DSCF6754

Prace, które dotychczas publikowałam, wymagały zwykle od czytelnika pewnego wyrobienia teoretycznego. Pisząc tą książką starałam sią przemawiać do każdego, kto ma jakieś zainteresowania moralne. A miałam zwłaszcza na myśli nauczyciela, który, pragnąc wdrożyć ucznia do refleksji w tej dziedzinie, nie znajduje nie tylko w naszej, ale i w literaturze światowej jakiegoś ogólnego zestawienia norm moralnych, na którym mógłby się oprzeć. Jakkolwiek daleka od doskonałości, ta próba systematyzacji może posłużyć jako punkt zaczepienia dla dyskusji, której wzniecenie stawiam sobie przede wszystkim za cel. Przez dyskusją bowiem, a nie przez formułowanie bezapelacyjnych nakazów albo zakazów, kształci się — jak myślą — świadomość moralna.

Podczas gdy w innych pracach akcentowałam wyraźnie, że zajmuję się opisywaniem i wyjaśnianiem zjawisk moralnych, a nie formułowaniem przepisów, w tej książce, choć dominuje w niej całkowicie materiał opisowy, pozwalałam sobie wyrażać swobodniej swoje sympatie i antypatie. Nie jest zresztą łatwo tego uniknąć, gdy się operuje językiem o terminach zabarwionych emocjonalnie, a takim wszak jest język, w którym wypowiada się myśl moralna.

Warszawa, kwiecień 1969