nymi, jak elektrokorund i karborund. Ściernice elektrokorundowi mają dość dużą twardość i są używane do ostrzenia narzędzi. Ściernice karborundowe są twardsze niż elektrokorundowe i dlatego nadają się do obróbki węglików spiekanych. Na jakość ścier-
Rys. 244. Przyrząd do oczyszczania ściernicy
nic ma wpływ wielkość ziaren. Tarcze o dużym ziarnie są używane do robót zgrubnych, a o średnim i drobnym — do robót wykańczających.
Spoiwo i materia! wiążący. Ziarna proszku ściernego na spoiwo ceramiczne, sylikatowe lub elastyczne. Około 80% używanych obecnie ściernic ma spoiwo ceramiczne. Mają one zabarwienie czerwonobrązowe lub czerwonawe. Ich produkcja polega na dokładnym wymieszaniu materiału wiążącego (przeważnie topli-wych glinek używanych w garncarstwie) z materiałem ściernym, nadaniu odpowiedniego kształtu i wypaleniu w wysokiej temperaturze (około 2000°C).
Do ostrzenia narzędzi stosuje się ściernice o spoiwie sylikato-wym, gdyż ostrzenie nimi daje dobre krawędzie. Ich zabarwienie jest jasnoszare. Ściernice o wiązaniu sylikatowym są mieszaniną krzemianu sodu i tlenków metali z materiałem ściernym. Po zmoczeniu i wysuszeniu wypala się je krótko w temperaturze 260°C. Ściernice ze spoiwem magnezytowym po zmieszaniu na mokro krzepną podobnie jak beton. Psują się łatwo pod działaniem wilgoci i stosuje się je tylko jako osełki do ręcznego ostrzenia.
Spoiwa elastyczne, jak kauczuk, bakelit, żywica itp., nadają ściernicom dużą wytrzymałość mechaniczną, dzięki czemu mogą one mieć grubość mniejszą niż 1 mm bez obawy pęknięcia w czasie pracy (przecinania). Ściernice takie nie znoszą jednak prze-grzań, są łatwo palne oraz wrażliwe na działanie olejów i ługów.
Podstawową regułą przy doborze ściernic jest zasada: im twardszy materiał, tym miększa ściernica i odwrotnie.
Wobec możliwości otrzymywania opłacalną drogą syntetyczną na skalę przemysłową drobnych diamentów coraz częściej są używane ściernice. wykonane z tego materiału. Są to tarcze z nakładaną warstwą diamentową, której grubość wynosi l,5-j-10 mm. Dzięki stosunkowo cienkiej warstwie ściernej i mocnej tarczy aluminiowej ściernice te nie są narażone na pękanie, a po zużyciu istnieje możność nałożenia nowej warstwy. Ściernice te charakteryzują się wielką sprawnością skrawania i odpornością na zużycie. Są dobrymi narzędziami do ostrzenia i docierania, jak również do obróbki materiałów bardzo twardych.
Podczas obróbki przedmiotów na szlifierce dotknięcie ściernicy będącej w ruchu grozi poważnym skaleczeniem, a' bardzo drobny pył mineralny powstający wskutek ścierania się ściernicy jest szkodliwy dla oczu,i płuc. Dlatego przy szlifowaniu na sucho należy instalować urządzenia wyciągowe pyłów, a dla ochrony oczu zawsze zakładać okulary ochronne.
Najbardziej niebezpieczne jest pęknięcie ściernicy wskutek zbyt wielkiej jej prędkości obrotowej, ząklinowania przez obra-' biany przedmiot lub założenia nadpękniętej ściernicy. Za zasadę należy przyjąć ustawianie się z boku ściernicy, zakładanie osłon na ściernicę i pracę w okularach.
Nierówności powierzchni po szlifowaniu wynoszą 5-ł-l,5 mikrona. Nierówności te w wielu mechanizmach, a w szczególności na powierzchni gładzi cylindrów silników spalinowych, są stosunkowo duże ,1 powodują konieczność docierania silnika w czasie jego eksploatacji. Aby temu w pewnym stopniu zapobiec, stosuje się wygładzanie, dzięki czemu nierówności ulegają znacznemu zmniejszeniu i wynoszą l-r-0,15 mikrona. Wygładzanie (bonowanie) polega na wprowadzeniu do obrabianego otworu narzędzia (głowicy) złożonego z płytek z drobnoziarnistego materiału ściernego, umocowanego w trzymadłach związanych na obydwu końcach sprężynami śrubowymi (rys. 245). Podczas pracy nadaje się głowicy szybki ruch obrotowy i posuwowo-zwrotny. Prędkość obwodowa przy wygładzaniu żeliwa i brązu wynosi 60-ł-75 m/min,
161
W Samochody i ciągniki