DSCN7890

x 10 cm. Kołnkiz zabezpiecza rurę przed gryzieniem przez bobry oraz utrudnia bobrom wykrycie miejsca wypływu wody. Na końcu wylotowym rury perforowanej znajduje się reduktor z 25 cm do 20 cm (umożliwia to łączenie następnym elementem urządzenia Clemson - rurą przechodzącą przez przepust). Część wlotowa jest umieszczona na dnie cieku lub stawu przed przepustem i stabilizowana jest metalowymi słupkami. Najlepiej, gity jest ona zanurzona całkowicie w wodzie.

- Rurao średnicy 20 cm przechodzi na wylot przez przepust. Jej wlotowy koniec łączy się z częścią wlotową urządzenia Clemson opisanąpowyżej. Od tego połączenia do przepustu musi mieć ona długość co najmniej 50 cm. Koniec wylotowy, także o długości minimum 50 cm Uczą; od wyjścia z przepustu, zakończony może być tzw. Mankiem, którego wysokość reguluje poziom wody w stawie. Trzeba pamiętać o stabilizowaniu części wylotowej rury stalowymi słupkami. Ważne jest, by wylot rury znajdował się możliwie daleko od tamy, co utrudni bobrom znalezienie miejsca wypływnwody.

Bobry zwykle usiłują blokować urządzenie Clemson lub umieszczać w dalszym ciągu materiał u wlotu przepustu, jednak ich działania nie przynoszą efektów. Jedno urządzenie Clemson pozwala na przepływy o wielkości około 0,15 m³ na sekundę. W przypadku większych przepływów można użyć rur o większych przepływach lub

przepływów na wiosnę lub po długotrwałych deszczach. Dlatego urządzenie Clemson nadaje się raczej do małych cieków.    . _a

Wszystkie materiały do budowy urządzenia Clemson są łatwe do knP¹ . w sklepach z materiałami budowlanymi, ich koszt nie powinien przekroczyć 800    i

Dwóch kida buduje urządzenie w ciągu około 3 godzin, zaś montaż w terenie trwa 2godzin.    I

Urządzenie Clemson nie wymaga wielu działań konserwacyjnych. NależyI cojakiś czas usuwać materiał (muł, gałęzie, liście) niesiony przez wodę i nagf⁰¹⁰³⁰^ wokół części wlotowej.

10. Gdzie i jak obserwować bobry i ich działalność

Bobry najlepiej (co nie oznacza, że jest to łatwe) jest obserwować wieczorem lqb wcześnie rano. W lecie, gdy noc jest krótka i mało jest czasu na bezpieczne żerowanie, bobry opuszczają swe schronienia jeszcze podczas dnia. Wcześniej należy wybrać takie miejsce, z którego widoczne są miejsca świeżego żerowania, kopania kanałów łub naprawiania tamy. Na upatrzonym miejscu trzeba zasiąść odpowiednio wcześniej - jeszcze za dnia. Przy zachowaniu ciszy i przy odrobinie szczęścia po pewnym czasie można zauważyć głowę bobra ostrożnie wynurzającego się z wody. Często nurkuje z powrotom, nierzadko na kilkanaście minut, niepostrzeżenie wynurza się ponownie, chowa za pniami powalonych drzew. Jest bardzo ostrożny - jeden nieostrożny ruch pub dźwięk spowoduje, że bóbr nie pokaże Się już tego wieczora. Gdy stanie się już zbyt ciemno do obserwacji bobrów, za zimno, lub bóbr po prostu zniknie na dłuższy czas spłoszony nieostrożnym zachowaniem - trzeba powoli się wycofać nie powodując zbędnego hałasu.

O wiele łatwiej niż samego bobra można zauważyć jego działalność. Przypomnę pokrótce główne jej oznaki: ¹

75

1

   ścięte drzewa, powierzchnia cięć ma podłużne, dłutowate zagłębienia - ślady po siekaczach,

*    ogryzione z kory pnie i gałęzie, na powierzchni drewna widoczne są lekkie ślady siekaczy, często spiralne. Czasem można zobaczyć stoliki pokarmowe - miejsca nagromadzenia ogryzionych gałązek.

*    ścieżki wyślizgane w błocie służące do transportu gałęzi i wychodzenia na brzeg, •kanały

*    tamy o wysokości od kilkunastu centymetrów do 2 metrów i długości od kilkudziesięciu centymetrów do kilkuset metrów.

*    domki bobrowe - żeremia - o wysokości do kilku metrów

*    wyjścia kanałów wentylacyjnych nor, przez które bobry często wypychają gałęzie i w które można łatwo wpaść!

*    magazyny zimowe złożone z gałęzi i czasem roślin wodnych zatopione w pobliżu wyjścia z żeremia