zł?
Zadanie 2
Wiadomo, że krańcowa skłonność do konsumpcji wynosi; 0,75. Dochód narodowy w stanie równowagi wynosi 1000.
a. Oblicz wartość mnożnika wydatków inwestycyjnych oraz podajj jego interpretację ekonomiczną.
b. O ile wzrośnie dochód narodowy, jeśli autonomiczne wydatki inwestycyjne wzrosną o 10?
c. Jak na wartość mnożnika wydatków inwestycyjnych wpłynie wzrost krańcowej skłonności do konsumpcji do 0,8?
Wybrane problemy
1. Teoria opisująca zwielokrotniony wpływ inwestycji na dochód (produkt) narodowy nosi nazwę teorii mnożnika inwestycyjnego. Wiemy już, żc mnożnik ten (mj jest współczynnikiem pokazującym, jaki będzie przyrost dochodu narodowego (A Y) spowodowany wzrostem (spadkiem) inwestycji autonomicznych (A IX przy czym cale inwestycje traktujemy jako autonomiczne (/ = łj. Mamy zatem:
AT AK 1 "**” A/ “ A/. “ 1—Ar,,'
Jeśli np. krańcowa skłonność do konsumpcji wynosi 0,8, a inwestycje autonomiczne rosną o 100, to mnożnik wynosi 3. A zatem na skutek wzrostu inwestycji o 100 dochód narodowy wzrośnie o 500. Nie jest to proces jednorazowy. Mechanizm mnożnika powoduje rozłożony w czasie przyrost (lub spadek, gdy inwestycje zmniejszają się) popytu globalnego w całej gospodarce. Jeśli firma X zwiększy inwestycje o 100, to dochody producentów dóbr inwestycyjnych wzrosną o 100. Przy krańcowej skłonności do konsumpcji 0,8 wydadzą oni 80 na nowe towary konsumpcyjne. Producenci tych towarów uzyskają dodatkowy dochód w wysokości 80, z którego 80% wydadzą na dobra konsumpcyjne. Proces ten będzie postępował dalej, z tym że wydatki w każdej następnej fazie będą stanowić 0,8 wydatków w poprzedniej fazie.
Zgodnie z zasadą akceleracji (przyspieszenia) poziom inwestycji w gospodarce zależy od tempa zmian dochodu (produktu) narodowego. Inwestycje netto zostaną zrealizowane tylko wtedy, gdy nastąpi wzrost dochodu. Inwestycje wywołane wcześniejszym wzrostem dochodu narodowego (i konsumpcji) określane są mianem inwestycji indukowanych. Możemy je również zdefiniować jako inwestycje, które podejmują przedsiębiorcy, aby sprostać dodatkowemu popy-