187
(IMMCk
Nr!^;Oj + HjO+20j -► Na2S04+HjSO, + 883 kJ/mol.
Natomiast przedstawiciele gatunku ThiobaciUus thiocyanooxldans utleniają rodanek potasu zgodnie j reakcją:
KCNS+20j + 2HjO -- KNH(SO. + CO)+920kJ/mol.
Drobnoustroje ThiobaciUus dcnitrijicans utleniając siarką, jednocześnie redukują azot:
6HNO, + 5S + 2H,0 -► 5H,S04+3N + 276I kJ/mol.
Bakterie wodorowe należą do różnych rodzajów. Posiadają zdolność wykorzystywania nawet śladowych ilości tlenu w środowisku. Przeprowadzana przez bakterie wodorowe reakcja zapisana może być wzorem:
2Hj+0, -p 2H.O + 573 kJ/mol.
Bakterie wodorowe zazwyczaj odżywiają sią hetero troficznie, natomiast na samożywny tryb życia przechodzą wówczas, gdy w ich otoczeniu (w glebie) pojawi sią wodór.
Spośród bakterii żelazowych (żelazistych) autotrofami są zapewne tylko gatunki Gallionella ferrugineaca (przeprowadzaj ąca reakcją:
2Fe(HC0J)J+V40! + H20-§2Fe(OH))+4CO. + !67kJ/mol.),
a także ThiobaciUusferrooxidans (utleniający także siarką) i FerrobaciUusferrooxidans. Bakterie te żyją w glebach.
Względnymi autotrofami są również bakterie utleniające tlenek weela (na przykład Bacillus oligotroplms) według zapisu:
2C0+0,-12CO:+573 kJ/moL
Do autotrofów zaliczamy też bakterie meianogcnne.t należące do archebakteriil. które syntetyzują metan z dwutlenku węgla i wodoru (a także z kwasu octowego lub metanolu, czego jednak nie możemy zaliczyć do chemosyntezy). Bakterie metanogenne są bezwzględnymi beztlenowcami (nic posiadają enzymów niwelujących toksyczność tlenu, tzn. katalazy i dysmutazy ponadtlcnkowej). Metan powstaje w bardzo skomplikowanej reakcji, w której oprócz wodom, wody i dwutlenku węgla bierze udział m.in. metanofuran. W reakcji tej uzyskuje się 137 ki energii na gramocząsteczkę metanu.
Natomiast zaliczane do niedawna do chemoautotrofów tzw. metanotrofy (mikroorganizmy utleniające metan, metanol i inne pochodne), obecnie wyodrębniane sąjako trzecia (obok autotrofou i heterotrofów) grupa, ponieważ uzyskują energię z utleniania związków organicznych, a nie ze związków nieorganicznych (jak to czynią autotrofy).
53. Szlaki przemian związków w komórce
Dotychczas naszą „ulubioną” reakcją biochemiczną był rozpad cząsteczki glukozy do dwutlenku węgla i wody. Reakcję laką określa się mianem glikolizy i stanowi ona główny tor przemian tego cukru w większości organizmów żywych. W rzeczywistości przebiega ona w wielu etapach, zilustrowanych na rycinach 5-25, a potem 5-4,5-26,5-29, a także w skrócie przedstawiony na tyc. 5 14.
W procesie rozpadu cząsteczki cukru do dwutlenku węgla i wody z wydzielaniem energii z grubsza możemy wyróżnić 3 etapów:
I rozszczepienie glukozy (heksozy) na dwie cząsteczki aldehydu glicerynowego (trioza);
Z utlenienie aldehydu glicerynowego do glicerynianu. a następnie pirogronianu:
3 delurboksylację pirogronianu do tzw. aktywnego octanu połączonego z koenzymem A (czyli do acetyłofcocnzymu Ky,
4. cykl kwasów tiójkarboksylowych (cykl Krebsa);
i, fosforylację oksydatywną (łańcuch oddechowy), frzy ostatnie etapy mają miejsce w mitochondnum.