DSCF4983

hrtptfi

hrtptfi

mm antŁunUMI Iq

Imt,

[****. „Y N-. *1H 1%K. Aixi*h* ukarana

laNteiwk* mi •^^n>' jednego miiinci. Z* tadan^ę ^

M*fc«m*kt«fo wk&ńWK* tak/c Reginę l *)***^*) _M>xiąpila vi unteniu więźnmmk politycany^^ Ll^ i^jnąy po/hmicnicrn gazet i kstąHtk,    ^

f _M Ottach pisana dokładnie, a jakie ..przewiiAi^^

mam

igfn*. He fcatiłe sposohnosc »

> «xJ h>x' roku jsacz>TM|ą się pojawiać okólniki ^ .ja Nmc", ..za ubliżanie administracji" Dik^¹

taje się dobra, aby dokuczy ^§ł*

mc _fv_v/:^;' - Spu^mgii to osadzeni i szybko zareagowali. Gdy 7 jjjJ^ ^ ft?.l r    bić więźniów t silą zdzierać czerwone kokardki, (wtY

-_i . ,■ Szkotem spaceru, vi> rzuceniem misek przez okna i śpiew raaaa ^ trwały przez kilka dni. Po zakończeniu oficjalnego śled^,? jjło -.''M.Ci-,-1 ^todduti i buntu ukarano: W. Lasotę, W. SzczytowJ^ ^ j Staromłyńskiego, J Szmekmana i J. Gruszczyńskiego.

M domosśi redakcja „Czerwonej Pomocy” (nr 2 z 1934 r.) 20 grud,, ffjj r prowadzeni na rozprawę więźniowie Lach tara, Bi ren ba urn, Kwiat ko^sh npnntsiowali przeciwko zakuwaniu ich w kajdany w drodze do $«Al

U dniu 4 haego 1933 r. doszło do zajść zakończonych po dziesięciu dniach ghdóntą w więzieniu w Sandomierzu. Naczelnik bowiem zabronił dzielić się żywnością, odseperował śledczych od karnych, skonfiskował książki wspólnoty:

Siedząc amurach więziennych wykorzystywałiśmy ten czas na naukę, pogłębiając swoje >mosc. Dlatego też administracja więzienna odbiera nam prawa korzystania z książek socjologicznych i możliwości prowadzenia nauki^{1 2 3}.

Za stawianie czynnego oporu dozorcom ukarano ponad 30 osób. Więźniowie zażądali również odstąpienia od segregacji przewidzianej w systemie

nhiiy    wspólnot, Cidy admroistracpi

IimocY J*kuhowłk< włpomim

.-•* U,.u>,    ' ^v

■    wKZMnm ęntfnmtM* mank* «*M

gto****¹ “    i } Ma trzeci dach głodówki fttmtt 2 okien nffintal

*_c^»y‘^h- 0°°“° * i_r/vfey_tia prokuratora okręgowego / Radomin W krótkim \ j «■¹¹¹ '^m" ,^^aior D Dutkiewicz [ \ który mrrwłoczmc poszedł do karen gdzie j00p^^    i hji 4 m tie<b:tało 32 towancyszy (w trzech warnwsch jak Iłc*

•    | ud/aelcmo przy prokuratorze niezwłoczne) pomocy tdBHtóe)

/ajlcia sandomierskie wspomina także były więzień). Nowakowski:

4 (oku 1933 administracja dopuszczała tię różnych izaittazy i (epret}i w aominfcu do *ieńu6w politycznych, tak ze f.) postanowiliśmy rozpoczęć lodówkę, która trwała i dni W czwartym dniu na polecenie inspektora Żabokłickirgp rozpoczęto tią sztuczne skarmianie, a kiedy więźniowie zaczęli się bronić, umieszczano ich w karcu. Wobec brutalności zastępca starosty komuny polecił wieczorem 17 lutego przerwać lodówkę. Ogółem w proteście wzięło udział 70 osób⁶*.

Walkę więźniów wspomagała część społeczeństwa: „Po ogłoszeniu głodówki ludność miasta Sandomierza zaczęła się zbierać koło bramy więziennej, a w mieście i na peryferiach miasta pojawiły się sztandary i ulotki..

W zaistniałej sytuacji administracja dość szybko wycofała się z wcześniejszych decyzji.

Dnia 28 sierpnia przeciwko nowemu regulaminowi zaprotestowali więźniowie osadzeni w Będzinie, akcja została poparta przez robotników Zagłębia, którzy zorganizowali masówki pod więzieniem będzińskim, my słowackim i Sądem Okręgowym w Sosnowcu^{4 5 6 7}.

W lutym 1934 r. więźniowie w Radomiu stawili czynny opór, gdy naczelnik, pod pozorem tyfusu, kazał ostrzyc politycznych skazanych prawomocnymi wyrokami. W „Czerwonej Pomocy” pisano: „W środę 7 lutego nastąpił nowy atak [...) Chciano ostrzyc celę 311 przymusowo. Stawiali opór, więc ich wzięto do dyżurki i tam ostrzyżono. Po drodze czterech pobito pałkami gumowymi i kluczami...”⁸.

161

1

“APK-AKW, W. Michałek, Wspomnienia..., k. 18.

2

Tamże, Z Michalczewski, Wspomnienia, sygn. 153, k. 11.    .

3

AAN, Oddział VI, W. Sandomierz, AO. Ch. Rychwerg, sygn. 424/XV/178, Tra dycje..., s. 32.

4

   APK-AKW, 1. Jakubowski, Wspomnienia z pracy w K.ZMP i KPP w latach 1928-1938, sygn. 73, k. 6-7.

5

   Tamże, J. Nowakowski, Opis..., k. 4.

6

   Tamże.

7

   J. Ławnik, Działalność Komunistycznej..., s. 123.

8

   „Czerwona Pomoc” 1934, nr 2; „Ziemia Radomska” 1934, nr 33.