DSC42 (7)

123

U a. \

>

rmatora jednofa. ferromagnetycz-kcniętą drogę dla go, nawinięte są wane od siebie lie pierwsze -wojów dołączo-a sinusoidalne-- wtórne - nu idalny płynący ym wywołuje a sinusoidalny

otnym i wtór-nagnetycznego artościach:

(10.1)

(10.2)

i ich wartości skuteczne

27tfz,d) ,

E. --= 4,44z

■n

2nfz,d>

E, --i-^m- = 4,44z,fd)_n,.

V2

00.8)

(10.9)

Stosunek tych sił elektromotorycznych nazywa się przekładnią transformatora:

9 = — = — .    (10.10)

E, z,

Z zależności (10.10) wynika, że stosunek sił elektromotorycznych indukowanych w poszczególnych uzwojeniach transformatora zależy od stosunku liczby zwojów tych uzwojeń.

(10.3)

(10.4)

(10.5)

t n/2 SB

^/ynosz4^-

(10.8

(i o.n

103. Straty mocy w transformatorze

Straty mocy czynnej związane z przenoszeniem energii elektrycznej przez transformator można w przybliżeniu ograniczyć do strat mocy w rdzeniu APp_e oraz do strat mocy w uzwojeniach APc_u-

Sinusoidalnie zmienny strumień magnetyczny płynący w rdzeniu powoduje cykliczne przemagnesowywanie materiału ferromagnetycznego rdzenia. Związane są z tym straty histerezowe APh, które są proporcjonalne do częstotliwości f i w przybliżeniu proporcjonalne do kwadratu amplitudy indukcji magnetycznej B_m, czyli

AP_h=k_hBj,f,    (10.11)

gdzie kh - współczynnik proporcjonalności zależny od rodzaju materiału ferromagnetycznego, z którego wykonany jest rdzeń.

Oprócz strat histerezowyeh występują w rdzeniu straty mocy związane z indukowaniem się i przepływem prądów wirowych AP_W (p. 5.14). Celem ograniczenia tych strat rdzenie transformatorów wykonuje się z cienkich blach pokrytych lakierem elektroizolacyjnym lub przedzielonych cienką warstwą izolacji elektrycznej. Prądy wirowe mogą więc płynąć tylko w obrębie każdej blachy. Straty wywołane prądami wirowymi są proporcjonalne do kwadratu amplitudy indukcji magnetycznej B_m, kwadratu częstotliwości f i do kwadratu grubości blach d, a odwrotnie proporcjonalne do rezystywności blach p (co spowodowało, że blachy na rdzenie transformatorów wykonuje się ze stali zawierającej od 2,5 do 4,4% krzemu zwiększającego nawet pięciokrotnie rczystywność stali), czyli