DSCN6172 (Kopiowanie)

od 8 do 10 dni. Zawierają cztery rodzaje swoistych ziaren: lizosomy, peroksyzomy, ziama gęste (zaw ierające serotoninę) i ziarna a. Te ostatnie, o różnych kształtach i różnej wielkości, zawierają m.in. białka swoiste dla płytek i czynniki krzepnięcia krwi. Znaczne zmniejszenie liczby krążących we krwi płytek nosi nazwę malopłytkowości (trombocytopenii) i przejawia się występowaniem czerwono-purpurowych plam na skórze oraz skłonnością do krwawień.

Osocze (plazma) krwi jest płynem zewnątrzkomórkowym tej tkanki i składa się fibrynogenu (włókien w postaci płynnej) i surowicy. Fibrynogen (wytwarzany w wątrobie) to białko o masie cząsteczkowej 340 000 i wydłużonej cząsteczce, składającej się z dwóch jednakowych podjednostek (z których każda zbudowana jest z trzech łańcuchów polipeptydowych: Aalfa. Bbeta i gamma). Łańcuchy Aalfa i Bbeta mają wolne końce, utworzone przez fibrynopeptydy A i B. W surowicy obecna jest protrombina. która pod wpływem aktywacji (przez jony wapniowe oraz czynnik Stuarta) przekształca się wtromblnę. Trombina jest działającym swoiście enzymem, który odcina od łańcuchów Aalfa i Bbeta obu podjednostek fibrynopeptydy A i B. W ten sposób z tibrynogenu powstaje fibtyna, której cząsteczki łączą się z innymi cząsteczkami fibryny. tworząc sieć włókien skrzepu krwi. Jest to jeden z ważnych elementów hemostazy (czyli zatrzymania krwawienia). Hcmostaza zależy od:

1.    skurczu błony mięśniowej uszkodzonych naczyń krwionośnych (których światło ulega zamknięciu),

2.    zamykania uszkodzenia przez płytki krwi (tworzące tzw. czop płytkowy);

3.    czynników chemicznych będących w osoczu, które powodują zamianę fibrynogenu na fibrynę.

Fibryna wraz z czopem płytkowym oraz krwinkami czerwonymi i białymi tworzy skrzep krwi. Płytki krwi w miejscu uszkodzonego śródbłonka naczynia wydzielają tromboksan. Substancja ta powoduje skurcz naczynia krwionośnego i jednocześnie przyspiesza agregację płytek. Uwalniane ze śródbłonka naczyniowego prostacykliny mają z kolei działanie przeciwne - rozkurczają naczynia krwionośne i hamują zlepianie się płytek krwi.

Natomiast z drugiego obecnego we krwi nieaktywnego białka - plazminogenu - powstaje w wyniku aktywacji enzym plazmina. Przecina ona łańcuchy polipeptydowc (fibrynogenu i fibryny) w miejscach występowania wiązania peptydowego pomiędzy argininą i lizyną. Powstają w len sposób fragmenty białkowe hamujące proces krzepnięcia krwi.

Surowica krwi składa się przede wszystkim z wody oraz z elementów organicznych i nieorganicznych. Wśród składników nieoiganicznych najliczniejsze są jony. Z kationów przeważają jony sodowe (w stężeniu 142 mmol/l); jony potasowe występują w stężeniu 4 mmol/l, jony wapniowe - 2,5 mmol/l, jony magnezowe - 1,5 mmol/l. Z anionów najwięcej jest jonów chlorkowych (103 mmol/l), następnie węglanowych (27 mmol/l), fosforanowych (1 mmol/l) i siarczanowych (0,5 mmol/l). Składniki organiczne to białka (w ilości 70 - 75 g/i) oraz elementy pozabiałkowe, np. glukoza (w stężeniu prawidłowym 4-6 mmol/l), mocznik (1,3 -3,3 mmol/l), kwas moczowy (180 - 380 gmol/1), bilirubina całkowita(5,l - 17,1 mmol/l) i inne

Białka osocza (które występują w ilości 70 - 75 g/l osocza) podzielić możemy na trzy frakcje: albuminy, globuliny i fibrynogen. Albuminy stanowią około 55% wszystkich białek osocza: wytwarzane są w wątrobie i ich głównym zadaniem jest wiązanie cząsteczek wody i wywieranie ciśnienia koloidoosmotycznego na ścianki naczyń włosowatych, a także przenoszenie we krwi niektórych cząsteczek (np. hormonów). Globuliny to około 38,5% białek osocza. Poza gamma-globulinami, czyli immunoglobulinami (które powstają w węzłach chłonnych) wytwarzane są w wątrobie. Globuliny powstające w wątrobie możemy podzielić na: 1. mukoproteiny i glikoproteiny (przenoszące węglowodany), 2. lipoproteiny (będące nośnikami dla lipidów) i 3. globuliny wiążące jony metali (transferryna przenosząca żelazo i ceruloplazmina połączona z miedzią). Natomiast ganutta-felobuliny (wśród których są liczne przeciwciała) podzielić możemy na pięć grup: immunoglobuliny G (IgG), immunoglobuliny A (IgA), immunoglobuliny M (IgM), immunoglobuliny D (IgD) i immunoglobuliny Ę (IgE). Zasadniczą rolą gammaglobulin jest inaktywacja obcych antygenów.