DSCN2413 (3)

oznacza, że średnica kulki wynosiła 5 mm, siła obciążającą kulkę F - 7355 N (750 kG), a czas działania siły obciążającej t = 30 s.

Wykonanie pomiaru iwardościomierzem Brinella

Rysunek 5.5 przedstawia najprostszy schemat twardościomierza Brinella.

W celu wykonania pomiaru należy postąpić następująco:

1.    Położyć badaną próbkę na stoliku 10 umocowanym na śrubie 12.

2.    Przez pokręcenie pokrętłem 13 podnieść stolik tak, by docisnąć lekko badaną próbkę do kulki /; zamknąć zaworek spustowy 9.

3.    Ruszając w górę i w dół dźwignią 11 pompować olej ze zbiornika S do komory 14 aż do uzyskania wymaganej wartości siły. Przy ruchu dźwigni 11 do góry, również do góry unosi się tłok 16 i olej przez zawór jednokierunkowy 6 zassany zostaje ze zbiornika oleju B do przestrzeni pod tłokiem 16, przy ruchu tłoka 16 do dołu zamyka się zawór 6, otwiera się zawór jednokierunkowy 7 i olej wtłaczany jest do komory 14, z którą połączona jest końcówka manometru 15. Wskutek pompowania oleju wzrasta jego ciśnienie w komorze 14, a tym samym siła wciskająca kulkę 1 w badaną powierzchnię. Wartość siły równej iloczynowi ciśnienia oleju w komorze 14 i pola powierzchni tłoka dużego 2 można odczytać na manometrze 15 wycechowanym w skali sił. Wartość maksymalnej siły możliwej do uzyskania w czasie próby uzależniona jest ponadto od liczby obciążników 4 zawieszonych na dźwigni twardościomierza. W momencie osiągnięcia maksymalnej siły odpowiadającej zawieszonym obciążnikom dolna krawędź tłoczka 3 otwiera rurkę przelewową 5, co powoduje wypływ oleju z komory 14 do zbiornika 8, wywarcie więc większej siły nie jest możliwe.

4.    Odczekać wymagany normą czas.

5.    Odkręcić powoli zawór spustowy 9 łączący komorę 14 ze zbiornikiem oleju 8 i po zupełnym spadku ciśnienia siły obciążającej opuścić stolik 10 i zdjąć próbkę.

6.    Wykonać pomiar średnicy wgniecenia za pomocą lupy z podzialką.

7.    Z dokonanego pomiaru średnicy obliczyć twardość według wzoru (5.1).

Uwaga. Norma PN-78/H-04350 zawiera tablice pozwalające odczytać

wartość HB, jeśli się zna silę obciążającą P, średnicę kulki D i średnicę odcisku d.

Wykonanie sprawozdania

W sprawozdaniu należy podać:

1)    definicję twardości według Brinella.

2)    schemat aparatu Brinella.