DSC
02 (8)

6.1.1. Dostępność produktu z zapasu

Dostępność oznacza posiadanie w zapasie produktu w momencie, gdy klient go potrzebuje, lub wielkość popytu, który może być natychmiast zaspokojony z zapasów pozostających na składzie dostawcy. Tradycyjnie działające firmy utrzymują zapasy w oczekiwaniu na zamówienia klienta. Plan zapasów sporządza się na podstawie prognoz popytu, z uwzględnieniem różnych poli-tyk metod uzupełniania zapasów, w zależności od dynamiki sprzedaży, docho-, dowości i istotności danej linii produktowej oraz wartości merchandisir Utrzymywanie wysokiej dostępności zapasu wymaga doświadczenia w ich pl: nowaniu. Kluczową sprawą jest minimalizowanie nakładów na zapasy i infra- j strukturę magazynową.

Pońom dostępności mierzy się wskaźnikiem poziomu dostępności, wyczerpaniem zapasu i wskaźnikiem kompletności¹⁰¹. Wskaźnik poziomu dostęp^ ności to odsetek zamówień zrealizowanych lub możliwych do zrealizowi w danym momencie z zapasów dostawcy. Wskaźnik wyczerpania jest przectj wieristwem wskaźnika dostępności. Mierzy prawdopodobieństwo braku zapasu! danych produktów w chwili, gdy klient o nie pyta lub je zamawia. Przykład w supermarketach w każdym momencie w ciągu tygodnia przeciętnie brakuj! około 8% pozycji, które zgodnie z planem powinny być na półkach¹⁰². Wartcw zauważyć, że wyczerpanie nie wystąpi do momentu, gdy klient nie zgłosi na nie zapotrzebowania. Zagregowanie wszystkich braków w zapasach dla wszystkie oferowanych produktów wskazuje, jaki ogólnie poziom dostępności zap.e\ usługodawca. Nie bierze się pod uwagę tego, że jedne produkty mogą być bar-dziej krytyczne od innych w kształtowaniu poziomu dostępności. Czasem są to produkty zamawiane w małych ilościach i o małej wartości, ale zamawiane dość] często. Także zagregowane obliczenia stanowią dopiero punkt wyjścia w analizach poziomu dostępności produktów.

Ustalanie poziomu dostępności

W trakcie ustalania poziomu dostępności bada się, ile jednostek potrzeb je klient i ile jest dostępnych w zapasie. Przykładowo, jeśli klient potrzebuje 100] jednostek, a dostępnych jest 97, wskaźnik poziomu dostępności wyniesie 971 Wskaźnik ten bada się w określonym czasie z uwzględnieniem wielu zamówić . klienta. Może być badany dla poszczególnych klientów, produktów oraz dla I kombinacji: Idient-produkt lub dla segmentów biznesu (branży). Ocena poziot

|Problemy związane z pomiarem dostępności i innych elementów obsługi logistycznej przedstawił jgzSKgółowo w rozdziale 7.

J)J Bowcnox DJ. Closs. M B Cooper Op. cii., s. 50.

Ut

P-

I dostępności i oferowany w związku z tym standard zalety od zapotrzebowania klienta. Jeżeli 100 zamówionych produktów jest bardzo istotnych dla klienta, a wskaźnik dostępności wynosi 97%, braki w dostępności w magazynie lub zakładzie klienta mogą zakłócić jego działalność operacyjną, na przykład jeśli na linii produkcyjnej montuje się 100 samochodów, a zestawów montażowych otrzymano tylko 97^,0J. W innych sytuacjach, jeśli nie ma aż tak krytycznych elementów, części lub podzespołów, wskaźnik dostępności na tym poziomie może być wystarczający. Klient może się zgodzić także na dostawy opóźnione lub ponowi zamówienie brakujących pozycji w późniejszym czasie.

Najbardziej dokładną miarą dostępności są zamówienia dostarczone kompletnie, czyli zgodnie z tym, co zamówił klient. Nie może brakować nawet jednej pozycji. W razie jakichkolwiek braków, zamówienie uznaje się za niekompletne.

Wymienione trzy miary dostępności pozwalają powiązać je ze strategiami utrzymywania zapasów i ustalić właściwy poziom dostępności. Wyższy poziom utrzymywanych zapasów zwiększa poziom dostępności produktu. Są jednak rozwiązania, które podnoszą poziom dostępności produktów bez konieczności powiększania zapasów. Opierają się między innymi na prognozach popytu i zastosowaniu nowoczesnych technologii informacyjnych w całym łańcuchu dostaw, automatyzacji procesów przeładunku itd.

6.1.2. Operacyjne zdolności usługodawcy do zapewniania dostępności produktu

Niezależnie od tego, czy chodzi o dystrybucję, sferę wytwarzania czy zaopatrzenia, o poziomie dostępności produktu decyduje szybkość/czas dostawy, punktualność, elastyczność i zdolności do korygowania niesprawności w obsłudze (uszkodzenia, pomyłki).

Czas dostawy/oczekiwanła na zamówiony produkt. Szybkość dostawy

Czas dostawy to czas upływający od momentu, kiedy klient ustali potrzeby w zamówieniu i przekaże je dostawcy, do momentu, gdy produkt zostanie dostarczony klientowi i jest gotowy do użycia. Czas dostawy składa się z kilku czasów cząstkowych odpowiednio do faz cyklu zamawiania produktu. Jest to czas:

Ibid., s. 51