DSCN6674 (Kopiowanie)

przedsionek prawy

aorta brzuszna tętnica płucna Iowa

8-87. Budowa anatomiczna serca

Większa część serca mieści się po stronie lewej, dlatego też płuco lewe zbudowane jest jedynie z dwóch płatów (natomiast płuco prawe z trzech). Serce znajduje się w worku osierdziowym i zawi_e. szone jest na dużych naczyniach (aorcie, tętnicy płucnej, żyłach płucnych i żyłach głównych), które odgrywają istotną rolę w jego położeniu. Osierdzie zbudowane jest z dwóch błon surowiczych; osierdzia surowiczego, połączonego ze ścianą serca i z osierdzia włóknistego (o twardej ścianie, które zapobiega nadmiernemu rozszerzaniu się serca). Między dwiema blaszkami znajduje sięjama osierdzia, a w niej niewielka ilość (kilkanaście cm^J) płynu osierdziowego, który redukuje tarcie w cza-sie pracy serca. Ilość płynu może wzrastać (np. w przypadkach stanów zapalnych mięśnia), co utrudnia rozkurcz komór. Duża ilość płynu w worku osierdziowym może nawet spowodować zatrzy. manie pracy serca - jest to tzw. tamponada.

Serce składa się z dwóch przedsionków (łac.: atrium) i dwóch komór (łac.: ventriculus). Przed-sionki mają ścianę mięśniową nieco cieńszą, zaś komory - grubszą. Przez prawy przedsionek i prawą komorę (czyli przez prawą połowę serca) przepływa krew żylna; przez lewy przedsionek i lewą komorę (lewą połowę serca) krew tętnicza. Natomiast obie połowy serca, prawa i lewa, całkowicie prze-dzielone są podłużną przegrodą (łac.: sepium cordis), która na poziomie przedsionków ma nazwą przegrody międzyprzedsionkowej (łac.: sepium interatriale), zaś na poziomie komór - przegrody międzykomorowej (łac .-.sepium interventriculare). Szkielet serca utworzony jest przez pierścienie włókniste, do których przyczepiają się zastawki serca i zastawki tętnic (aorty i tętnicy płucnej) oraz komórki mięśnia sercowego (miokardiocyty).

W sercu wyróżnić możemy trzy warstwy, których budowa jest dostosowana do pełnionych czynności. Sa to: wsierdzie. śródsierdzie i nasierdzie. Wsierdzie wyściela powierzchnię przedsionków i komór i zbudowane jest (podobnie jak naczynia) z trzech warstw: śródbłonka, warstwy mię-śniowo-sprężystej i lącznotkankowego utkania podwsierdziowego. Śródsierdzie - zbudowane z nub-kardiocytów - jest najgrubszą warstwą serca. W przedsionkach występują tu komórki mioendokry-nowe, wydzielające hormony produkowane przez serce - atriopeptynę, przedsionkowy polipeptyd natriuretyczny, kaidiodilatyne i kardionatrynę. Substancje te uwalniane są do naczyń włosowatych i są pomocne przy utrzymaniu równowagi wodno-elektrol itowej oraz obniżają ciśnienie krwi - działają zatem kardioprotektyjnie, czyli ochronnie w stosunku do serca. Nasierdzie utworzone jest przez blaszkę trzewną osierdzia.

Do prawego przedsionka (ryc. 8-87) uchodzą dwie żyły główne (czcze): żyła główna gór® i żyła główna dolna. Dopływa nimi krew żylna (odtlenowana) z górnej i z dolnej części ciała. Skurcz prawego przedsionka - przy jednoczesnym rozkurczu prawej komory - powoduje otwarcie się zastawki trójdzielnej i przepływ kr»' do komory prawej. Następnie zaczyna się kurczyć prawa komora; narastające w niej ciśnienie powoduje zamknięcie zastawki trójdzielnej (j**' co krew nie może cofnąć się do przedsionka || wego) i otwarcie zastawki półksiężycowatej jg nicy płucnej. To z kolei umożliwia przeponą*' wanie krwi z komory do tętnicy płucnej, la; jest rozprowadzana do tętnię płucnych lewych i prawych, a następnie do płuc. W momencie roz|*^v częcia rozkurczu komory prawej zastawka półksiężycowata tętnicy płucnej ponownie się zim.'¹' (dzi^j czemu krew nie powraca do komory). Z płuc żyłami płucnymi przypływa do serw ułlenowana, trafiając do lewego przedsionka. Stąd przez zastawkę dwudzielną przepływ* I

liii

iii ,>^eniam U swej

Jjają przeze ^.struny ścię L Mięśnie bro* .wędo jej świ «t), zaś w lew jęięgniste do pi oKzydoświa Z komór i Sawkami (a płatków. Obie jnedsionkowt mofze, wklęsłą dujewypuklen zamykając ujść Osluchuji warunkach | powstaje w mo *k skurczu ko cowatych (tęti miejscach moi młodzieży mo; oner fizjolog *e zarośnięty ||§ | łonie | Porodu otwór j^caprzezet ^zaburzeni. >e:„Chot *^c*0My

.. 'tycznej

§22

T^achi

__poro