DSCN3988 (3)

3. Udar creplny - powstaje w wyniku skojarzonego działaniu wysokiej temperatury i zwiększonej wilgotności. może pojawić się nagle bądi być poprzedzony wyczerpaniem cieplnym.

Objawy, niepokój, znaczne osłabienie, przyspieszenie tętna i oddechu, wzrost temperatury ciała powyżej -IC. zahamowanie wydzielania potu (skóra gorąca, sucha i zaczerwieniona!. Udar cieplny często kończy się zgonem, który jest poprzedzony drgawkami i śpiączką. W przypadkach nic zakończonych zgonem może ujawnić się ostra niewydolność nerek, zmiany zwyrodnieniowe mięśnia sercowego bądź encefalopatia.

Działanie miejscowe wysokich temperatur

Efektem miejscowego działania wysokich temperatur na tkanki są oparzenia (combustio). W zależności od zaawansowania zmian wyróżniamy 4 stopnic oparzeń:

-    I stopień oparzenia - rumień o cechach zapalnych (zaczerwienienie, obrzęk, podwyższona ciepłota, bo-leaaatć).

-    II 'topień oparzenia - rumień i pęcherze.

-    II! itiipicń oparzenia - rumień, pęcherze i martwica tkanek.

-    IV stopień oparzeniu - zwęglenie tkanek.

Działanie ogólne niskich temperatur

Dzufaror ogólne niskich tempera-lor ptikp mi obniżeniu temperatury cuia i w efeketo zwolnic mu przemiały motoru, to wywołuje: ogólny nie-pokój- drżenie Mięśniowe. przyspieszenie oddechu i podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi, Przy znacznym i długotrwałym działaniu zimna śmierć następuje z właściwego zamarznięcia. Przyczyną śmierci / zamarznięcia jest prawdopodobnie postępujące obniżę¹ nic przemiany materii, co powoduje upośledzenie czynności wszystkich narządów, n zwłaszcza mózgu,

Działanie miejscowe niskich temperatur

Efektem działania miejscowego reskich temperatur na organizm człowieka są odmrożenia {longctuiioy.

-    I stopień odmrożeń - rumień 2 si-nofioletowym odcieniem.

-    II stopień odmrożeń - zmiany pęcherzowe z obrzękiem skóry i tkanki podskórnej.

-    III stopień odmrożeń - zmiany martwicze (zgorzel sucha / następowym samooddziclcniem martwiczej

tkanki).

4.7. Biometeorologia człowieka Andrzej Kaniewski 4.7.1. Podstawowe pojęcia

Początki biomeieorologii sięgają końca XIX w. Badania nu szerszą skalę zostały podjęte po masowych obserwacjach zmian chorobowych u żołnierzy w czasie działań wojennych prowadzonych w skrajnych (bardzo trudnych) warunkach klimatycznych. Szczególnie szybko nauk u ta rozwijała się w krajach anglosaskich i w Niemczech. W 1956 r. powstało Międzynarodowe Towarzystwo Biomeie-orologii (Internationa! Souieiy of Btnmetaorology - ISB) przy UNF.-

SCO w Paryżu grupujące członków z 53 krajów.

IMomcicoruloaia - wg ISB - jest nauką o bezpośrednich i pośrednich wpływach ogólnych nieregularnie lub rytmicznie zmiennych czynników natury fizycznej i fizykochemicznej mikro- i mnkrośrodowiska. atmosfery ziemskiej i środowisk pozaziemskich na fizykocitemicznc układy i na organizmy żywe zdrowe ora/ chore (rośliny. zwierzęta, człowieka).

Biometcorologię dzieli się na:

-    roślinną lub filologiczną - badającą wpływ pogody i klimatu nu choroby roślin, wczesne przewidywanie epidemii chorób roślin.

-    zwierzęcą lub zoologiczną - badającą wpływ pogody i klimatu na zwierzęta mp. na mleczność krów. jakość mięsa, rozrodczość).

-    kosmiczną - zajmującą się możliwymi wpływami czynników pozaziemskich (np. aktywności słońca, promieniowania kosmicznego, pola grawitacyjnego) na żywe organizmy na Ziemi.

-    przestrzeni kosmicznej - ząjmującą się badaniem mikroklimatu w statkach kosmicznych i jego wpływu nii /drowie astronautów i możliwych efektów d/iafania środowisk innych planet na systemy biologiczne,

-    człowieka - zajmującą się wpływem pogody i klimatu na człowieka. Blomeleorologię człowieka dzieli

tię na wiele działów, takich jak:

B mcicoro fizjologia aklimatyzacji (bada wpływ klimatu t pogody na przebieg zjawisk fizjologicznych zdrowego człowieka w warunkach polar nych. tropikulnych. nieważkości np ».

■    mctcorofi/jologln psyclwlogic/na.

■    społeczna.

B archeologiczna.

B urbanistyczną.

B sportu.

B mereorópaiologia (zajmuje się wpływem poszczególnych czynników meteorologicznych, np. wilgotności i temperatury powietrza, wiatru i ich zespołów na patogenezę, przebieg i epidemiologię chorób człowieka),

B klimatoterapia,

B meieoropatologia farmakologiczna (bada wpływ klimatu i pogody na farmakodynamikę leków i efektywność zastosowanych leków w zależności od pory dniu i roku oraz. temperatury).

B meteoropatologia morska (bada wpływ pogody i klimatu na ludzi podczas rejsów morskich).

Riokliraatulogia jest nauką zajmującą się wpływem klimatu na procesy życiowe organizmu (szczególnie różnicami między strefami klimatycznymi).

Do najważniejszych pojęć używanych w bioineteorolpgii należą:

a)    1'roiii atmosferyczny - wąska przejściowa strefa powietrza, która oddziela dwie masy powietrza o odmiennych właściwościach. To rozgraniczenie nazywa się powierzchnią frontalną. Przecięcie powierzchni frontalnej, powierzchnią ziemi nazywa się frontem (linią frontu):

b)    klimat - przeciętne warunki pogody oparte na 30-letnich lub dłuższych obserwacjach. Wyróżniamy wiele typów klimatu, przy czyni do najważniejszych należą kontynentalny I morski, klimat kontynentalny charakteryzuje się dużymi amplitudami w dobowym i rocznym przebiegu temperatury: lato jest cie*