DSC13

MIII

Za przestrzeganie zasad ochrony radiologiczne) odpowiada kierownik jednostki organizacyjne) wykonującej działalność związaną z narażeniem. Wewnętrzny nadzór nad przestrzeganiem zasad ochrony radiologicznej w jednostce wykorzystującej aparaty rentgenowskie do celów diagnostycznych sprawuje osoba z. uprawnieniami inspektora ochrony radiologicznej.

Zakres obowiązków inspektora ochrony radiologicznej obejmuje m.in.:

*    nadzór nad przestrzeganiem prowadzenia działalności wg instrukcji pracy,

*    nadzór nad spełnianiem warunków dopuszcza jących pracowników do zatrudnienia na danym stanowisku, w tym odbycia szkolenia w zakresie ochrony radiologicznej,

*    opracowanie programu pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy i pomiarów oraz ewidencji dawek indywidualnych i przedstawienie ich do zatwierdzenia kierownikowi jednostki organizacyjnej,

*    ustalanie wyposażenia icdnostki w środki ochrony indywidualnej, aparaturę dozymetryczną i pomiarową,

*    nadzór nad działaniem aparatury dozymetrycznej, sygnalizacji ostrzegawczej i prawidłowym oznakowaniem miejsc pracy ze źródłami promieniowania jonizującego,

*    występowanie do kierownika jednostki organizacyjnej z wnioskiem o wstrzymywanie prac w warunkach narażenia, gdy naruszone są warunki zezwolenia lub wymagania ochrony radiologicznej,

*    występowanie do kierownika jednostki organizacyjnej z wnioskiem o zmianę warunków pracy

pracowników, zwłaszcza w sytuacji, gdy wyniki pomiarów dawek indywidualnych uzasadniają taki wniosek.

Pracownik może być zatrudniony w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące po orzeczeniu braku przeciwwskazań do takiego zatrudnienia przez lekarza posiadającego odpowiednie kwalifikacje. Stosuje się monitoring indywidualny, tj. pracownicy noszą dozymetr (dawkomierz) na tułowiu w miejscu nieosłoniętym fartuchem z gumy ołowiowej.

Istnieją liczne sposoby ochrony przed niepożądanym działaniem promieniowania rentgenowskiego w warunkach narażenia związanego z pracą zawodową:

•    stosowanie osłon stałych w postaci zabezpieczenia ścian 1 stropów tynkiem barytowym lub osłonami ołowiowymi, zastosowanie okien ze szkłem ołowiowym,

•    stosowanie osłon ruchomych typu parawan,

•    stosowanie osłon osobistych w postaci fartuchów ochronnych z gumy ołowiowej o równoważniku 0,5-1 mm Pb i rękawic ochronnych, gdy operator znajduje się bezpośrednio przy pacjencie,

•    montaż aparatu rtg w minimalnej ustalonej dla danego aparatu odległości od ściany, aby wykorzystać zasadę, że natężenie promieniowania maleje z kwadratem odległości od jego źródła,

•    usuwanie zjonizowanego powietrza z pracowni rentgenowskiej o adekwatnej kubaturze, za pomocą wentylacji mechanicznej lub grawitacyjnej.

Podsumowanie

I Procesy jonizacji i wzbudzenia zachodzące na skutek działania promieniowania rentgenowskiego na atomy mogą prowadzić do zmian na poziomie komórkowym, które w dalszym ciągu mogą być przyczyną zaburzeń strukturalnych.

I Do uszkodzenia .tarcz* w komórkach dochodzi w sposób bezpośredni (rzadziej) i pośredni, głównie na skutek działania wolnych rodników.

• Pojawienie się trwałego efektu jest pochodną wielu czynników, z których wymienić można m.in. promienioczułość tkanek, wiek pacjenta oraz funkcjonowanie mechanizmu reparacji.

I Szkodliwe działanie promieniowania jonizującego na organizm ludzki może być podzielone na skutki somatyczne deterministyczne (pojawiające się po przekroczeniu dawki progowej) oraz stochastyczne (losowe) somatyczne i genetyczne.

I Narażenie człowieka na promieniowanie jonizujące pochodzące ze źródeł medycznych stanowi