dobra B (odcinek od początku układu wspOłrzęun/«« K“,1Mł pewien poziom użyteczności (zadowolenia).
W prostokątnym układzie współrzędnych można określić nieskończenie J takich kombinacji, wykazując różną strukturę spożycia dwóch dóbr. Przykł^H kombinacje ) i Z leżące na przedłużeniu odcinków AX i BX będą postrzegane konsumenta jako bardziej użyteczne niż kombinacja X. Przy tej samej 'loici tt|| go dobra konsument może wówczas nabyć większą ilość drugiego dobra. konsument preferuje zawsze większą ilość niż mniejszą, jego satysfakcja z^fl wyboru będzie na pewno większa. Analogicznie najwyższą użyteczność cafcaJ konsument uzyska w- przypadku kombinacji C, ponieważ będzie dysponował 2{ szą ilością zarówno dobra A. jak i B, a najniższą w punkcie Z), gdyż ilość nńm jednego, jak i drugiego dobra będzie mniejsza niż w kombinacji X. Na wykroił zamieszczono również kombinacje E i F. W przypadku tych kombinacji w ność całkowita osiągana przez konsumenta może być identyczna z użyteaS w kombinacji Al I lak w kombinacji E konsument będzie dysponował wiekmi ścią dobra B. ale za to mniejszą dobra A: w kombinacji F będzie odwrotnie, i Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że na płaszczyźnie w prouoiai układzie współrzędnych można znaleźć wiele kombinacji, które dają keeeiH
ilość dobra B
< i | ||
.£ Ż\ \x |
C. | |
i |
Y | |
D. \ i - —t |
F. |
—► |
ilość dobra A
Rysunek 4.2. Sposób konstrukcji krzywej obojętności konsumenta
i wi taki sam poziom użynfljl W rzeczywistości często się daj zastępujemy jedno dobro dnajnl chowując taki sam poziom oM nia. Mówimy wówczas, że kotsaąj substytuuje jedno dobro drugiaą brem. osiągając taki sam pozk®ą| teczności całkowitej. Łącząc whj1B punkty, które dają konsumentowi ftj sam poziom użyteczności aU otrzymujemy krzywą obojętnością sumenta. Krzywą tę zaprezentowali
rysunku 4.3. Kształt tej krzywej (hiperbola wypukła w stronę początku wrspółrzędnych) wskazuje na to, że dodatkową ilość jednego dobra uzyśtaH w wyniku rezygnacji z coraz mniejszych ilości drugiego dobra. Sytuację ię fij strowano dokładnie na rysunku 4.4. Konsument w celu uzyskania okreflBl przyrostu dobra A jest skłonny zrezygnować z większej ilości dobra B (na rflś 4.4 przejście z punktu X\ do punktu Y\, zamiast z punktu A'2 do Y2).
Krzywe obojętności jako funkcje spełniają cztery następujące warunki:
- są funkcjami nieliniowymi,
— mają pierwszą pochodną ujemną i rosnącą asymptotycznie do zera .
gdzie: /U».i - efekt użycia czynnika a„
Ci wielkość stała, bcdaca imaną ląc/negr* efektu ^u.1. - ich łkali jea ttoraymik rnwyniiwii
R5rsocdt4J. KnjmsbgjttMMkflHHai
Rytrati 44 %*mm wopy wfcwywrp to 1M94 elrtdash iRjuif etająiMM kaHBMi
Zytimo—ą na rysunku 4.4 gmcję motti wyjaśnić w ifo>
sóh. Większe nasycenie dobrem A yrtwia. k koBwmal coraz mag cii tob* (Usą hwwpyję k|D dobo 1 a krtią dodatkową jego jednostkę dm tracić coraz mn»cji» ilości dobra B.
Relację zanucaaośd jednego dobra drugim dobrem można wyrazić jako itoaa adc pewne; utraconej ilości dobra # do uzyskanej dzięki mm pewnej 1 lo*n Mn A. Wielkość ta nazywa sic marginalną napą eabelytacjł (WKSk a jako pierwszy wprowałd ją J.fL Hkfcs. Z definicji wynika, tt MSSyun wartością Cpną aato-miast w praktyce wyraża się ją w wartościach bezwzględnych, stosując saiiępąjęt) wzór
Na rysunku 4.4 stosunek ASy^i jest znacznie większy przy przechodzeniu z punktu Xi do >'i niż przy przechodzeniu z punktu Xj do Yj. Wynika z tego, te MSS przyjmuje różne wartości w różnych punktach krzywej obojętności
Przy założeniu, że zmiany dobra A i fi są nieskończenie małe. można wyznaczyć wartość MSS w punkcie na krzywej obojętności. Wartością tą jest miara nachylenia krzywej obojętności w danym punkcie, a geometrycznie przedstawia się ją jako tangens kąta, jaki tworzy styczna w danym punkcie do krzywej obojętności z osią odciętych. Marginalną stopę substytucji można obliczyć jako pierwszą po-
Asymptotyczne tempo wzrostu jest miarą określającą zmianę wartości funkcji ze 1
argumentów. Asymptotyczne tempo wzrostu opisuje, jak szybko dana funkcja rośnie Mra niezależnie od konkretnej postaci tych zmian.