sam
mem — sola — sama
Wyraz polski 'sam* tłumaczy się przez nieodmienny wyraz merti np.: mi mem skribas la leteron 'ja sam piszę list* (a nie kto inny).
'Sam* (jeden, jedyny) znaczy sola, np.: mi ne estas sola en la ćambro 'nie jestem sam w pokoju’; vi ankau ne estas solaj en la klasoćambro 'wy także nie jesteście sami w sali szkolnej’.
Ten sam*, 'ta sama’, *to samo’ tłumaczy się przez wyraz sama, la sama, np.: la samaj knaboj *ci sami chłopcy*; mi legas la saman libron 'czytam tę samą książkę’.
Przyrostek -an oznacza przynależność do czegoś, np.: ano 'członek, uczestnik, wyznawca, zwolennik’, urbano — 'mieszczanin*, urbanino 'mieszczanka*; gekursanoj 'kursiści i kursistki*; liceanino.
B. YORTOJ
adepto zwolennik |
mangas je, zjada |
ano członek, zwolennik |
mano ręka |
audas słyszy |
manposo torebka |
blonda blond, płowy |
mem sam (a nie kto inny) |
bofedo kredens |
mono pieniądze |
boso usta |
multekosta drogi, kosztowny |
bntono guzik |
nazo nos |
ćapelo kapelusz |
okuło oko |
ćapo czapka |
orelo ucho |
diras rzecze, mówi |
partoprenas uczestniczy |
dirersa różny |
pensas myśli |
flaras wącha |
piedo noga |
haro włos |
plumo pióro |
kantas śpiewa |
sama ten sam, ta sama, to samo |
kapo głowa |
sendas posyła |
ke że |
sentas czuje |
koloro barwa, kolor |
spegulo lustro |
koro serce |
tuta cały |
kostas kosztuje (cena) |
urbano mieszczanin |
kuras biegnie, leci |
vesto ubranie |
kurso kurs |
vidas widzi |
C. KONYERSACIAJ EKZERCOJ
Homoj, kiuj logas en urboj, estas urbanoj; kiuj logas en K*a-kovo estas krakovanoj; kiuj logas en Varsovio — estas var-soyianoj. Esperanta kurso estas kurso, en kin or^ynrsaiioJ
lemas la internacian lingvori Esperanto. Gelemantoj kaj aliaj per-sonoj partoprenas en la Esperanta kurso (au: la Esperantan kurson).
Ili estas gekursanoj.
Lemantoj! ću vi scias al kiu urbo ni apartenas?
—. Jes, ni scias al kiu urbo ni apartenas — ni apartenas al Kra-kovo.
Kio ni estas?
-I Ni estas krakovanoj.
Kio estas homoj, kiuj partoprenas kurson?
Homoj, kiuj partoprenas kurson, estas gekursanoj.
Kion partoprenas gekursanoj?
Gekursanoj partoprenas la kurson. ću vi partoprenas la anglan kurson?
•—/Ne, ni ne partoprenas la anglan kurson, sed la Esperantan kurson.
Ću krakoyaninoj estas belaj, bonaj, elegantaj kaj inteligentaj ?
— Jes, krakovaninoj estas belaj, bonaj, elegantaj kaj inteligentaj.
Kion ni faras per la vortoj: Kiu? Kio? Kia? Kie? Kien? ' ;*j^/Per la yortoj: Kiu?.....ni demandas.
Kiaj yortoj estas iii?
—■ Ili estas demandaj yortoj.
Kian koloron havas la papero?
"■?- La papero havas blankan koloron — gi estas blanka, ću la tabulo havas ankau blankan koloron?
— Ne, la tabulo ne havas blankan koloron, sed gi havas nigran koloron.
ću la koloro de la tabulo kaj de la papero estas egala?
— Ne, la koloro de la tabulo kaj de la papero ne estas egala, sed gi estas malegala.
ću la koloroj de miaj paperoj estas belaj?
— Jes, la koloroj de viaj paperoj estas belaj.
Kia estas la koloro de la tabulo kaj de la papero?
^ La koloro de la tabulo estas nigra kaj de la papero estas blanka.
La homo havas unu kapon, du manojn kaj du piedojn. Sur la kapo de la homo (au: sur homa kapo) estaj haroj. La koloro de la haroj estas blonda, nigra kaj griza. Per la manoj ni laboras kaj per la piedoj