fy,rgihusz Żurowski
rca Projektu ochrony aktywnej bobra w Polsce
Na świecie jedynie dwa gatunki -człowiek i bóbr - potrafią przystosowywać środowisko do własnych potrzeb.
W warunkach postępującego przekształcania środowiska przyrodniczego często zachodzi konflikt interesów pomiędzy nimi. Jednak o ile działalność człowieka bardzo rzadko jest korzystna dla przyrody, o tyle działalność bobrów może przywracać właściwe stosunki wodne, utrzymywać i zwiększać różnorpdność biologiczną, ograniczać erozję, zwiększać tempo samooczyszczania się wód, etc. Miejsca zamieszkałe przez bobry są atrakcyjne dla człowieka pod względem estetycznym, rekreacyjnym i edukacyjnym. Złotym środkiem byłoby zatem pokojowe współżycie obok siebie człowieka i bobra. Ale czy jest to możliwe?
Jestem przekonany, że tak - jeżeli lepiej poznamy to fascynujące zwierzę i jego oddziaływanie na środowisko. Okazuje się, że człowiek i bóbr mają ze sobą wiele wspólnego - żyją w rodzinach, potrafią przystosowywać się do zmiennych warunków środowiska, są indywidualistami Upowszechnienie informacji o bobrze, jego biologii i proponowanych sposobach gospodarowania gatunkiem jest jednym z głównych celów niniejszej publikacji. Będzie ona pomocna dla przyrodników, leśników, myśliwych i członków organizacji ekologicznych. Omawia biologię i ekologię bobra, kładzie nacisk na znaczenie bobrów w środowisku oraz sposoby rozwiązywania konfliktów między bobrem a człowiekiem. Zawiera również ogólnie opisaną koncepcję gospodarowania populacją bobra, problemy ochrony bobrów i wskazówki udostępniania stanowisk bobra dla celów rekreacyjnych i edukacji ekologicznej.
Niniejsze opracowanie nie jest wolne od błędów oraz nie obejmuje całości problemu. Dlatego będę wdzięczny za przesyłanie wszelkich uwag pod adresem- Instytut Nauk o Środowisku UJ, Gronostajowa 3,30-387 Kraków. Zostaną one wzięte pod uwagę w następnych, poprawionych wydaniach niniejszej publikacji. Chciałbym gorąco podziękować Krystynie Żurowskiej za udostępnienie materiałów jej męża Wirgiliusza Żurowskiego. Jego pamięci poświęcam niniejszą publikację.
Andrzej Czech
Kraków, listopad 2000
7