dupa0110

Zwierzęta rzeźne	Wartość skupu w mld zl		Indywidualny indeks cen (1991=1,00) P,lpp	Pr <7oPo--- Po =<7oP,	‘1< l>r — = Po =<7rP0
	1991	1992 <hl>,
Bydło	4 009,6	4 004,7	1,55	6 214,9	2 583,7
Cielęta	183,6	213,5	1,39	255,2	153,6
Trzoda chlewna	1 1 342.5	15 350.8	1,32	14 972,1	11 629,4
Razem	15 535.7	19 569.0		21 442.2	14 366.7

A.    Agregatowy indeks wartości:

• 100 = 126%

.ŁcŁ.,oo-i»3®£

2_//o-Po    15535,7

B.    Agregatowe indeksy cen:

E*7o • Po

L>P=-

Eło-Po

Pj_

Po ₁₀0 = liii^ł.₁₀₀=₁38,_0%

100 =

E ‘h ' Pi

Pr_

Po

15535,7

19569,0

14366.7

100= 136,2%

,, l_p = J_Ll_p-rI_p =    38,0-136,2 = 137,1%

C. Agregatowe indeksy ilości:

J<, = I» + P^lP = 1.26-1,362 = 0,925

pI_q=K+J_P = ^l’²⁶-1,380 = 0,913 _F/_f*/,V,*U6.|;371 = 0,919

Z przeprowadzonej analizy wynika, że wartość skupu zwierząt rzeźnych w 1992 r, zwiększyła się w porównaniu z 1991 r. o 26%. Zwiększenie wartości było wywołane wzrostem cen skupu, które zwiększyły się średnio o 37,1%. Zmiany ilości skupu spowodowały zmniejszenie wartości - ilość skupionych zwierząt rzeźnych była w 1992 r. średnio o ok. 8% niższa aniżeli w 1991 r.

Indeksy agregatowe wartości, ilości i cen znajdują szerokie zastosowanie w analizie zjawisk ekonomicznych, które mogą być wyrażone wartościowo. Indeksy te służą do badania dynamiki produkcji, obrotów, spożycia w skali mikro, gdy badanym agregatem jest różnorodna produkcja jednego zakładu, zróżnicowane usługi świadczone przez firmę czy też towary sprzedawane w sklepie. Znajdują one także zastosowanie w odniesieniu do agregatów rozpatrywanych w makroskali, takich jak np. całość produkcji przemysłowej czy produkcji rolnictwa, ogól obrotów handlu zagranicznego, zbiór towarów' i usług spożywanych przez gospodarstwa domowe w kraju.

Należy zwrócić uwagę na to, że o ile w mikroskali jest możliwe rejestrowanie wszystkich informacji o cenach i ilościach poszczególnych elementów agregatu, o tyle w odniesieniu do całej gospodarki, gdzie przedmiotem produkcji, wymiany i spożycia są setki tysięcy różnorodnych dóbr - obserwacje są prowadzone metodą pośrednią poprzez tzw. dobra reprezentanty. Metoda la polega na podziale całego badanego agregatu na podgrupy zawierające względnie jednorodne elementy. Dla wyróżnionych podgrup wybiera się dobra charakteryzujące się dynamiką typową dla całej podgrupy i jednocześnie mające duże znaczenie w jej strukturze. Indywidualne indeksy cen (ilości) dóbr reprezentantów są ważone wartościami wyróżnionych podgrup w sposób zbliżony do pokazanego wzorami (4.12 - 4.13 oraz 4.17 - 4.18), co w rezultacie daje odpowiedni indeks agregatowy.

Szczególne znaczenie mają obliczane omówionym wyżej sposobem agregatowe indeksy cen. GUS oblicza i publikuje¹ m.in. wskaźniki cen produkcji przemysłowej, produkcji budownictwa, produkcji rolnej, wskaźniki cen artykułów i usług konsumpcyjnych oraz artykułów i usług nickonsumpcyjnych. Indeksy te, mierząc ruch cen, spełniają różnorodne funkcje, a w szczególności:

♦    są przybliżoną miarą nasilenia inflacji;

•    służą do przedstawiania wartości odpowiednich agregatów w cenach stałych (tzw. „dcflowanic”) zgodnie zdziałaniem rachunkowym:

V¹    S *71 Pi

L9,P, * v-= L⁽l<Po

L⁽!,Po

215

1

Por. Rocznik Statystyczny GUS 1993, s. 167 173, 176-179.