DSCN6676 (Kopiowanie)

przedsionków nie wykonuje wówczas właściwej pracy, lecz występują nieskoordynowane, niezależne od innych skurcze poszczególnych komórek. Niedomykalność zastawki dwudzielnej najczęściej spowodowana jest chorobą reumatyczną bądź zawałem mięśnia serca. W tym przypadku krew pod-czas skurczu komór wraca częściowo do lewego przedsionka, co powoduje jego przerost, a także nadciśnienie w małym krążeniu (tzw. nadciśnienie płucne). Pojawia się kaszel i duszność wysiłkowa (tzn. duszność przy wykonywaniu wysiłków - coraz to mniejszych; z czasem uniemożliwiająca chodzenie lub siadanie). Niedomykalności zastawki dwudzielnej towarzyszy szmer, podobnie jak i innej chorobie - niedomykalności zastawki aortalnej. Ta z kolei choroba ujawnia się dopiero po 40 roku życia i częściej dotyczy mężczyzn. Krew podczas rozkurczu lewej komory powraca do niej przez niedomkniętą zastawkę, co powoduje większe obciążenie komory pracą i w konsekwencji jej przerost. Przerost lewej komory możemy rozpoznać podczas jej opukiwania, a także w badaniach EKG, radiologicznych i ultrasonograficznych.

Serce od swego powstania pracuje przez całe życie i wykonuje zaiste herkulesową pracę. Policzmy - gdy przyjmiemy, że pojemność wyrzutowa serca (jest to ilość krwi wyrzucana w ciągu jednego skurczu z jednej komory) wynosi około siedemdziesiąt mililitrów krwi, to w ciągu jednej minuty serce, bijące z częstością 70 uderzeń na minutę, przepompowuje:

70 ml x 70 = 4900 ml krwi. Jest to prawie cała objętość krwi zawarta w organizmie. (Ilość krwi przepompowywanej w ciągu jednej minuty przez jedną komorę serca określamy mianem pojemno, ści minutowej). Przeliczmy, ile w takim przypadku krwi przepompowywane jest w ciągu godziny:

4900 mi x 60 =294000 ml krwi=294 litry, zaś w ciągu doby:

2941 x 24= 7056 litrów (objętość równa zawartości cysterny samochodowej). Na dodatek serce nie może „odpocząć”, to znaczy zaprzestać pracy. Pojemność wyrzutowa serca nie zawsze jest jednakowa. Zależy ona od tzw. powrotu żylnego, tzn. od ilości krwi, doprowadzanej do serca precz żyły. Prawo Starlinga stanowi, że im więcej krwi dociera do serca żyłami, tym więcej krwi wyrzucane jest w czasie skurczu. Jeżeli kardiomiocyty (komórki serca) zostaną silniej rozciągnięte przez większą ilość płynu, to ich skurcz jest mocniejszy. Również uwalnianie noradrenaliny przez nerwy współczul-ne albo adrenaliny przez rdzeń nadnerczy powoduje wzrost siły skurczu mięśnia. Układ współczulny uwalnia noradrenalinę, która przyspiesza akcję serca. Znaczne przyspieszenie tempa skurczów (powyżej 100 na minutę) określane jest jako tachykardia (częstoskurcz). Natomiast acetylocholina, uwalniana z zakończeń nerwów przywspółczulnych, powoduje zwolnienie pracy serca (znaczne zwolnienie - np. do 40 skurczów na minutę lub poniżej tej liczby—określane jest mianem bradykąr-dii). Regulacja tempa pracy serca ma miejsce poprzez układ nerwowy - ośrodek regulacji czynności serca mieści się w rdzeniu przedłużonym. Także hormony wpływają na tempo skurczów serca - np w stanie stresu adrenalina i noradrenalina, wydzielane przez rdzeń nadnerczy, przyspieszają tętna Również wzrost ciepłoty ciała (np. podczas wysokiej gorączki) powoduje przyspieszenie prac) serca. Natomiast obniżenie temperatury ciała powoduje zwolnienie częstości skurczów serca. K® fakt jest wykorzystywany w kardiochirurgii, gdzie obniża się temperaturę ciała pacjenta, aby zwoła* czynność serca (na przykład poniżej 40 uderzeń na minutę).

Choć czynność naszej wspaniałej pompy krwionośnej regulowana jest głównie przez rag współczulną i przywspółczulną układu nerwowego, to jednak serce posiada znaczną autonomie Sprawia ona, że serce wyjęte z organizmu i oddzielone od nerwów będzie się samoistnie kurcz)' jeszcze przez wiele godzin, o ile będzie umieszczone w płynie odżywczym, bogatym w tlen tego - gdybyśmy takie serce podzielili na fragmenty, zachowają one swą kurczliwość, choć w nym stopniu. Przedsionki nadal kurczyć się będą z częstotliwością około 60-70 razy na ■ł** Natomiast częstość skurczów komór wyniesie około 40 razy na minutę, a gdybyśmy odkroili ftSg »zek serca będzie on się kurczyć 20 razy na minutę. Ośrodek, który kurczy gm '/ybciej. gw|

/,fC*

j^śo-kw

tefiaszybkt

Lśnokofl

aąnęjednoc

śńioddoł

ajtychw

jahołhdi

iMgSWIi

wsaychp

■sdtńycl

anząaęme

ntpi}wkn

jpiyc*.

Storczt

^thjoni

ktoycaą.

flfąrd