się konsekwencji jakichkolwiek niedociągnięć życiowych własnych lub swoich dzieci, sprawdzają i kontrolują każdy krok dziecka, każde zadanie i każdą pracę, w celu wprowadzenia korekty i polepszenia wyników działania.
Typ matki szukającej w dziecku i poprzez dziecko podstawowej satysfakcji życiowej, niemożliwej do zdobycia na innej drodze, spotyka się najczęściej wśród kobiet, które miały ciężkie dzieciństwo, nieudane małżeństwo, które nie pracują zawodowo lub doznały w pracy zawodowej różnego rodzaju porażek. Matki te zazwyczaj otaczają dziecko nadmierną opieką i egzaltowaną miłością, skłonne są jednak (przynajmniej w niektórych wypadkach) odrzucić dziecko emocjonalnie w sytuacji, kiedy nie spełnia ono pokładanych w nim nadziei. Należy dodać, że oczekiwania tego typu matek mogą być bardzo różne. Mogą dotyczyć wyłącznej i absolutnej miłości dziecka w stosunku do matki (czeka ona, że dziecko odwdzięczy się jej swoją miłością), wyższego ogólnego standardu życiowego niż ten, który matka była zdolna w życiu osiągnąć, poziomu wykształcenia itp.
Wśród typów ojców, którym przypisuje się najsilniej zaznaczoną rolę patogenną, wymienia się najczęściej9 trzy typy: ojca „nieobecnego” , ojca rygorystycznego i surowego oraz ojca groźnego.
Terminu „ojciec nieobecny" (franc. Je pere absent) używa się zarówno dla określenia sytuacji, w których autorytet ojca jest sprowadzony do minimum z racji dominującej roli matki, jak i dla oznaczenia tych ojców, którzy nie wykazują bliższego zainteresowania sprawami dziecka i nie chcą lub nie potrafią włączyć się aktywnie w proces wychowawczy.
Ojca rygorystycznego i surowego cechuje nadmierne egzekwowanie wymagań w stosunku do dziecka. Ojciec taki chce zazwyczaj, aby jego dziecko lepiej wypełniało swoje obowiązki, niż on sam był zdolny to zrobić w analogicznym wieku. Aspiracje życiowe tych ojców w stosunku do własnych dzieci (głównie synów) są nadmiernie wygórowane i często nie uwzględniają realnych możliwości intelektualnych dziecka. Rygoryzm ojca może przejawiać się również w postawie moralizatorskiej i mentorskiej oraz w nadmiernym egzekwowaniu przepisów i norm obyczajowych (utożsamianych często z moralnymi).
Liczni autorzy podkreślają, że ojciec groźny jest częstszą postacią w rodzinie niż groźna matka. U tego typu ojców neuropsychiatrzy wykrywają nierzadko tajoną wrogość i nienawiść do własnych dzieci (której przyczyny mogą być bardzo różne). Ojciec taki bywa prawdziwym postrachem rodziny. Jest to postać wielokrotnie opisywana w literaturze pięknej i będąca przedmiotem wielostronnych analiz psychologicznych.
coraz nadsM
lunie amroczema alkofl
iL«14 5
Lg ojca jest jednakj lautorytetu. Ponadto dziecka I „izynajmniej w pewnym stj I oraz otoczenia. Natoi I ggiy się pełnym autoryte I bladze, presja wywierana d permanentna i przez to ina I W niektórych rodzinacl I sobie poradzić z dzieckiem, jajo robi „straszaka", wb v stosunku do dziecka.
Opinie poszczególnych a w powstawaniu zaburzeń r< generalnie biorąc, większe I rym postawom matek w st widłowych postaw ojców. 1 wanymi typami matek i o jc sunku do dziecka, natomias stosunków rodzinnych niek wwoju dziecka. Jeszcze ii właściwości psychicznych I patologiczne w genezie żabi Ife powinno się przy t nabierają odmienne rodzamej sytuacji oraz od 9»bez mogą wpłynąć na s Podobnie jak nie możs Wogicznydi czynników p nerwowego, a co i również nie może °®ńesienhi do poszczeg traktowanych w sp często bardzo sblii patogenne natury różnych autorów Cnego zachowania di
ferwe rodzk
52
J. M. Sufler, H. Luccionl Le syndronte de cereece tfiułwW. „Re1-. N»qropsych. infant.” 1959, nr 7. — J. de Ajuriaguerra Manuel.... op. cit.