DSCN7753 (3)

Lecąc ponad Afryką Północną, w towarzystwie profesora Grabskiego, przewodniczącego parlamentu, i ministra spraw zagranicznych Romera, na krótki przystanek w Kairze, nie wiedziałem nic o tych wydarzeniach. Tu, a w kilka godzin później w Teheranie, dowiedziałem się, że Stalin unicestwił całkowicie nadzieje na naprawienie stosunków pomiędzy naszymi rządami, przez zawarcie porozumienia z Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego, zorganizowanym przez zatwardziałych renegatów, polskich komunistów i rosyjskich obywateli, których przygotował już wcześniej jako instrument swoich niecnych planów odnośnie powojennej Polski.

Nie było oczywiście sposobu na to, aby dowiedzieć się, że nim Stalin zawarł pakt z tymi sługusami, zmusił ich do podpisania dwu tąjnych dokumentów;

1.    Przyszła administracja Polski będzie w rękach Armii Czerwonej i że żołnierze polskiej Armii Krajowej będą oddani w ręce sowieckie, oskarżeni o przekonania antysowieckie i deportowani do Rosji.

2.    Nowa grupa rządowa uzna Linię Curzona, jako wschodnią granicę Polski.

Publiczne ogłoszenie przez Kreml tego niegodziwego porozumienia, które było cynicznym zlekceważeniem Karty Atlantyckiej, Teheranu oraz innych paktów i deklaracji, ograniczyło się do następującej treści:

Rząd sowiecki deklaruje, że działania Armii Czerwonej na terenie Polski widzi jako operacje wojenne na terytorium suwerennego i zaprzyjaźnionego państwa. W związku z tym, rząd sowiecki nie zamierza ustanawiać na terenie Polski swoich własnych organów administracyjnych, uważa bowiem, że jest to sprawa ludności polskiej.

I dlatego zdecydował zawrzeć z Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego porozumienie dotyczące stosunków pomiędzy dowództwem sowieckim i administracją polską. Rząd sowiecki deklaruje, że nie zamierza prowadzić polityki zmierzającej do zabrania jakiejkolwiek części terytorium Polski i że nie będzie się starał zmienić jej porządku socjalnego.

Gdy dowiedziałem się o rozmiarach tej zdrady po przybyciu do Teheranu, zastanawiałem się nad tym, czy należy kontynuować moją dalszą podróż do Rosji. Ale w Teheranie były już dla mnie wiadomości od Roosevelta i Churchilla. Załączyli oni kopie telegramów, które wysłali do Stalina, wzywąjące go nie tylko do należnego mi przyjęcia, ale i zmiany jego stosunku do legalnego rządu Polskiego w Londynie.

Lecieliśmy więc dalej, już teraz w samolocie rosyjskim, bo nasz samolot RAF nie miał pozwolenia na lądowanie w Rosji. Przybyliśmy do Moskwy już późnym wieczorem, w dniu 30 lipca 1944 roku. Przyjęto nas chłodno. .Prawda” zignorowała naszą obecność, jakkolwiek pisała bardzo entuzjastycznie o zbliżającym się przybyciu duńskiego członka podziemia. Była także wzruszona mąjącą nastąpić następnego dnia wymianą posłów ZSRR i komitetu lubelskiego, który był już uznany przez Rosję jako władza administracyjna Polski.

Rozmawiałem z Mołotowem tego samego wieczoru. Ignorując zalecenie Roose-velta i Churchilla, patrzył na mnie surowo gdy usiadłem w jego gabinecie i zapytał mnie:

.Po co pan tu przyjechał? Co ma pan do powiedzenia?”.

•Przyjechałem tu, aby zobaczyć się ze Stalinem”, odpowiedziałem. „I proszę pana o umożliwienie mi tego spotkania. Chciałbym przedyskutować z nim problemy naszej wspólnej walki przeciw Niemcom i możliwości bliższej współpracy pomiędzy Armią Czerwoną i naszym podziemiem. Prócz pomocy fizycznej, o której pan wie. mamy też możliwości przedłożenia wam całego bogactwa informacji, kto-