DSCN0787 (2)

bija płaszczyznę a. Jeśli prosta przebija płaszczyznę pod kątem prostym, to odpowiednie rzuty tej prostej są prostopadłe do odpowiednich śladów płaszczy® (rys. 440c).

Rys. 440. Położenie prostej względem płaszczyzny

4.3.7. Figury płaskie

Na rys. 4-41 przedstawiono rzuty trójkąta leżącego w płaszczyźnie równoległej do pionowej płaszczyzny rzutów. Rzut pionowy tego trójkąta będzie równy danemu trójkątowi, a rzuty poziomy i boczny będą odcinkami linii prostej.

Rys. 441. Rzuty trójkąta leżącego w płaszczyźnie równoległej do rzutni pionowej

Na rys. 442 mamy przedstawione rzuty kwadratu leżącego na płaszczyzn# równoległej do płaszczyzny poziomej. Rzut poziomy będzie równy danemu kwa* dratowi, a rzut pionowy i boczny będą odcinkami, których długość odpowiada rzeczywistej długości boku kwadratu, ponieważ kwadrat zajmuje położenie ta* kie, iż boki jego są parami prostopadłe i równoległe do płaszczyzn pionowej i bocznej.

Rys. 4-43 przedstawia w układzie trzech płaszczyzn rzuty koła, którego płaszczyzna jest równoległa do rzutni pionowej. Rzut pionowy jest kołem, a rzuty poziomy i boczny odcinkami linii prostej, równymi średnicy koła.

Rys. 4-42. Rzuty kwadratu leżącego w płaszczyźnie równoległej do rzutni poziomej

Rys.- 4-43. Rzuty koła leżącego w płaszczyźnie równoległej do rzutni pionowej

4.3.8. Kłady płaszczyzn

Kładem płaszczyzny na płaszczyznę rzutów nazywamy obrót tjej płaszczyzny wokół jej śladu w ten sposób, aby dana płaszczyzna zajęła położenie rzutni. Głównym celem wykonywania kładów płaszczyzn jest odnajdywanie rzeczywistej wielkości figur przedstawionych w rzutach leżących na tych płaszczyznach.

Na rys. 4-44 przedstawiono rzuty trójkąta leżącego na płaszczyźnie pionowo rzutującej a. Aby określić naturalną wielkość trójkąta, wykonamy kład płaszczyzny pionowo rzutującej na rzutnię poziomą. Osią obrotu będzie poziomy ślad h_a. Po dokonaniu kładu ślad pionowy v_a pokryje się z osią x. Aby znaleźć rzeczywistą wielkość trójkąta w kładzie na rzutnię poziomą, rysujemy z punktu X_a promieniami X_aA'\ X_aB”, X_aC" łuki do przecięcia się z osią x. Z punktu prze-

75